هیچکس روی کره زمین از تغییرات اقلیمی در امان نخواهد ماند و تغییراتی مثل سیل و زیر آب رفتن خشکی در سال‌های آینده که شدیدتر خواهد شد.
سلامت٬ اقتصاد، منابع آب و وضعیت غذای میلیاردها تن به خطر افتاده است. مقصر گرمایش زمین است که انسان‌ها به وجود آورده‌اند.
این موضوعی است که مجمع بین‌المللی تغییرات آب و هوایی سازمان ملل در آخرین گزارش خود اعلام کرده است.
با تاکید بر اینکه گرمایش زمین در همه بخش‌های کره زمین لمس می‌شود و نتیجه‌اش کمبود مواد غذایی٬ بلایای طبیعی و خطر جنگ خواهد بود.
گرمایش زمین، پدیده‌ای است که باعث افزایش میانگین دمای سطح زمین و اقیانوس‌ها شده است.
در این گزارش تازه تاکید شده جهان برای مقابله با تهدیدهایی که تغییرات آب و هوایی به وجود می‌آورد، آماده نیست و ممکن است در این شرایط غافلگیر شویم. شرایطی که بر افراد کم‌درآمد و آسیب‌پذیر بیشترین تاثیر را دارد.
Your browser doesn’t support HTML5
یک خانه، یک زمین۱۶: گفت‌وگو با پیتر گلیک عضو آکادمی ملی علوم آمریکا و پژوهشگر تغییرات آب و هوا
پیتر گلیک، عضو آکادمی ملی علوم آمریکا، نویسنده و پژوهشگر در زمینه محیط زیست به ویژه تغییرات آب و هوا، می‌گوید قطعا انسان‌ها باعث تغییرات آب و هوایی شده‌اند.
او می‌گوید: «از نظر علمی کاملا مشهود است که اقلیم در حال عوض شدن است و انسان‌ها مسوول این تغییر هستند. همین طور خیلی واضح است که بعضی از اثرهای اصلی این تغییر اقلیم روی منابع آبی ما خواهد بود.»
پیتر گلیک و بسیاری از دانشمندان معتقند، تغییرات اقلیمی منابع آب را هم در دنیا تهدید می‌کند. آب دریاها بالا می‌رود و باعث می‌شود بخش زیادی از سطح خشکی‌ها پوشانده شود و گونه‌های جانوری و گیاهی در شرایط نابودی قرار می‌گیرند.
پیتر گلیک یکی از بنیان‌گذاران موسسه مستقل غیرانتفاعی پاسفیک در اوکلند کالیفرنیاست؛ سازمانی که در پرداختن به ارتباط به مسایل محیط زیست و پایداری فراگیر، نوآوری‌های فراوانی داشته. او با تاکید بر تهدید منابع آب با وجود تغییرات اقلمی می‌گوید: «ما باید برای آب و هوای در حال تغییر برنامه‌ریزی کنیم. باید مطمئن شویم که سیستم‌های ذخیره و جابه‌جایی آب که می‌سازیم، نه تنها با اقلیم گذشته سازگارند، بلکه آمادگی تغییرات جوی آینده را هم دارند. مدیران آب تازه شروع کرده‌اند تا با این چالش مقابله کنند. اما هنوز کارهای زیادی باید انجام دهیم تا بفهمیم تغییرات اقلیم چطور بر منابع آب اثر می‌گذارند و بتوانیم سیستم‌های آبی را با شرایط آب‌وهوای متغیر آینده مدیریت کنیم.»
رییس کمیته مجمع بین‌المللی تغییرات اقلیم (IPCC) که این گزارش را منتشر کرده، می‌گوید هیچکس روی کره زمین از این تغییرات در امان نخواهد ماند؛ تغییراتی مثل سیل و زیر آب رفتن خشکی در سال‌های آینده که شدیدتر و بیشتر خواهد شد.
این کمیته تاکید کرده که تولید گازهای گلخانه‌ای علت اصلی این پدیده است. این را آکادمی ملی علوم آمریکا هم تایید می‌کند. پیتر گلیک بر واقعیت داشتن گرمایش زمین تاکید می‌کند: «گرمایش زمین یک واقعیت است. دانشمندان اعتقاد دارند که شواهد علمی آنقدر قوی است که به طور قطعی می‌توان گفت، فعاالیت‌های انسانی موجب گرمایش زمین شده است. ما همانقدر به این موضوع یقین داریم که به واقعیت ابتلا به سرطان در اثر سیگار کشیدن باور داریم.»
هنوز اقدام دولتها برای کاهش گازهای گلخانه‌ای معلوم نیست
به گفته ایمن پژوهشگر در زمینه تغییرات اقلیمی، هنوز مسائل گنگ زیادی در این زمینه وجود دارد: «ما نمی‌دانیم این تغییرات چقدر بد خواهد بود، چون نمی‌دانیم دولتها چه اقداماتی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای خواهند کرد. ولی می‌دانیم اقلیم به خاطر فعالیت‌های انسانی در حال عوض شدن است. بنابراین بهتر است هم سخت تلاش کنیم برای تطبیق برای تغییرات غیرقابل پیشگیری آماده شویم و هم تلاش کنیم تا حد امکان انتشار گازهای گلخانه‌ای را کم کنیم تا مطمئن شویم که اثرهای تغییر اقلیم بدتر و بدتر نشوند.»
برخی گازهای گلخانه‌ای به شکل طبیعی در جو زمین وجود دارند، درحالی که برخی دیگر در اثر فعالیت‌های بشری به وجود می‌آیند. گازهای گلخانه‌ای، نور خورشید را به سمت سطح زمین و همینطور به سمت خارج از سطح زمین می‌تابانند.
پیتر گلیک، عضو آکادمی ملی علوم آمریکا، نویسنده و پژوهشگر در زمینه تغییرات آب و هوا و از بنیان‌گذاران موسسه غیرانتفاعی پاسفیک در اوکلند کالیفرنیا
پیتر گلیک که مقاله‌های فراوانی در زمینه تغییرات آب‌وهوا، مدیریت منابع آب و محیط زیست و انرژی منتشر کرده، می‌گوید: «فکر نمی‌کنم کشوری وجود داشته باشد که تغییر اقلیم را انکار کند. عده کمی هستند که هنوز می‌گویند شواهد علمی در مورد تغییر اقلیم قوی نیست. همه آکادمی‌‌های علوم کشورهای دنیا تایید می‌کنند که شواهد علمی تغییر آب وهوا بسیار قوی است. هنوز کسانی هستند که معتقدند، کشیدن سیگار باعث ابتلا به سرطان نمی‌شود.»
چه باید کرد؟
حالا که نتیجه همه تحقیق‌های علمی می‌گوید انسان‌ها در تغییرات اقلیمی تاثیر مستقیم داشته‌اند، برای جبران یا کاهش این مساله چه باید کرد؟
پیتر گلیک از مدیران موسسه پاسفیک؛ مرکز غیرانتفاعی پژوهشی در برنامه‌های محیط‌زیستی در آمریکا، می‌گوید: «فکر می‌کنم همه افراد می توانند کارهایی بکنند که به کم‌کردن انتشار گازهای گلخانه‌ای و خطر تغییر اقلیم کمک کنند. همین طور کاری کنند که به افزایش ظرفیت تطبیق‌پذیری با تغییرات اقلیمی کمک کنند. مثلا در زمینه مدیریت آب می‌توان از استراتژی‌هایی استفاده کرد که کمک می‌کند آب را با احتیاط بیشتری استفاده کنیم.»
این گزارش، دومین گزارش از سری چهارگانه مجمع بین‌المللی تغییرات آب و هوایی است که با هدف راهنمایی دولتها برای مواجهه با تغییرات آب و هوایی تهیه می‌شود. در بخشی از این گزارش تاکید شده، نتیجه اصلا اغراق آمیز نیست و هر چه زمان بگذرد، خطر افزایش پیدا می کند. برای همین دولتها باید برای رویارویی با این شرایط آماده شوند.
استفاده بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی، نابودی جنگل‌ها و روش‌های دفع زباله سرپوشیده از جمله فعالیت‌های انسانی هستند که باعث تغییرات اقلیمی در دنیا می‌شوند.
پیتر گلیک که دانش‌آموخته دانشگاه‌های ییل و برکلی و چهره سرشناس علمی در زمینه محیط زیست است، می‌گوید: «ما آرام آرام در مسیر درست در حرکت هستیم؛ با کاهش تدریجی قیمت انرژی‌های تجدیدپذیر، شاهد سرمایه‌گذاری بیشتری در زمینه سوخت‌های غیرفسیلی هستیم. در همه کشورها شاهد فعالیت‌های بیشتری در زمینه بهبود مدیریت منابع آب هستیم.
به نظر من کشورهای توسعه‌یافته مسئولیت سنگین‌تری به عهده دارند. این کشورها سهم بیشتری در انتشارگازهای گلخانه‌ای و ایجاد وضعیت کنونی داشته‌اند، ولی این واقعیت هم با توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه در حال تغییر است.
بنابراین فکر می‌کنم همه کشورها باید برای جلوگیری از تغییرات بیشتر و تطبیق‌پذیری با تغییرات غیرقابل‌برگشت، اقدام کنند.»
گفته می‌شود، منابع غذایی انسان‌ها هم در شرایط خطر قرار دارند و تا سال ۲۰۵۰ با افزایش جمعیت در دنیا و نیاز به مواد غذایی بیشتر، تغییرات آب و هوا شدیدتر و خطرناک‌تر خواهد شد.
