تصاویر سه‌بعدی گنجینه‌های باستانی سوریه روی اینترنت

سایت باستانی پالمیرا، پیش از حملات سال گذشته داعش برای تخریب این مکان

پس از تلاش‌های گسترده در ماه‌های اخیر بالاخره تصاویر سه‌بعدی برخی از مهم‌ترین گنجینه‌های باستانی سوریه از روز سه‌شنبه ۱۵ مارس، ۲۵ اسفند، به صورت آنلاین منتشر خواهند شد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، از سال گذشته پس از انهدام شهر پالمیرا، یکی از آثار باستانی مهم سوریه و فهرست شده در میراث جهانی یونسکو، توسط گروه موسوم به «خلافت اسلامی»، گروهی از نقشه‌برداران فرانسوی در همکاری با باستان‌شناسان سوری کار نقشه‌برداری سه‌بعدی از آثار باستانی آن کشور را شروع کردند.

دو مورد مهم از آثار باستانی سوریه که با جزئیات کامل نقشه‌برداری شده‌اند، یکی مسجد جامع اموی متعلق به قرن هشتم میلادی در شهر دمشق است که برخی آن را چهارمین مکان مقدس مسلمانان می‌دانند و دیگری دژ کردان (قلعه الخصن)، مقر شوالیه‌های دوران جنگ‌های صلیبی که در حومه شهر ویران‌شده حمص قرار دارد.

از فناوری فوتوگرامتریک که توسط یک شرکت فناوری دیجیتال فرانسوی به نام «ایکونم» طراحی شده برای نقشه‌برداری سه‌بعدی از آثار باستانی دیگر از جمله یک آمفی تاتر متعلق به دوران روم باستان در شهر جبله و آثار به جا مانده از تمدن فنیقی در بندر باستانی اوگاریت، محل کشف قدیمی‌ترین الفبای جهان استفاده شده است.

علاوه بر این متخصصان این مؤسسه در همکاری با ۱۵ کارشناس سازمان میراث باستانی و موزه‌های سوریه تصاویر اشیای موجود در تعدادی از موزه‌های مهم کشور را به صورت دیجیتال درآورده‌اند.

طی پنج سال جنگ داخلی سوریه، بسیاری از آثار باستانی کشور غارت و یا ویران شده‌اند. ویران کردن معابد شهر باستانی پالمیرا، متعلق به قرن اول میلادی، در سال گذشته خشم و انزجار جهانی را برانگیخت.

گروه موسوم به «خلافت اسلامی» تحت عنوان مبارزه با «بت‌پرستی» بسیاری از این گنجینه‌های باستانی را نابود کرده ولی در عین حال در غارت و قاچاق اشیای با ارزش این مراکز، دست دارد.

کار روی نقشه‌برداری و تصویرسازی سه‌بعدی از میراث باستانی سوریه از ماه دسامبر ۲۰۱۵ آغاز شده و چندین بنای عظیم متعلق به دوران امپراطوری عثمانی و برج و باروی مرکز قدیمی شهر دمشق متعلق به قرن یازدهم میلادی را نیز شامل می‌شود.

مأمون عبدالکریم، رئیس سازمان میراث باستانی و موزه‌های سوریه، گفته است که با توجه به شرایط بحرانی کشور این طرح برای ثبت میراث باستانی سوریه می‌تواند از یک لطمه بزرگ به میراث بشری جهان جلوگیری کند.

او اضافه کرده: «این راه حل، امیدی است برای احیای میراث باستانی کشور و به ما امکان خواهد داد که فارغ از آنچه که در سوریه اتفاق می‌افتد حداقل خاطره این آثار را حفظ کنیم».

خبرگزاری فرانسه می‌افزاید این طرح که با حمایت اکول سوپریور، یکی از مراکز آموزش عالی نخبگان فرانسه و مؤسسه پژوهشی «اینریا» اجرا می‌شود، یکی از طرح‌های متعددی است که برای نقشه‌برداری و ثبت آثار باستانی سوریه که در مخاطره هستند، آغاز شده است.

مؤسسه باستان‌شناسی دیجیتال که توسط دانشگاه‌های اکسفورد و هاروارد، و با کمک موزه آینده دوبی تشکیل شده در حال ثبت و نقشه‌برداری از آثار باستانی سوریه و عراق است.

این مؤسسه حدود پنج هزار دوربین دیجیتال ارزان قیمت در اختیار باستان‌شناسان محلی و کارمندان نهادهای غیردولتی قرار داده تا بتوانند در جمع‌آوری تصاویر آثار باستانی در خطر به این مؤسسه کمک کنند.

قرار است نتیجه این طرح که «یک میلیون داده‌های تصویری» نام گرفته، تا قبل از پایان سال میلادی جاری به صورت دیجیتال جمع‌آوری و انتشار یابد، و تصاویر بازسازی شده دروازه پیروزی شهر باستانی پالمیرا در ماه آوریل، در میدان تایمز شهر نیویورک و میدان ترافالگار شهر لندن به نمایش گذاشته خواهند شد.

همزمان قرار است یک کپی از این دروازه که در اکتبر سال گذشته توسط گروه «خلافت اسلامی» ویران شد، در اندازه واقعی به وسیله بزرگترین چاپگر سه بعدی جهان ساخته شود.

پیشتر وزیر فرهنگ فرانسه به این نکته اشاره کرده بود که شاید براساس عکس‌هایی که جهانگردان در طول سال‌های گذشته گرفته‌اند از شهر پالمیرا معروف به «مروارید صحرا» یک کپی سه بعدی کامل ساخته شود.