حسن روحانی انتخابات این دوره ریاست جمهوری را نه انتخاب یک رئیسجمهور، بلکه انتخابی بین «ادامه مسیر آزادی بیان یا بازگشت به شرایط امنیتی» و همچنین بازگشت به شرایط «حصر ایران» یا برداشتن این «حصر» دانست.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری روز یکشنبه سوم اردیبهشت، در یک سخنرانی در قزوین در جمع هوادارانش گفت که «امروز موضوع مهم این نیست که فردی به عنوان رئیسجمهور برگزیده میشود، بلکه بحث بر سر این است که آیا امروز فضای جامعه ما باید بازتر شود یا فضای جامعه به گذشته برگشته و بسته گردد».
او اضافه کرد: «آیا از امروز به بعد، میخواهیم مسیر آزادی بیان را ادامه دهیم یا نه و آیا از امروز به بعد باید باز هم فضای امنیتی به دانشگاهها برگردد یا نه؟».
حسن روحانی روز دوشنبه ۲۱ فروردین هم در یک نشست خبری اعلام کرده بود که در دولت او فضای مدارس دبیرستانها و دانشگاهها «کمتر امنیتی شده است».
آقای روحانی در عین حال گفته بود که از عملکرد دولت در حوزه تأمین آزادیهای سیاسی و فرهنگی «به طور کافی» راضی نیست و در این حوزه همه کارها دست دولت نبوده است.
او در ایام تبلیغات انتخاباتی سال ۹۲ و در دوره ریاست جمهوری خود بارها ضمن اعلام حمایت از فعالیتهای سیاسی و فرهنگی دانشجویان وعده داده بود که دولتش تلاش خواهد کرد تا دانشگاه از «فضای امنیتی» فاصله بگیرد.
با این حال تعدادی از تشکلهای دانشجویی چندین بار با انتشار نامههایی به «جَوّ ارعاب و تهدید» و فضای «امنیتی» در دانشگاههای ایران اعتراض کردهاند.
اخیراً نیز در اواخر فروردین ماه، ۷۲ انجمن اسلامی دانشجویان در بیانیهای از احضار ۵۰ فعال دانشجویی به مراجع قضایی و تعلیق هفت انجمن اسلامی خبر داده و از «فشار و ایجاد محدودیت» بر سر راه فعالیتهای دانشجویی توسط نهادهای داخل و خارج دانشگاه انتقاد کرده بودند.
در سخنان روز یکشنبه آقای روحانی همچنین ضمن انتقاد از عملکرد اقتصادی دولت گذشته، افزود: «آیا میخواهیم در فضای سیاسی و اقتصادی و بازار، آرامش و ثبات حاکم باشد یا هر روز و ساعت نگران روز و ساعت بعد باشیم؟»
او این پرسش را مطرح کرد که «آیا میخواهیم دو مرتبه تقابل با جهان آغاز شده و سایه شوم جنگ به کشور برگردد؟ یا میخواهیم فضای تعامل عزتمند یا سازنده را با جهان ادامه دهیم؟»
رئیسجمهور ایران اضافه کرد: «آیا میخواهیم دوباره به شرایط حصر ایران برگردیم، یا اینکه میخواهیم حصر را برای همیشه برداریم. این روزها، زمان تصمیمگیری ملت بزرگ ایران است».
حسن روحانی پیش از این نیز بارها گفته است که توافق اتمی وین موسوم به برجام «سایه جنگ» را از سر ایران دور کرده و دستاوردهای زیادی در حوزه اقتصاد برای ایران داشته است.
با این حال رهبر جمهوری اسلامی و نزدیکان او بارها تأکید کردهاند که این توافق عملاً «دستاوردی» نداشته است.
مقامهای دولت حسن روحانی با استناد به مواردی چون رشد اقتصادی ۱۱ درصدی و یکرقمی شدن تورم از بهتر شدن شرایط اقتصادی مردم در مقایسه با دوره آغازین این دولت خبر میدهند، گرچه برخی از تحلیلگران و رسانهها اعلام میکنند که رشد اقتصادی هنوز تأثیر محسوسی در وضعیت زندگی مردم ایران و اشتغال نداشته است.
در این زمینه فریدون خاوند، تحلیلگر اقتصادی، در اسفند گذشته، در تحلیلی در رادیو فردا نوشت که یکی از مهمترین دلایل وخامت بیشتر بازار کار به رغم افزایش نرخ رشد، نفتی بودن رشد است و در واقع به راه افتادن صنعت نفت و افزایش تولید و صادرات این کالا به خودی خود اشتغالزا نیست.
روز یکشنبه مصطفی میرسلیم، محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی، سه نامزد اصولگرای انتخابات ریاست جمهوری نیز به انتقاد از وضعیت اقتصادی کشور پرداختند.
در این روز آقای قالیباف در یک سخنرانی در ساری گفت که «کشور در بحران اقتصادی به سر میبرد و این چالش بزرگ اقتصادی، همه مردم ایران را ناراحت کرده است».
ابراهیم رئیسی نیز روز یکشنبه در جمع تعدادی از نمایندگان اصولگرای مجلس تأکید کرد، وضعیت اقتصادی کشور «به هیچ عنوان خوب نیست و معضلات جدی در نظام پولی و مالی کشور وجود دارد».
او اضافه کرد: «اینکه دولتی درباره فساد اداری دولت قبل را متهم کند، برای مردم قابل پذیرش نیست و با دزد دزد گفتن مشکلی حل نمیشود».
مصطفی میرسلیم هم در نخستین نشست مطبوعاتی خود گفت که «دولت با این پیشفرض که میتوان با غرب به توافق دست یافت راهحل آسانی برای اداره کشور برگزید، گویی با فروش نفت میشود کشور را اداره کرد. ولی چون این پیش فرضها محقق نشد و تحریمها لغو نشد، دولت نتوانست به آنچه میخواهد دست پیدا کند».
او تأکید کرد که به دولت انتقاد دارد و خود را رقیب دولت میداند و ادامه فعالیت دولت کنونی را به ضرر کشور ارزیابی میکند.
حسن روحانی، محمدباقر قالیباف، اسحاق جهانگیری، ابراهیم رئیسی، مصطفی هاشمیطبا و مصطفی میرسلیم شش نامزدی هستند که برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ایران از سوی شورای نگهبان تأیید صلاحیت شدهاند.
روز یکشنبه همچنین جزئیات مناظرههای انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد که بر اساس آن اولین مناظره روز جمعه هشتم اردیبهشت، با موضوع اقتصادی برگزار خواهد شد.
این مناظره به مدت سه ساعت و با حضور شش کاندیدای ریاست جمهوری انجام میشود و به صورت مستقیم از شبکه یک و شبکه خبر صدا و سیمای ایران پخش خواهد شد.
نامزدها همچنین روز جمعه ۱۵ اردیبهشت درباره موضوعات اجتماعی و روز ۱۹ اردیبهشت درباره موضوعات سیاسی با یکدیگر مناظره خواهند کرد.
این مناظرهها بر خلاف انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ به صورت دو به دو برگزار نمیشوند و مانند انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ به صورت دسته جمعی خواهند بود.