شورای عالی امنیت ملی ایران روز شنبه اعلام کرد که جمهوری اسلامی از مردم و دولت ترکیه در مقابل کودتا حمایت می‌کند و با «هر نوع کودتا چه داخلی و چه با پشتیبانی طرف‌های خارجی» مخالف است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، جلسه شورای عالی امنیت ملی ایران روز شنبه ۲۶ تیر، به ریاست حسن روحانی رئیس‌جمهور برگزار شد.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، در پایان این جلسه گفت که اعضای این شورا «متفق القول» بودند که جمهوری اسلامی ایران «ضمن حفظ ارتباط با مقامات سیاسی ترکیه از مردم و دولت ترکیه در مقابل کودتا حمایت کند».
او ضمن ابراز امیدواری برای «پیروزی مردم در مقابل کودتا» افزود که «ما با ادامه تماس‌های نزدیک با مقامات سیاسی و امنیتی ترکیه تلاش خواهیم کرد به درک دقیق‌تری از این رخداد دست یابیم، چرا که همه ابعاد این کودتا هنوز روشن نشده است».
خبرگزاری ایرنا نیز نوشت که آقای شمخانی با اشاره به «پیگیری لحظه به لحظه تحولات از ابتدای وقوع کودتا در ترکیه و «تماس نزدیک» با نهادها و مقامات این کشور، تأکید کرده «با هر نوع کودتا چه داخلی و چه با پشتیبانی طرف‌های خارجی مخالف هستیم».
آقای شمخانی افزوده است که مرزهای شمال غرب ایران در همسایگی با ترکیه «از امنیت کافی برخوردار است و آمادگی لازم در نیروهای زمینی و هوایی نیز برای صیانت وجود دارد».
گروهی از نیروهای ارتش ترکیه شامگاه جمعه ۲۵ تیر، برای در دست گرفت قدرت در این کشور تلاش کردند، اما رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، با اعلام اینکه کودتا شکست خورده، از هواداران خود خواست تا عادی شدن اوضاع به خانه‌هایشان باز نگردند.
ساعاتی پس از انتشار گزارش‌ها درباره اعلام کودتا در ترکیه، مقامات جمهوری اسلامی با این اقدام مخالفت کردند و در این زمینه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، تا ظهر روز شنبه سه بار با مولود چاووش اغلو، وزیر خارجه ترکیه، تماس تلفنی داشت.
در همین حال بهرام قاسمی،سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفت که برای جمهوری اسلامی «ترکیه‌ای با ثبات، امن و مردم‌سالار اولویت دارد» و ایران «با دقت و حساسیت بالا» تحولات در کشور همسایه خود را دنبال می‌کند.
علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، نیز در نامه‌ای به اسماعیل قهرمان، رئیس مجلس ترکیه، ضمن تبریک شکست اقدام برای کودتا نوشت که «وقایع ساعات گذشته به خوبی نشان داد... صدای ملت‌ها بلندتر و رساتر از غرش تانک‌هاست».
در ساعات گذشته برخی منابع خبری هم از تماس تلفنی حسن روحانی با رجب طیب اردوغان خبر داده بودند اما دفتر رئیس‌جمهور ایران با تکذیب این گزارش‌ها اعلام کرد که «هنوز تماسی [میان آنها] برقرار نشده است».
حمایت مقامات جمهوری اسلامی از دولت ترکیه در حالی است که دو کشور در سال‌های گذشته در سیاست‌های منطقه‌ای شدیداً اختلاف نظر داشتند و در حالی که ایران از حکومت بشار اسد حمایت می‌کرد، ترکیه بارها خواستار کناره‌گیری او از قدرت شده بود.
در همین حال علی‌اکبر ولایتی، مشاور بین‌الملل رهبر ایران، با تأکید بر مخالفت جمهوری اسلامی با کودتا در ترکیه ابراز امیدواری کرد که دولت ترکیه هم «به نظرات مردم سوریه و آرای مردم سوریه احترام بگذارد و تعیین حکومت در سوریه را به مردم این کشور واگذار کند».
آقای ولایتی همچنین گفت که حکومت فعلی ترکیه «بر اساس مدعای اصلی آقای اردوغان، به‌دنبال احیای ارزش‌های اسلامی است» و این مسئله او را به جمهوری اسلامی «نزدیک‌تر می‌کند».
لغو پروازها به ترکیه همزمان با عادی شدن تردد در مرز بازرگان
در همین حال مقام‌های فرودگاهی در ایران اعلام کرده‌اند که تا اطلاع بعدی «هیچ پرواز گردشگری» به ترکیه انجام نمی‌شود و هواپیماهای خالی از سرنشین به این کشور حرکت خواهند کرد تا مسافران را به ایران باز گردانند.
بامداد شنبه، ساعتی پس از اعلام کودتا در ترکیه، یک مقام فرودگاه امام خمینی تهران اعلام کرده بود که کلیه پروازها به مقصد ترکیه تا ساعت ۱۴:۳۰ بعدازظهر شنبه لغو شده و در مورد تمدید این وضعیت، تصمیم‌گیری خواهد شد.
همزمان خبرگزاری دولتی ایرنا هم خبر داده بود که بر پایه اعلام غیررسمی منابع محلی، سه گذرگاه مرزی بازرگان، رازی و سرو، که مرزهای رسمی بین ایران و ترکیه به شمار می‌رود، روز شنبه تعطیل خواهد بود.
ساعتی قبل اما ایسنا به نثل از نادر انصاریان، مدیرکل گمرک مرز بازرگان، اعلام کرد که انتقال کالا، و رفت و آمد مسافر بین دو کشور روال عادی دارد.
آقای انصاریان اضافه کرد که «از اوائل بامداد... ترکیه ورود از ایران را نمی‌پذیرفت ولی در آن ساعات نیز ما مشکلی نداشتیم و مسافران و واردات را به روال عادی می‌پذیرفتیم».
به گفته این مقام گمرکی، «از ساعت اولیه صبح ترکیه وضعیت را عادی اعلام کرد و اکنون ترانزیت دو کشور باز است».
علاوه بر این میکائیل صفری، مدیرکل گمرک مرز سرو، نیز اعلام کرده که ورود و خروج مسافر از روز جمعه تاکنون «دچار مشکل نشده» است.