با بازگشایی بازارها در روز دوشنبه، سه روز پس از عدم تفاهم کشورهای عضو اوپک بر سر تعیین سقف تولید جدید، آهنگ افت قیمتهای جهانی نفت دوباره شتاب گرفت و ارزش سهام بسیاری از شرکتهای غول نفتی سقوط کرد.
روز جمعه ۱۳ آذر، نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت ،اوپک، در وین بدون هیچ تصمیمی درباره سقف تولید اوپک به کار خود پایان داد، از این رو سقف تولید پیشین ٣٠ میلیون بشکه در روز این سازمان بدون تغییر خواهد ماند.
عبدالله سالم البدری دبیرکل اوپک اعلام کرد که اوپک بر سر هیچ رقم مشخصی برای سقف تولید به تفاهم نرسید، چون معلوم نیست ایران بعد از لغو تحریمها چه میزان بر تولید خود خواهد افزود.
خبرگزاری رویترز دوشنبه ۱۶ آذرماه گزارش داد که قیمت نفتهای شاخص برنت دریای شمال و وستتگزاس اینترمیدیت، تنها در روز دوشنبه حدود ۵ درصد با افت قیمت مواجه شدند. قیمت نفت برنت به نزدیک ۴۱ دلار و قیمت نفت آمریکا به حدود ۳۸ دلار سقوط کرد که کمترین میزان طی ۷ سال گذشته است.
همزمان، طی روز جاری قیمت سهام دو غول نفتی آمریکا، اکسون موبیل و شورون در بازار سهام این کشورها تا ۳ درصد سقوط کرد.
در همین زمینه خبرگزاری بلومبرگ گزارش داده است که عدم تفاهم اعضا بر سر سقف تولید و ادامه سیاست «تولید بیقید و بند» اعضای اوپک میتواند به زودی میلیونها بشکه نفت اضافی را روانه بازار کند، موضوعی که یادآور سالهای ۱۹۹۷ تا ۱۹۹۹ است که بازار نفت از کنترل اعضای اوپک خارج شد و قیمتهای جهانی نفت به زیر ۱۰ دلار رسید.
در این میان ایران از زبان بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت خود گفته است که «ما میتوانیم تولید خود را بعد از برداشته شدن تحریمها، دست کم نیم میلیون بشکه در روز افزایش دهیم» و عراق نیز گفته است که تولید روزانه ۴.۵ میلیون بشکه نفت را برای سال آینده هدف گذاری کرده است که ۳۰۰ هزار بشکه بیشتر از میزان کنونی است.
دادههای آژانس بینالمللی انرژی حاکی است که در حال حاضر همه اعضای اوپک به غیر از عراق از بخشی از ظرفیت تولید خود استفاده نمیکنند. از جمله عربستان هنوز هم ظرفیت تولید دو میلیون بشکه در روز نفت اضافی را دارد.
هم اکنون اعضای اوپک روزانه ۳۱.۵ میلیون بشکه تولید نفت دارند که ۱.۵ میلیون بشکه بیشتر از سقف تولید اوپک و حدود دو میلیون بشکه بیشتر از نیاز بازارهای جهانی به نفت اوپک، تولید نفت خام دارند.
لیبی نیز که ظرفیت تولید ۱.۶ میلیون بشکه نفت در روز را دارد، به خاطر جنگ داخلی تولید خود را به حدود ۴۳۰ هزار بشکه کاهش داده است، اما این رقم به طور بالقوه میتواند افزایش یابد.
گزارش صندوق بینالمللی پول حاکی است که با قیمتهای کنونی نفت تمام اعضای اوپک با کسری بودجه مواجه خواهند شد، خصوصاً ایران نیاز دارد که حداقل قیمت نفت ۸۷ دلار باشد.
با این حال کشورهای عرب اعضای اوپک بر این عقیدهاند که قیمتهای پایین نفت، تولید نفت خام در بیشتر میادین کشورهای غیر اوپک، خصوصاً نفت شیل آمریکا را غیراقتصادی خواهد کرد و به مرور زمان تعادل در عرضه و تقاضای بازار نفت برقرار خواهد شد.
علی النعیمی وزیر نفت عربستان روز جمعه در واکنش به اظهارات همتای ایرانی خود مبنی بر افزایش تولید نفت اعلام کرد که «امیدواریم افزایش تقاضای نفت برای سال آینده، رشد تولید نفت ایران را جذب خواهد کرد».