باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، در آستانه گفتوگوهایش با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک تأکید کرد که امنیت اسرائیل در صدر دغدغههای دولت او در عرصه سیاست خارجی است.
نخستوزیر اسرائیل، روز دوشنبه هجدهم آبان در چارچوب دعوت رسمی، در کاخ سفید با باراک اوباما، دیدار کرد و رهبران دو کشور پس از سخنانی کوتاه در برابر خبرنگاران، گفتوگوهای خود را آغاز کردند.
پس از گذشت بیش از یکسال، این نخستین دیدار رهبران دو کشوری است که یکدیگر را «مهمترین همپیمان» خود مینامند، گرچه به ویژه در یک سال گذشته، مذاکرات آمریکا و قدرتهای جهانی با ایران که منجر به توافق اتمی وین شد، به شدت اختلاف نظرها میان دو کشور دامن زد.
با رئیسجمهور آمریکا، در عین حال که گفت، کشورش در قصد خود برای اجرایی کردن توافق نهایی اتمی با ایران جدی است، یادآور شد که امنیت اسرائیل در صدر اولویتهای سیاست خارجی دولت اوست.
آقای اوباما در دو سفر پیشین بنیامین نتانیاهو به آمریکا، از دیدار با او سر باز زده بود.؛ او یک بار گفته بود با رهبران کشورهایی که نامزد انتخابات در کشورشان هستند ملاقات نمیکند.
آقای اوباما مدتی پس از ابقای نتانیاهو در مسند نخستوزیری نیز گفته بود تا دستیابی به توافق نهایی هستهای میان ایران و قدرتهای جهانی، چنین دیداری انجام نمیشود زیرا یقیناً نخست وزیر اسرائیل هر دیداری را به انتقاد از تلاشهای سیاسی برای رسیدن به توافق نهایی با ایران مبدل میکند.
تنش میان دولت های اسرائیل و آمریکا در جریان سفر اسفند ماه نتانیاهو به کنگره و سخنرانی در مجلسین آمریکا، با وجود ناخشنودی شدید کاخ سفید، تشدید شد.
نتانیاهو اندکی پس از امضای توافق اتمی با ایران، آن را «اشتباهی در ابعاد تاریخی» نامید و همچنان به انتقاد از آن ادامه میدهد. اما ظاهراً دولت اسرائیل با توافق اتمی ایران به عنوان «یک واقعیت» کنار آمده چرا که وزیر دفاع اسرائیل دو هفته پیش در آمریکا گفت که «نگاه ما اکنون معطوف به آینده است».
همپیمانی بر پایه ارزشهای مشترک
نخستوزیر اسرائیل در آغاز دیدار با اوباما در برابر خبرنگاران گفت که کشورش از آمریکا به خاطر تعهد راسخ به امنیت اسرائیل و آمادگی برای افزایش کمکهای نظامی به اسرائیل قدردانی میکند.
او همچنین گفت «همپیمانی اسرائیل وآمریکا بر اساس ارزشهای مشترک است».
آمریکا در دوره اخیر، هر سال سه میلیارد و یکصد میلیون دلار کمک نظامی به اسرائیل داده است و اسرائیل علاقهمند است که از سال ۲۰۱۷ در چارچوب بسته جدید ۱۰ ساله این کمکها سالانه به پنج میلیارد دلار افزایش یابد.
اما براساس گزارش رویترز، برخی از اعضای کنگره و مقامهای دولت اوباما درخواست اسرائیل را «غیر قابل توجیه» خواندهاند.
در همین حال، این ارزیابی مطرح است که آمریکا رقم چهار تا چهار و نیم میلیارد دلار در سال را برای کمکهای نظامی به اسرائیل تأیید خواهد کرد.
سایه بحران امنیتی اسرائیل بر دیدار کاخ سفید
دیدار نتانیاهو و اوباما این بار در شرایطی انجام شد که از هفت هفته پیش حملات فلسطینیها به اسرائیلیها، که اکثراً با چاقو انجام شده، دور تازهای از درگیری را میان اسرائیل و فلسطینیها رقم زده است.
آقای اوباما در آغاز دیدار با بنیامین نتانیاهو «خشونت فلسطینیها علیه شهروندان اسرائیل» را نکوهش کرد و گفت که «این خشونتهای خیابانی به هر صورت که باشد، محکوم است» و «اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند».
او در عین حال گفت که فلسطینیها آرمانهای مشروع دارند ولی باید از راههای مسالمتجویانه به آن برسند.
نتانیاهو نیز به اوباما گفت که با وجود بحران جاری، او از تلاش برای صلح «عدول نکرده» و به راهکار سیاسی برای «استقلال کشور فلسطین در جوار اسرائیل» متعهد است.
رئیسجمهور آمریکا همچنین گفت که در گفتوگو با نخستوزیر اسرائیل، در مورد حزبالله، داعش و «مشکلات منطقهای در خاورمیانه» نیز رایزنی خواهد کرد.