تصویب کلیات طرح «اقدام متناسب ایران در اجرای برنامه جامع اقدام مشترک»، در مجلس ایران، یکشنبه در یکی از پرحاشیه‌ترین روزهای کار مجلس نهم صورت گرفت، و مخالفان توافق هسته‌ای، آخرین تلاش‌های خود را برای جلوگیری از رأی مثبت مجلس به این طرح صورت دادند.
از ارسال پیامک‌های ناشناس به نمایندگان مجلس و تهدید آنها به رأی مخالف به طرح یک فوریتی برجام، تا تهدید وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی به اعدام و مرگ، تا اخلال در سخنان علی‌اکبر صالحی که به عنوان نماینده دولت سعی داشت ابهام برخی نمایندگان در مورد توقف فعالیت یا تغییر کاربری رآکتور اراک را بر طرف کند.
در عین حال، نحوه مواجهه مخالفان که در نهایت با ۱۰۰ رأی، به شکلی قابل توجه عدم همراهی خود با این توافق را به نمایش گذاشتند، در حالی بود که رهبر جمهوری اسلامی پیشتر هشدار داده بوده که توافق هسته‌ای نباید موجب دودستگی در جامعه شود.
اما آخرین تلاش‌های مخالفان توافق هسته‌ای برای به کرسی نشاندن مخالفت‌های خود در مجلس چه بود؟
Your browser doesn’t support HTML5
تصویب کلیات طرح برجام در روز پرحاشیه مجلس؛ گزارشی از وحید پوراستاد
ارسال پیامک‌های جهت‌دار و تهدیدآمیز
یک عضو هیئت رئیسه مجلس، بعد از ظهر یکشنبه به خبرگزاری خانه ملت وابسته به مجلس شورای اسلامی گفت که «پیامک‌های بدون شماره‌ای مبنی بر رد طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل ایران در اجرای برجام ارسال شده است».
علیرضا منادی سفیدان به خانه ملت یادآور شد که خود او هم از این «پیامک‌های تهدیدآمیز بدون شماره» دریافت کرده اما تأکید کرد که «با دریافت پیامک از سوی دیگر افراد، هیچ کس در طرح مهمی مانند برجام تأثیر نمی‌پذیرد».
حسین سبحانی‌نیا، نایب رئیس فراکسیون رهروان ولایت هم به خانه ملت گفت که «در چند روز اخیر پیامک‌هایی برای مخالفت با برجام به نمایندگان مجلس ارسال شد که نشان از جهت‌دار بودن آن بود».
او افزود که «ارسال پیامک‌های جهت‌دار در روزهای اخیر در ادامه برخی گروه‌ها و افراد در تحصن در مقابل مجلس بود، که نشان دهنده آن است که این اتفاقات در یک راستا رخ داده است».
آقای سبحانی‌نیا اضافه کرد که «همچنین در این مدت با تعدادی از نمایندگان تماس‌های گرفته شد و محتوای این تماس تلاش برای مخالفت با برجام و القای این دیدگاه و وادار کردن نمایندگان به جهت گیری خاصی بود».
هیچکدام از این دو نماینده اصولگرا، اشاره‌ای به متن این پیامک‌ها نکرده‌اند.
در طرح برجام اختلاف عمده، میان دو فراکسیون اصولگرایان است که هر دو تعداد قابل توجهی از نمایندگان را به خود جلب کرده‌اند. «فراکسیون رهروان ولایت» به رهبری علی لاریجانی، رئیس مجلس، و «فراکسیون اصولگرایان» به رهبری غلامعلی حداد عادل، که شماری از اعضای آن را گروه جبهه پایداری متشکل از اعضای کابینه‌های پیشین محمود احمدی‌نژاد، و نزدیکان به آیت‌الله مصباح یزدی تشکیل می‌دهند.
تهدید به دفن صالحی در قلب رآکتور اراک
اما تعهد ایران به بازطراحی رآکتور اراک و پرکردن قلب رآکتور با بتن، خشم شماری از اصولگرایان عضو جبهه پایداری را برانگیخت تا آنجا که روح‌الله حسینیان که در دو دهه اخیر به عکس‌العمل‌ها و اظهارات عجیب مشهور است، در ابراز مخالفت با این طرح، خطاب به علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی گفت که «اگر من به قدرت برسم تو را در رآکتور اراک دفن می‌کنم و رویت سیمان می‌ریزم».
بیان این گفته‌ها توسط آقای حسینیان را چند شاهد عینی تأیید کرده‌اند، از جمله، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، کمال پیرمؤذن نماینده مجلس، و مجید انصاری معاون پارلمانی رئیس جمهور.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته است که «شنیدن چنین جمله‌ای برای ما خیلی تعجب‌آور بود و هنوز فکر می‌کنم در خواب هستم...»
کمال الدین پیرمؤذن نماینده اردبیل گفته است که «صالحی را تهدید به مرگ و ظریف را تهدید به اعدام کردند» و در پاسخ به این پرسش که کدام نمایندگان ظریف را تهدید کردند، گفته است: «حسینیان، رسایی و پایداری‌ها».
و در نهایت مجید انصاری تأیید کرده که «تهدید به مرگ در مجلس»، شامل محمدجواد ظریف هم شده، ولی گفته است که «فکر می‌کنیم آقایان ظریف و صالحی از این حرف‌ها زیاد شنیده‌اند و ما نیز آنها را جدی نمی‌گیریم».
عکس‌هایی که برخی خبرگزاری‌ها از جلسه امروز مجلس مخابره کرده‌اند، آقای حسینیان را در حال بحث با آقای صالحی نشان می‌دهد، آن هم در حالی که محمدجواد ظریف سعی دارد، آقای صالحی را آرام کند.
از قسم جلاله تا شوخی
اما آقای صالحی که روز یکشنبه به عنوان نماینده دولت در مجلس حضور داشت، نتواست حرف‌های خود را با آرامش انجام دهد و هم به روایت عکس‌ها و هم به روایت فایل‌های صوتی و تصویری این ماجرا، سخنان او همراه بود با یورش نمایندگان مخالف به سمت تریبون و تلاش آنها برای ممانعت از سخنان وی.
آقای صالحی در آنجا توضیح داد که یک نماینده مجلس «با قسم جلاله» تهدید کرده که او را در قلب رأکتور اراک دفن می‌کند.
در عین حال آقای حسینیان که در زمان غوغای قتل‌های زنجیره‌ای و در دفاع از سعید امامی گفته بود که «به خدا ما خودمان یک روز قاتل بوده‌ایم»، به یک نماینده مجلس گفته که حرفی که به صالحی زده، شوخی بوده است.
توافق هسته‌ای، سن صالحی و امید به زندگی ایرانیان!
صالحی اما به یک نکته دیگر هم واکنش نشان داد و آن سخنان بیژن پیروز، استاد دانشگاهی، است که در هفته‌های اخیر پای ثابت برخی از برنامه‌ها و گزارش‌های تلویزیون ایران در مورد برجام بوده است.
آقای پیروز چند روز پیش در میزگردی با حضور سیروس ناصری، از اعضای اسبق تیم مذاکره هسته‌ای در دولت محمد خاتمی، سعی کرد «به شکل علمی» و «با محاسبات ریاضی» نشان دهد که چرا با توافق هسته‌ای مخالف است.
«محاسبات علمی و ریاضی» این منتقد توافق اما از این قرار بود که چون امید به زندگی در ایرانیان بین ۷۲ تا ۷۵ سال است، و مثلاً آقای صالحی به عنوان بخشی از تیم مذاکره‌کننده ۶۶ ساله است، پس توافق تا مدتی زمان‌بندی شده که آقای صالحی و هم‌نسلان او زنده هستند و وقتی بمیرند، همه چیز شکل دیگری پیدا می‌کند.
دیگر تلاش‌های مخالفان
مخالفان توافق هسته‌ای در ایران، اول تلاش کردند مانع از شکل‌گیری توافق میان ایران و غرب شوند. پس از آن با تشکیل کمیسیونی در مجلس و استفاده از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در زمان سعید جلیلی، تلاش کردند نشان دهند، توافق هسته‌ای مخالف منافع ملی است.
پس از تصمیم یک فراکسیون پرشمار از نمایندگان برای تأیید مشروط برجام، در قالب طرحی دو فوریتی، موفق شدند جلوی رأی آوردن دو فوریت طرح را بگیرند. در کمیسیون فرهنگی که در آن دست بالا را دارند، به آن رأی منفی دادند و بعد ۱۷ تن از آنها در نامه‌ای خواستند بررسی طرح یک فوریتی متوقف شود.
مخالفان توافق حتی تحصنی چند روزه را در مقابل مجلس بر پا کردند که حتی تماس دفتر رهبر ایران و اعلام موافق نبودن با تحصن هم نتوانست آن را متوقف کند و کار به دخالت پلیس کشید.
در نهایت حتی زمزمه‌هایی از معلق کردن رأی‌گیری از طریق آبستراکسیون هم به گوش رسید، ولی کلیات طرح با حضور ۲۵۳ نماینده مجلس، و رأی مخالف ۱۰۰ تن از آنها به تأیید رسید.
آن هم در شرایطی که مخالفان سعی کردند در غیاب علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در جلسه مجلس، حتی از قول او هم با طرح برجام مخالفت کنند. ایرادی که با تأکید علی لاریجانی بر حمایت شمخانی از طرح و حتی تماس تلفنی او با شورای عالی امنیت ملی بلاموضوع شد.
حالا باید دید در روز سه‌شنبه و در مجلسی که ۲۹۰ نماینده دارد، مخالفان موفق می‌شوند نظرات خود را در بررسی جزئیات طرح به کرسی بنشانند.
ایستگاه بعدی برای فرجام طرح برجام، شورای نگهبان است، و باید دید آیا آن طور که عباس عراقچی، مسئول پیگیری اجرای برجام ابراز امیدواری کرده، این توافق دوشنبه آینده وارد مرحله اجرایی می‌شود یا نه.