برجسته‌ترین بازیکن تیم ملی بوسنی و هرزگوین مهاجمی، قامتی ۱۹۳ سانتیمتری دارد و در اغلب بازی‌ها از دروازه‌بان حریف هم بلندتر است! بهترین گلزن تاریخ فوتبال بوسنی است. تاریخی کوتاه‌تر از سن او.
ادین جکو و خانواده‌اش تا قبل از استقلال سرزمینش‌شان شهروند یوگسلاوی بوده‌اند. تاریخ رسمی فوتبال بوسنی از نگاه فیفا، زمانی آغاز شده که او ۹ ساله بوده، یعنی او کل تاریخ فوتبال کشورش را به خاطر دارد و مهم‌ترین بخش‌هایش را خودش نوشته.
ماریان میائیلوویچ گزارشگر فوتبال تلویزیون بوسنی، بعد از بازی با بلژیک در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ به او که فقط ۲۳ ساله بود لقب «الماس بوسنی» را داده.
جکو که گزارشگران فوتبال ایران او را ژکو می‌نامند، از ولفسبورگ چهره شد. با اشکان دژآگه هم تیمی بود. بعد از بازی فولام - منچسترسیتی که با برتری سیتی‌ها به پایان رسید، در رختکن عکسی به یادگار گرفتند. اشکان در صفحه شخصی‌اش متشر کرد و نوشت کنار دوستان عزیزم ادین.
دوران ولفسبورگ برایش شکوهمند بود. قهرمانی ۲۰۰۹ بوندسلیگا، آقای گل فصل بعد با ۲۲ گل زده و در مجموع، به جا گذاشتن رکورد ۱۴۲ بازی و ۸۵ گل زده. جالب آنکه جکو اولین بوسنیایی آقای گل بوندس لیگا نبود. سال ۲۰۰۱ هم سرگئی باربارز از هامبورگ به اتفاق ابه ساند دانمارکی از شالکه برترین گلزنان فصل لقب گرفتند.
موفقیت کم‌نظیر در ورزشگاه فولکس واگن خصوصاً در دوران سرمربیگری فلیکس ماگات و آرمین فه، باعث شد مشتریانی از سراسر اروپا مانند چلسی، تاتنهام، بایرن مونیخ و آرسنال خواهان جذب او شوند. او خود شیفته آث میلان بود و هنوز هم این تیم را دوست دارد؛ در نوجوانی هم پیراهن آندره شوچنکو را به تن می‌کرده. گرچه با رقم ۲۷ میلیون پوند به منچسترسیتی پیوست.
در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ بوسنی تیم قدرتمند اسپانیا در گروه‌شان صدرنشین شد. بوسنی در رده دوم قرار گرفت و البته جکو با ۹ گل آقای گل گروه و نفر دوم گلزنان مرحله مقدماتی کل گروه‌ها در اروپا بود.
آنها بالاتر از بلژیک و ترکیه به عنوان تیم دوم، در مرحله حذفی با پرتغال رویارو شدند. با تیم کارلوس کی‌روش. هم در لیسبون و هم در شهر زنیتسا ۱-۰ باختند و نرسیدند به جام جهانی.
مدتی پس از جام جهانی او با ثبت پنجاه و نهمین گل برای ولفسبورگ رکورد دیگو کلیموتس آرژانتینی را شکست و رکورددار گل برای این باشگاه در تاریخ بوندس لیگا شد. پیش از آن، اولین گلش در لیگ قهرمانان را هم در اولدترافورد به یونایتد زده بود.
ژانویه ۲۰۱۱ به سیتی تحت رهبری مانچینی آمد و تاکنون چهار جام با این تیم گرفته. حضورش پس از جذب روبینیو از مادرید گرانترین خرید تاریخ باشگاه محسوب می‌شد و ششمین محصول گران در تاریخ لیگ برتر. البته رکورد انتقال از بوندس لیگا هم فرو ریخت.
ریتم گلزنی او در جزیره قطع نشد. در جام اروپا طی چهار دقیقه دو گل به سالونیکی یونان زد و اولین گلش در لیگ برتر هم گل برتری مقابل بلکبرن در خانه حریف بود. وقتی منچسترسیتی موفق شد با نتیجه خیره کننده ۵-۱ در وایت هارت لین تاتنهام را شکست دهد، جکو ۴ گل زد تا اولین بازیکن تاریخ سیتی باشد که در تاریخ لیگ برتر، در یک بازی چهار گل زده.
مسیر صعود به جام جهانی برای او با نخستین هت تریک ملی مقابل لیختن اشتاین شروع شد که برای شکستن رکورد گل ملی هم کافی بود. رکوردی که پیش از این الویر بولیچ در اختیار داشت. او در ادامه به لتونی و لیتوانی هم گل زد.
حساس‌ترین بازی گروه، تقابل یونان و بوسنی بود که در یونان ۰-۰ شد. اما در بازی برگشت بوسنیایی‌ها ۳-۱ به برتری رسیدند و دو گل را هم الماس‌شان زد.
۱۰ گل از جکو و صدرنشینی در گروه. آنها فقط یک شکست از اسلواکی را متحمل شدند. جالب اینکه در خانه خودشان باختند اما در خانه حریف تلافی کردند. در رده‌بندی گلزنان تمام گروه‌ها، ادین جکو پس از روبین فان پرسی در رده دوم قرار گرفت.
او قبلاً به ایران هم گل زده. در آخرین تقابل دو تیم ایران و بوسنی که در سارایوو برگزار شد، دو گل به مهدی رحمتی زد و بوسنی ۲-۰ پیش افتاد. اما خب در ادامه مسعود شجاعی، آرش برهانی و آندرانیک تیموریان سه گل زدند تا بوسنی در خانه به ایران ببازد.
جکو را چگونه باید مهار کرد؟
فرزاد حبیب اللهی طاری تحلیلگر و آنالیزور فوتبال در این باره به رادیو فردا می‌گوید: ایران بیش از ۲۰۰ دقیقه از ۲۷۰ دقیقه سه بازی را بدون توپ خواهد بود. اما چگونه دفاع کردن در سه بازی متفاوت خواهد بود. آرژانتین چندین ستاره با استیل بازی مشابه دارد. دی ماریا و آگوئرو به عمق می‌زنند، در یک مقابل یک‌ها موفق هستند و میان خط دفاع و خط دوم حریف فاصله می‌اندازند.
کارلوس کی‌روش به احتمال زیاد مقابل چنین تیمی رو به دفاع عمیق خواهد آورد. به این مفهوم که پرس از جلو یا از یک سوم میانی نخواهد زد و روی هیچ یک از ستاره‌های آرژانتین نیز فشار مستقیم نخواهد گذاشت. بلکه روی فضای میان دو مدافع میانی و هافبک‌های دفاعی ایران، تمرکز خواهد کرد و هر یک از مهره‌های تهاجمی آرژانتین که در این منطقه قرار بگیرند؛ با فشار یکی از مدافعان میانی ایران روبه‌رو خواهند شد.
اما شاید تمرکز بوسنی مقابل ایران، روی رساندن توپ به جکو در محوطه جریمه باشد. در این شرایط ما باید برنامه برای عقب بردن مناطق سانتر توپ بوسنیایی‌ها داشته باشیم؛ نگذاریم از مناطق کناری ایده‌ال، توپ را ارسال کنند. از سوی دیگر دو مدافع کناری بلند زن داشته باشیم. یکی از این دو مدافع باید همیشه متناسب با منطقه سانتر حریف، جمع شود و نزدیک به دو مدافع میانی تیم ایران قرار بگیرد تا شانس جکو برای گرفتن فضای ضربه زنی در هوا و روی زمین کم شود.
کوروش بازیار، تحلیلگر و مربی فوتبال در آلمان نیز در این باره به رادیوفردا می‌گوید: مهار بازیکنان بزرگی چون ادین جکو آسان نیست. این بازیکن با توجه به هوش و تکنیک منحصر به فرد و قدرت بدنی بالا، بازیکن مستقیم خود را مجبور به اشتباه می‌کند. علاوه بر تسلط بر توپ‌های هوایی، دریبل‌زن است و توانایی بازی با دو پا را دارد. برای توپ‌گیری و کمک به بازی‌سازی تیمش به عقب بر می‌گردد و بیشتر توپ‌ها به او ختم میشود
.
بازیکنی که مأمور مهارش میشود علاوه بر داشتن قدرت سرزنی و قدرت بدنی بالا؛ باید باهوش و خونسرد باشد. اما آیا جکو با یارگیری مستقیم مهار میشود؟ تنها یارگیری مستقیم با جکو که بارها از سد مدافعان بزرگ دنیا گذشته چاره‌ساز نخواهد بود.
ایران برای مهار بازیکنانی با این سطح، نیاز به قدرت بالای بدنی و دوندگی زیاد دارد تا با پرسینگ و فشار به بازیکن پابه توپ؛ مانع توپ‌رسانی به او شود. مهار ادین جکو یعنی نرسیدن توپ به او.
ادین جکو و خانواده‌اش تا قبل از استقلال سرزمینش‌شان شهروند یوگسلاوی بوده‌اند. تاریخ رسمی فوتبال بوسنی از نگاه فیفا، زمانی آغاز شده که او ۹ ساله بوده، یعنی او کل تاریخ فوتبال کشورش را به خاطر دارد و مهم‌ترین بخش‌هایش را خودش نوشته.
ماریان میائیلوویچ گزارشگر فوتبال تلویزیون بوسنی، بعد از بازی با بلژیک در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ به او که فقط ۲۳ ساله بود لقب «الماس بوسنی» را داده.
جکو که گزارشگران فوتبال ایران او را ژکو می‌نامند، از ولفسبورگ چهره شد. با اشکان دژآگه هم تیمی بود. بعد از بازی فولام - منچسترسیتی که با برتری سیتی‌ها به پایان رسید، در رختکن عکسی به یادگار گرفتند. اشکان در صفحه شخصی‌اش متشر کرد و نوشت کنار دوستان عزیزم ادین.
دوران ولفسبورگ برایش شکوهمند بود. قهرمانی ۲۰۰۹ بوندسلیگا، آقای گل فصل بعد با ۲۲ گل زده و در مجموع، به جا گذاشتن رکورد ۱۴۲ بازی و ۸۵ گل زده. جالب آنکه جکو اولین بوسنیایی آقای گل بوندس لیگا نبود. سال ۲۰۰۱ هم سرگئی باربارز از هامبورگ به اتفاق ابه ساند دانمارکی از شالکه برترین گلزنان فصل لقب گرفتند.
موفقیت کم‌نظیر در ورزشگاه فولکس واگن خصوصاً در دوران سرمربیگری فلیکس ماگات و آرمین فه، باعث شد مشتریانی از سراسر اروپا مانند چلسی، تاتنهام، بایرن مونیخ و آرسنال خواهان جذب او شوند. او خود شیفته آث میلان بود و هنوز هم این تیم را دوست دارد؛ در نوجوانی هم پیراهن آندره شوچنکو را به تن می‌کرده. گرچه با رقم ۲۷ میلیون پوند به منچسترسیتی پیوست.
جکو بهترین گلزن تاریخ فوتبال بوسنی است. تاریخی کوتاه‌تر از سن او.
اولین گل ملی‌اش را در نخستین بازی ملی‌اش سال ۲۰۰۷ در مسابقات مقدماتی جام ملت‌های اروپا به ترکیه زده. آن موقع زلاتان مسلم‌اوویچ از پارما در خط حمله بوسنی غوغا می‌کرد. حتی وقتی در یک بازی مثلاً دوستانه اما به شدت حیثیتی در سارایه‌وو با نتیجه ۵-۳ به کرواسی باختند، مسلم‌اوویچ هت تریک کرد.در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ بوسنی تیم قدرتمند اسپانیا در گروه‌شان صدرنشین شد. بوسنی در رده دوم قرار گرفت و البته جکو با ۹ گل آقای گل گروه و نفر دوم گلزنان مرحله مقدماتی کل گروه‌ها در اروپا بود.
آنها بالاتر از بلژیک و ترکیه به عنوان تیم دوم، در مرحله حذفی با پرتغال رویارو شدند. با تیم کارلوس کی‌روش. هم در لیسبون و هم در شهر زنیتسا ۱-۰ باختند و نرسیدند به جام جهانی.
مدتی پس از جام جهانی او با ثبت پنجاه و نهمین گل برای ولفسبورگ رکورد دیگو کلیموتس آرژانتینی را شکست و رکورددار گل برای این باشگاه در تاریخ بوندس لیگا شد. پیش از آن، اولین گلش در لیگ قهرمانان را هم در اولدترافورد به یونایتد زده بود.
ژانویه ۲۰۱۱ به سیتی تحت رهبری مانچینی آمد و تاکنون چهار جام با این تیم گرفته. حضورش پس از جذب روبینیو از مادرید گرانترین خرید تاریخ باشگاه محسوب می‌شد و ششمین محصول گران در تاریخ لیگ برتر. البته رکورد انتقال از بوندس لیگا هم فرو ریخت.
ریتم گلزنی او در جزیره قطع نشد. در جام اروپا طی چهار دقیقه دو گل به سالونیکی یونان زد و اولین گلش در لیگ برتر هم گل برتری مقابل بلکبرن در خانه حریف بود. وقتی منچسترسیتی موفق شد با نتیجه خیره کننده ۵-۱ در وایت هارت لین تاتنهام را شکست دهد، جکو ۴ گل زد تا اولین بازیکن تاریخ سیتی باشد که در تاریخ لیگ برتر، در یک بازی چهار گل زده.
ادین جکو (با پراهن آبی) در بازی مقابل لیتوانی
این یک واقعیت است که در مرحله مقدماتی جام جهانی در گروه G اروپا هیچ تیم بزرگی حضور نداشت. بوسنی بود و لیختن اشتاین، یونان، اسلواکی، لیتوانی و لتونی. جکو و همبازیانش دروازه رقبا را به توپ بستند.مسیر صعود به جام جهانی برای او با نخستین هت تریک ملی مقابل لیختن اشتاین شروع شد که برای شکستن رکورد گل ملی هم کافی بود. رکوردی که پیش از این الویر بولیچ در اختیار داشت. او در ادامه به لتونی و لیتوانی هم گل زد.
حساس‌ترین بازی گروه، تقابل یونان و بوسنی بود که در یونان ۰-۰ شد. اما در بازی برگشت بوسنیایی‌ها ۳-۱ به برتری رسیدند و دو گل را هم الماس‌شان زد.
۱۰ گل از جکو و صدرنشینی در گروه. آنها فقط یک شکست از اسلواکی را متحمل شدند. جالب اینکه در خانه خودشان باختند اما در خانه حریف تلافی کردند. در رده‌بندی گلزنان تمام گروه‌ها، ادین جکو پس از روبین فان پرسی در رده دوم قرار گرفت.
او قبلاً به ایران هم گل زده. در آخرین تقابل دو تیم ایران و بوسنی که در سارایوو برگزار شد، دو گل به مهدی رحمتی زد و بوسنی ۲-۰ پیش افتاد. اما خب در ادامه مسعود شجاعی، آرش برهانی و آندرانیک تیموریان سه گل زدند تا بوسنی در خانه به ایران ببازد.
جکو را چگونه باید مهار کرد؟
فرزاد حبیب اللهی طاری تحلیلگر و آنالیزور فوتبال در این باره به رادیو فردا می‌گوید: ایران بیش از ۲۰۰ دقیقه از ۲۷۰ دقیقه سه بازی را بدون توپ خواهد بود. اما چگونه دفاع کردن در سه بازی متفاوت خواهد بود. آرژانتین چندین ستاره با استیل بازی مشابه دارد. دی ماریا و آگوئرو به عمق می‌زنند، در یک مقابل یک‌ها موفق هستند و میان خط دفاع و خط دوم حریف فاصله می‌اندازند.
کارلوس کی‌روش به احتمال زیاد مقابل چنین تیمی رو به دفاع عمیق خواهد آورد. به این مفهوم که پرس از جلو یا از یک سوم میانی نخواهد زد و روی هیچ یک از ستاره‌های آرژانتین نیز فشار مستقیم نخواهد گذاشت. بلکه روی فضای میان دو مدافع میانی و هافبک‌های دفاعی ایران، تمرکز خواهد کرد و هر یک از مهره‌های تهاجمی آرژانتین که در این منطقه قرار بگیرند؛ با فشار یکی از مدافعان میانی ایران روبه‌رو خواهند شد.
اما شاید تمرکز بوسنی مقابل ایران، روی رساندن توپ به جکو در محوطه جریمه باشد. در این شرایط ما باید برنامه برای عقب بردن مناطق سانتر توپ بوسنیایی‌ها داشته باشیم؛ نگذاریم از مناطق کناری ایده‌ال، توپ را ارسال کنند. از سوی دیگر دو مدافع کناری بلند زن داشته باشیم. یکی از این دو مدافع باید همیشه متناسب با منطقه سانتر حریف، جمع شود و نزدیک به دو مدافع میانی تیم ایران قرار بگیرد تا شانس جکو برای گرفتن فضای ضربه زنی در هوا و روی زمین کم شود.
کوروش بازیار، تحلیلگر و مربی فوتبال در آلمان نیز در این باره به رادیوفردا می‌گوید: مهار بازیکنان بزرگی چون ادین جکو آسان نیست. این بازیکن با توجه به هوش و تکنیک منحصر به فرد و قدرت بدنی بالا، بازیکن مستقیم خود را مجبور به اشتباه می‌کند. علاوه بر تسلط بر توپ‌های هوایی، دریبل‌زن است و توانایی بازی با دو پا را دارد. برای توپ‌گیری و کمک به بازی‌سازی تیمش به عقب بر می‌گردد و بیشتر توپ‌ها به او ختم میشود
.
مهار بازیکنان بزرگی چون ادین جکو آسان نیست و مهار او یعنی نرسیدن توپ به او.
از ویژگی‌های جکو بازی سربالا و تک ضرب است. از معدود بازیکنانی است که قبل از دریافت توپ می‌داند باید به چه کسی پاس بدهد و خود را در موقعیت گل قرار می‌دهد. راه فریب بازیکنان مقابل و رسیدن به دروازه را بلد است. خونسرد است و با متانت کامل؛ اعصاب بازیکن مقابل را به هم می‌ریزد و او را مجبور به خطا می‌کند.بازیکنی که مأمور مهارش میشود علاوه بر داشتن قدرت سرزنی و قدرت بدنی بالا؛ باید باهوش و خونسرد باشد. اما آیا جکو با یارگیری مستقیم مهار میشود؟ تنها یارگیری مستقیم با جکو که بارها از سد مدافعان بزرگ دنیا گذشته چاره‌ساز نخواهد بود.
ایران برای مهار بازیکنانی با این سطح، نیاز به قدرت بالای بدنی و دوندگی زیاد دارد تا با پرسینگ و فشار به بازیکن پابه توپ؛ مانع توپ‌رسانی به او شود. مهار ادین جکو یعنی نرسیدن توپ به او.