در واکنش به انتشار گزارشی در نشریه فارین افرز در مورد اقدامات و دیدگاههای جانشین ولیعهد عربستان سعودی که در آن از جمله به نقش ایران در «ترویج بیثباتی و تروریسم» در منطقه اشاره شده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، عربستان را متهم کرده که «حمایتی سازمانیافته» از «گروههای تروریستی» دارد.
بهرام قاسمی در اظهار نظری که در خبرگزاری دولتی ایرنا بازتاب یافته، گفته است که «عربستان از جمله بازیگرانی که اصلاح رفتار آن برای صلح و آرامش جهانی ضروری است».
او در ادامه عربستان سعودی را متهم کرده است که «با حمایت سازمانیافته از گروههای تروریستی تكفیری منطقه را به آشوب كشانده است».
خبرگزاری دولتی ایرنا و دیگر منابع خبری داخلی گفتههای آقای قاسمی را تحت عنوان واکنش او «به اظهارات اخیر وزیر دفاع و جانشین ولیعهد عربستان» منتشر کردهاند.
روز پنجشنبه نشریه آمریکایی افرز، در گزارشی به قلم بلال صائب، به نقش محمد بن سلمان شاهزاده جوان سعودی و جانشین ولیعهد این کشور پرداخته بود. گزارشی زیر این عنوان که «آیا محمد بن سلمان میتواند به عربستان سعودی تغییر شکل دهد؟»
این گزارش که کمتر دو سال پس از به قدرت رسیدن ملک سلمان در عربستان سعودی، و تغییرات بنیادین در هیئت حاکمه این کشور، از جمله انتصاب دو تن از افراد نسل سوم خاندان سعودی به عنوان ولیعهد، و جانشین ولیعهد منتشر شده، بر اقدامات و دیدگاههای محمد بن سلمان، فرزند پادشاه عربستان که دومین نفر در خط جانشینی اوست و همزمان وزارت دفاع در این کشور را بر عهده دارد، تمرکز کرده است.
در این گزارش از جمله به دیدگاههای او در ایران اشاره شده و آمده است که دیدگاه دولت عربستان که توسط محمد بن سلمان ارائه میشود، ایران را نماینده و محرک «سه گرفتاری اصلی در منطقه» میداند؛ «ایدئولوژیهای بدون مرز، بیثباتی، و تروریسم».
این گزارش در تشریح موضوع به نقل از شاهزاده سعودی آورده است که «هیچ جایی برای مذاکره با قدرتی که به صدور ایدئولوژی انحصاری خود میپردازد، در اقدامات تروریستی مشارکت میکند، و حاکمیت دیگر کشورها را نقض میکند، وجود ندارد».
در ادامه به نقل از محمد بن سلمان آمده است که «تا زمانی که تهران چشمانداز و رفتار عمیقاً مشکلآفرین خود اصلاح کند، عربستان از همکاری و پیشنهاد روابط حسنه دائمی با ایران متضرر خواهد بود».
این نقل قولها از سوی سخنگوی وزارت خارجه ایران، «فراکنیهای بیحاصل» توصیف شده و آقای قاسمی گفته است که «در گزارشهای سازمانهای اطلاعاتی غرب به كرّات تأیید شده كه ارتباط معنادار و سازمانیافتهای بین نهادهای رسمی عربستان و افراطیون تكفیری در سراسر جهان وجود دارد و به نظر میرسد اظهارات وزیر دفاع سعودی نوعی فرافكنی نسبت به این افشاگریهای اطلاعاتی بوده كه در چند روز اخیر نیز شاهد انتشار یكی از این گزارشهای مستند بودهایم».
آقای قاسمی به مقامهای عربستان توصیه کرده، «به جای اینگونه فرافکنیهای بیحاصل، در صدد اصلاح روش و رفتار خود برآمده و به عواقب سیاستها و اقدامات مخرّب خود بیندیشند».
این مقام وزارت خارجه ایران همچنین بار دیگر اتهامهای ایران در مورد ریشه گرفتن «تروریسم تکفیری» از «اندیشه وهابیت» را تکرار کرده است.
ایران و عربستان بهویژه پس از درگذشت ملک عبدالله، پادشاه پیشین عربستان، دورهای سرد و پرتنش از روابط دوجانبه را تجربه کردهاند، و اختلاف منافع دو کشور در موضوعات منطقهای از جمله سوریه و یمن، تنش را در روابط دو کشور افزایش داده است.
هر دو کشور در سوریه و یمن از گروههای متفاوتی حمایت میکنند و در حالی در سوریه ایران از حامیان اصلی دولت بشار اسد و عربستان پشتیبان برخی از گروههای مخالف اوست، در یمن عربستان به حمایت از دولت عبدربه منصور هادی مشغول است و شورشیان حوثی از پشتیبانی ایران بهره میبرند.
نقش تقابلی دو کشور در بحرانهای منطقهای از نگاه ناظران و تحلیلگران مسائل منطقه به جنگ نیابتی ایران و عربستان در سوریه و یمن تعبیر شده است.
در عین حال واکنشهای خشمگینانه ایران به اعدام شیخ باقر النمر، روحانی شیعه ناراضی در عربستان در سال ۹۴، که حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد را در پی داشت، به قطع کامل روابط عربستان با ایران انجامید، و از جمله اثرات این قطع رابطه، عدم اعزام زائران ایرانی به مراسم حج تمتع در سال جاری بود.