تلاش فراکسیون زنان مجلس برای اصلاح قوانین مرتبط با سن ازدواج دختران

رئیس فراکسیون زنان در مجلس شورای اسلامی خبر داده است که کمیته‌ای در این فراکسیون به دنبال اصلاح قوانین مرتبط با سن ازدواج دختران است و ابراز خوش‌بینی کرده است که با تلاش نمایندگان اصلاحاتی در این قوانین ایجاد شود.

به گزارش خبرگزاری خانه ملت وابسته به مجلس، پروانه سلحشوری با اشاره به «قانون فعلی حمایت از خانواده» که در آن حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال درنظر گرفته شده، یادآوری کرده که «با اذن ولی دختر، [برخی] ازدواج‌ها در سنین پایین‌تر از ۱۳ سال صورت می‌گیرد» و تأکید کرده که «باید با در نظرگرفتن بند و ماده واحده قابل قبولی، اصلاحاتی را در سن ازدواج دختران به وجود آورد».

در قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، اشاره‌ای به حداقل سن ازدواج نشده اما بر اساس آخرین تغییرات قانون مدنی ایران (مصوب آذرماه ۷۹)، حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال و برای پسران ۱۵ سال است.

با این حال در این قانون پیش‌بینی شده که ازدواج زیر این سنین با «اذن ولی» و «تشخیص دادگاه صالح» ممکن است.

موضوع ازدواج کودکان زیر سن قانونی، به تازگی در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس با حسین نوری همدانی و ناصر مکارم شیرازی، دو مرجع تقلید شیعه در قم مطرح شده بود و در این زمینه ناصر مکارم شیرازی تأکید کرده بود که ازدواج دختران «پیش از بلوغ عقلی و داشتن قدرت تصمیم‌گیری» جایز نیست و باطل است.

در گزارش‌های منتشر شده از این دیدارها، اشاره‌ای به واکنش حسین نوری همدانی در این زمینه نشده، اما در احکام ازدواج در رساله این مرجع تقلید، اقدام «پدر و جد پدری» برای به ازدواج درآوردن «فرزند نابالغ» مجاز شمرده شده، و تأکید شده «اگر این ازدواج مفسده‌ای نداشته باشد»، چنین فرزندی پس از بلوغ «نمی‌تواند آن را به هم بزند».

اکنون رئیس فراکسیون زنان مجلس به همین دیدارها اشاره کرده و گفته است که پس از دیدار با مراجع قم، «مقرر شد پژوهش‌های لازم و بررسی‌های کارشناسی در این خصوص در مجلس صورت گیرد و در این مسیر از نظرات مراجع نیز استفاده شود».

او اضافه کرده که «درگام اول نمایندگان با مرکز پژوهش‌های مجلس اقدامات علمی، کارشناسی و تحقیقاتی خود را به صورت مدون انجام می‌دهند، سپس نظرات کارشناسی در فراکسیون مطرح شده و در مراحل بعدی این اقدامات با مراجع در میان گذاشته می‌شود».

بر اساس آمار ثبت احوال ایران، تنها در سال ۹۴ بیش از ۳۷ هزار دختر با سن کمتر از ۱۵ سال ازدواج کرده‌اند، و بر اساس تحقیقات منتشر شده، بیش از ۹۰ درصد این نوع ازدواج‌ها از پیش تعیین شده بوده و ۷۵ درصد عروسان خردسال، پس از ازدواج از تحصیل بازمانده‌اند.

به تازگی شهلا اعزازی، مدیر بخش مطالعات زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران گفته بود که آمار ازدواج کودکان در ایران نسبت به سال قبل، ۱۰هزار مورد بیشتر شده است.

خانم اعزازی، که عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی است، در سمیناری به نام «ازدواج کودک» از وجود ۴۳ هزار ازدواج دختربچه‌ ۱۰ تا ۱۵ ساله در کشور خبر داده و افزوده بود که از این تعداد «دو هزار دختربچه و پسربچه» از همسر خود جداشده یا بیوه شده‌اند.

او یادآور شده بود که بیش از نیمی از موارد ازدواج کودکان در شهرها رخ می‌دهد.

در این زمینه رئیس فراکسیون زنان مجلس نیز با استناد به آمارهای موجود در مورد ازدواج ۴۳ هزار دختر کمتر از ۱۵ سال، اشاره کرده که «این ازدواج‌ها در بسیاری از مواقع منجر به طلاق می‌شود».

پیشتر در اسفند ۹۴، شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده، گفته بود که «در یکی دو سال اخیر آمار نگران‌کننده‌ای از ازدواج دختران پیش از رسیدن به سن قانونی به دست ما رسیده و حتی شاهد ازدواج دختران کمتر از ۱۰ سال نیز بوده‌ایم».

در این زمینه در بهمن ماه سال ۹۴ نیز کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد، از ایران خواسته بود تا از جمله در قوانین مرتبط با ازدواج کودکان بازنگری کند.