در حالی که سخنگوی قوه قضائیه روز یکشنبه اعلام کرد که امید کوکبی به خدمات پزشکی دسترسی دارد، وکیل امید کوکبی میگوید، موکلش «از مدتها پیش» درد کلیه داشته اما در بهداری زندان «تنها» به او مسکن دادهاند و «خدمات اولیه پزشکی» مانند «سونوگرافی» از وی «دریغ» شده بود.
سعید خلیلی، روز یکشنبه پنجم اردیبهشت، در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت که در صورت ارائه خدمات پزشکی به امید کوکبی، وجود تومور و بدخیم بودن آن «خیلی زودتر قابل شناسایی بود» و احتمالاً بیماری او به خارج کردن کلیه از بدنش منجر نمیشد.
وی همچنین با اشاره به بیماری موکلش و احکام قانونی در این باره اعلام کرد که آزادی او «در شرایط فعلی یک تکلیف قانونی است نه یک احتمال یا امر اختیاری».
به گفته آقای خلیلی، براساس توصیه پزشک معالج، زندگی آقای کوکبی در آینده باید همراه با «مراقبتهای دقیق پزشکی و در محیطی به دور از استرس و فشارهای عصبی» باشد و محیط زندان برایش «خطرناک و مشکلزا» است.
وی همچنین خبر داد که توده سرطانی به همراه کلیه راست از بدن امید کوکبی خارج شده، اما هنوز نتیجه آزمایش «پاتولوژی» مشخص نشده و معلوم نیست که «سرطان به قسمتهای دیگر بدن او سرایت کرده یا نه».
امید کوکبی، پژوهشگر علم فیزیک است که از پنج سال و سه ماه پیش بدون مرخصی در زندان به سر میبرد. او روز چهارشنبه اول اردیبهشت در بیمارستان سینای تهران مورد عمل جراحی قرار گرفت و به دلیل ابتلا به سرطان کلیه، یکی از کلیههایش به طور کامل از بدنش خارج شد.
محسنی اژهای: مگر در بیرون زندان کلیه کسی درد نمیگیرد
غلامحسین محسنی اژهای، سخنگوی قوه قضائیه، اما روز یکشنبه گزارشها درباره عدم دسترسی آقای کوکبی به خدمات پزشکی را رد کرد و گفت که «وی از امکانات لازم برخوردار است».
بر اساس فایل صوتی منتشر شده از سخنان آقای اژهای در خبرگزاری ایرنا او تأکید کرد که اگر امید کوکبی «آزاد هم بود، درمان میشد که الان هم در حال درمان است».
او اضافه کرد: «مگر در بیرون زندان کلیه کسی درد نمیگیرد. نمیتوان گفت که اگر کسی در زندان مریض شد، (محکومیت) او دیگر هیچ. او به جاسوسی محکوم شده است».
گفتههای آقای محسنی اژهای درحالی بیان شده که به گفته وکیل امید کوکبی، موکلش «طبق قانون بیش از دو سال است که شرایط برخورداری از آزادی مشروط را دارد».
آزادی کوکبی «یک تکلیف قانونی است نه یک احتمال یا امر اختیاری»
وکیل امید کوکبی همچنین با اشاره به بیماری موکلش و احکام قانونی در این باره اعلام کرد که آزادی او «در شرایط فعلی یک تکلیف قانونی است نه یک احتمال یا امر اختیاری».
آقای خلیلی با اشاره به سپری شدن پنج سال و سه ماه از حبس موکلش گفت که «تاکنون سختگیریهایی نسبت به او روا داشته شده است».
به گفته آقای خلیلی، موکلش تاکنون از مرخصی محروم بوده است، در حالی که براساس آئیننامه زندانها باید به زندانیان «ماهی پنج روز مرخصی داده شود، مگر مرتکبان قتل و سرقت مسلحانه و برخی جرایم ضداجتماعی».
وکیل امید کوکبی تأکید کرد که محکومیت موکلش «اشتباه و بیشتر بر اساس یک سوءتفاهم ناشی از فضای تیره روابط بینالمللی» در زمان بازداشت او بوده است.
او اضافه کرد: «دریافت مختصری هزینه بابت بورس یا هزینه سفر به کنفرانسهای علمی از دانشگاههای معتبر برای دانشمندی مانند امید، امری کاملاً رایج و عادی است که در اینجا به عنوان دلیل اتهامی فرض شده است».
وکیل آقای کوکبی همچنین گفت که شعبه ۳۶ دیوان عالی کشور در سال ۹۳ موکلش را «بیگناه و رأی صادره را فاقد وجاهت و مستعد اعاده» دانسته اما «دادگاه همعرض با تفسیر موسع از قانون با رد استدلالهای دیوان عالی کشور، محکومیت اشد قبلی را دوباره ابقا کرد».
امید کوکبی، ۳۰ ساله، از اقلیت اهل سنت ایران، فارغالتحصیل دانشگاه صنعتی شریف و دانشجوی دکترای فیزیک اتمی با گرایش لیزر در دانشگاه تگزاس آمریکا بود.
او که در سال ۸۹ برای دیدار با خانوادهاش به ایران آمده بود، هنگام ترک کشور در فرودگاه «امام خمینی» تهران بازداشت شد.
آقای کوکبی مدتها در سلول انفرادی بود و خانواده و وکیلاش امکان تماس با او را نداشتند. تا اینکه پس از ۱۵ ماه بازداشت موقت در دادگاهی به ریاست قاضی صلواتی به اتهام ارتباط با «دولتهای متخاصم» به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
او پس از مدتی در نامهای که از زندان منتشر کرد، نوشت که دستگیری و زندانی شدنش پس از آن رخ داد که پیشنهاد همکاری با دستگاههای نظامی - امنیتی جمهوری اسلامی در یک پروژه تحقیقاتی نظامی را رد کرده بود.
گزارش کانون مدافعان درباره چند زندانی سیاسی و عقیدتی
در همین حال کانون مدافعان حقوق بشر در گزارشی که روز شنبه چهارم ارديبهشت، منتشر شده اعلام کرد که علیرضا رجایی، روزنامهنگار، که به تازگی و پس از تمام شدن دوران محکومیتش از زندان آزاد شده به بیماری سرطان فک و صورت مبتلا است.
بر اساس این گزارش، آقای رجایی «در دوران زندان بیمار میشود که اقدام مناسب توسط مقامهای مسئول در زندان اوین و اعزام به مراکز درمانی تخصصی برای معالجه این زندانی صورت نگرفته است».
به گفته کانون مدافعان حقوق بشر، زینب جلالیان، زندانی دیگری است که نیاز دارد برای معالجه چشمهایش به مراکز درمانی تخصصی اعزام شود.
براساس این گزارش حسین رونقی ملکی نیز به «درمان تخصصی» نیاز دارد.
پیش از این نیز سازمان عفو بینالملل اعلام کرده بود که زینب جلالیان٬ زندانی کرد در ایران که به اتهام عضویت در گروه پژاک به حبس ابد محکوم است، در خطر از دست دادن کامل بینایی خود به سر میبرد و به درمان فوری نیاز دارد.
بر اساس گزارشها، حسین رونقی ملکی از هفتم فروردین و در اعتراض به ممانعت مسئولان زندان اوین از درمان پزشکی، اعتصاب غذا کرده است.
خانواده آقای رونقی ملکی میگویند که او در دوران زندان، یک کلیه خود را از دست داده و کلیه دیگرش نیز در حال عفونت است.