لندن پایتخت بریتانیا، روز شنبه ۲۱ سپتامبر، ۳۰ شهریور، میزبان مراسمی یا هدف یادبود کشته‌شدگان سیاسی-عقیدتی سه دهه اخیر در ایران بود. مراسمی که به ابتکار انجمن دفاع از زندانیان سیاسی-عقیدتی ایران در بریتانیا برگزار شده بود.
در ابتدای این نشست هایده روش، به نمایندگی از انجمن دفاع از زندانیان سیاسی-عقیدتی، از مشکلات و شرایط سخت خانواده‌های این زندانیان در سه دهه گذشته گفت.
خانم روش تأکید کرد که از آنجا که دستگیری‌ها و زندان‌ها و اعدام‌ها، همچنان در جریان است، هیچ زمینه‌ای برای فراموشی نیست، گرچه حتی در صورت توقف اعدام‌ها نیز همچنان باید امر دادخواهی را به پیش برد.
او ادامه داد که کشتن انسان‌ها امری فردی و خصوصی نیست، بلکه مقوله‌ای اجتماعی‌است.
خانم روش گفت که همه افراد اجتماع حق حیات دارند و در نتیجه کشتن افراد امری نیست که کسی بتواند ببخشد.
هایده روش
وی همچنین افزود که تنها از طریق دادخواهی و حقیقت‌یابی است که جامعه ایرانی می‌تواند به سوی آرامش، اعتماد و کرامت انسانی برود.پس از آن طاهره دانش، پژوهشگر حقوق بشر در لندن، از آثار فشار و سرکوب بر خانواده زندانیان سخن گفت و در عسین حال افزود که خانواده‌ها در اثر این فشارها با یکدیگر همبستگی و نزدیکی پیدا کرده و چونان اعضای یک خانواده شده‌اند.
خانم دانش همچنین به خانواده شهروندان بهایی اشاره کرد که به دلیل دستگیری یا مفقود شدن اعضای خانواده‌شان تحت فشار هستند.
سوابه گشتاسبی، خواهر تهمینه گشتاسبی که به مدت ۹ سال در سال‌های دهه ۶۰ در زندان به سر برده، نیز سخنران دیگر مراسم یادبود کشته‌شدگان سیاسی و عقیدتی در لندن بود که از فضای حاکم بر خانواده‌اش در زمان دستگیری خواهر خود، و فشارها و مشکلات پیش آمده برای خانواده خود سخن گفت.
خانم گشتاسبی به‌ویژه به مشکلاتی اشاره کرد که خانواده زندانیان شهرستانی یا آنها که چند زندانی در شهرهای مختلف داشتند با آن روبه‌رو بودند.
او همچنین به «برخوردهای توهین‌آمیز و رفتارهای آزاردهنده پاسداران» به خانواده زندانیان اشاره کرد و افزود که خواهرش تنها به دلیل امتناع از نوشتن «انزجارنامه» به مدت پنج سال پس از پایان حکم در زندان به سر برده است.
شورا مکارمی
پخش پیام ویدئویی مرسده قائدی از فعالان گروه مادران خاوران، بخش دیگری از مراسم یادبود لندن بود. خانم قائدی در این پیام از رنج‌هایی که مادران زندانیان سیاسی و عقیدتی پیش و پس از انقلاب در پی فرزندان زندانی خود متحمل شده‌اند سخن گفت و افزود که برای برخی از این مادران پس از تحمل رنج‌ها و مصیبت‌های زیاد تنها مشتی لباس از فرزندان‌شان به جا مانده است.سخنران دیگر این مراسم، شورا مکارمی، نویسنده کتاب «یادداشت‌های عزیز» بود. کتابی که روایتی خانم مکارمی است از یادداشت‌های پدربزرگ در مورد دو دختر اعدام شده‌اش. فاطمه و فتانه زارعی، مادر و خاله شورا مکارمی، هر دو در سال‌های دهه ۶۰ اعدام شده‌اند.
خانم مکارمی در این سخنرانی به مفهوم «دایره‌های سکوت و فراموشی » اشاره کرد و با تشبیه خانواده زندانیان، نزدیکان آنها و دوستان‌شان و نهایتاً خود اجتماع به حلقه‌ها و دایره‌های مختلف، اضافه کرد که حکومت سعی می‌کند اخبار مربوط به اعدام و زندان و شکنجه، در دایره‌ها کوچک‌تر و محدودتر باقی بماند، و کمتر و کمتر در مورد آن صحبت شود تا هرچه بیشتر به فراموشی سپرده شود.