یکی از اعضای پویش یا کمپین «یارانه نقدی ما را صرف محیط زیست کنید» می‌گوید دولت همیشه از کمبود بودجه و مشکلات اقتصادی برای حل مشکلات محیط زیست گله دارد؛ حالا می‌خواهیم ما وارد عمل شویم و برای این کار هزینه کنیم.
فعال محیط زیست ایرانی که موضوع دریاچه ارومیه را در سازمان ملل مطرح کرده می‌گوید: آنها آماده‌اند به ایران بیایند و برای حل مشکلات دریاچه ارومیه همکاری کنند اما از طرف ایران از این پیشنهاد استقبالی نمی‌شود.
کشتن پلنگ‌های کمیاب ایرانی همچنان ادامه دارد و یک روزنامه‌نگار محیط زیست می‌گود هیچ‌چیز درست نمی‌شود مگر اینکه آموزش آزار ندادن حیوانات را از کودکی شروع کنیم.
از کسانی که می‌خواهند یارانه‌شان را به محیط زیست بدهند تا شرایط دریاچه ارومیه از دید نماینده سازمان ملل در تهران که آن را «تراژدی» خوانده و ادامه پلنگ‌کشی در ایران، در سومین برنامه یک‌خانه، یک زمین، می‌خوانید و می‌شنوید.
این برنامه هر هفته پنجشنبه‌ها ساعت ۱۸:۳۰ و ۲۳:۰۰ به وقت ایران پخش می‌شود.
Your browser doesn’t support HTML5
برنامه سوم یک خانه، یک زمین؛ مجله محیط زیست رادیو فردا
هر ماه ۴۵ هزارتومان برای محیط زیست هزینه می‌کنیم
دست‌کم ۲۰۰ فعال فرهنگی و هنری و رسانه‌ای ایران گفتند آماده‌اند یارانه‌هایشان را به محیط زیست، بدهند. آنها این خواسته را در نامه‌ای خطاب به معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، نوشته‌اند.
در شرایطی که ابتکار از سقوط عملکرد محیط زیست ایران ۶۳ رتبه در جایگاه جهانی در زمان هشت تا ۱۰ سال گذشته انتقاد کرده بود، از داریوش مهرجویی و رخشان بنی‌اعتماد، کارگردانان نامدار تا همایون شجریان خواننده موسیقی سنتی و امیرحسین چهلتن نویسنده می‌گویند وضعیت محیط زیست در کشور به مرز فاجعه رسیده و دیگر درنگ جایز نیست.
رها میری در تهران، یکی از اعضای این پویش یا کمپین «یارانه نقدی ما را صرف محیط زیست کنید»، می‌گوید این اولین قدم برای کمک مالی به دولت برای حفظ محیط زیست است:
«هدف هنرمندان و چهره‌هایی که در حال فعالیت در این کمپین هستند، حذف یارانه‌ها به طور کلی نیست، چون این ۴۵ هزار تومان ماهانه به کار ما نمی‌آید و ما ترجیح می‌دهیم که این یارانه‌ها را یک کاسه کرده و صرف محیط زیست کنیم».
او از بخش دیگری از این تصمیم هم می‌گوید: «وقتی صحبت از حفاظت محیط زیست می‌شود، همواره بحث کمبود بودجه و اعتبار یا فشارهای مالی دولت به میان می‌آید که یک جور کم‌کاری مدنی است. اگر دولت کمبود مالی دارد از این طریق، هزینه‌های مورد نیاز برای حفاظت محیط زیست را تامین می‌کنیم که هزینه کمی هم نیست».
اعضای این پویش یا کمپین که همچنان در حال زیاد شدن هستند، در این نامه به دریاچه ارومیه اشاره کرده‌اند که تأثیر نابودی آن در زندگی نه تنها تمام ایرانیان، که بر بوم‌زیست زمین خواهد بود.
آنها همین طور به از بین رفتن جنگل‌ها، خشک شدن زاینده‌رود، بحران رود کارون و وضعیت آب‌وهوای خوزستان اشاره کرده‌اند که نه تنها نتیجه تغییرات آب و هوایی کره زمین و بی‌اعتنایی به محیط زیست است که به ویژه پیامد طرح‌های نسنجیده دولت‌ها خوانده‌اند.
اعضای این کمپین که می‌گویند برای کمک به محیط زیست از هیچ کار پژوهشی و عملی هم دریغ نخواهند کرد، می‌گویند این روش می‌تواند راهی برای مشارکت مردم در جلوگیری از تخریب محیط زیست باشد. رها میری در تهران:
«این کار مطالبه مردمی ایجاد می‌کند. ما به صورت داوطلبانه می‌خواهیم یارانه‌هایمان را صرف حفاظت محیط زیست کنیم. البته سازو کار آن باید شفاف باشد و بدانیم چقدر پول جمع شده و این پول کجا و چطور هزینه شده است».
این کمپین که درباره افزایش آلودگی هوا در ایران و وضعیت زیست محیطی بسیاری از شهرها ابراز نگرانی کرده، می‌گوید سازوکارها و روش‌های همکاری بیشتر مردم با سازمان حفاظت محیط زیست را در بیانیه های بعدی بعد از پاسخ سازمان، اعلام می‌کند.
شرایط دریاچه ارومیه نماینده سازمان ملل در ایران را بهت‌زده کرد
گری لوئیس، نماینده هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد و نماینده مقیم برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران، که مهرماه دریاچه ارومیه را دیده، می‌گوید از اینکه با یک محیط خشک، خالی و سرشار از نمک روبه رو شده و وزیدن بادهای نمکی را دیده بسیار نگران و متأثر است.
دریاچه ارومیه
او در گفت‌وگو با خبرآنلاین این وضعیت را یک تراژدی عظیم نامیده و تأکید کرده وضعیت شبیه سطح مریخ شده و خطرهای بیشتری را هم در بر خواهد داشت.
خطرهایی که به گفته این نماینده سازمان ملل در ایران، باید هر چه زودتر از هر امکانی برای بهبود این وضعیت استفاده کرد.
ژاله تبریزی، فعال محیط زیست آذربایجانی مقیم فرانسه، که با گروه حقوق بشر سازمان ملل به ویژه روی موضوع دریاچه ارومیه کار می‌کند، می‌گوید در دیدارها و نامه‌نگاری‌ها با مسئولان سازمان ملل و یونسکو آنها هم همین ابراز نگرانی شدید را داشته‌اند و آماده هر نوع همکاری هستند:
«در یونسکو خودم مستقیم با مسئولان در ارتباط بودم و با آنها همکاری داشتم. آنها نسخه‌ای از نامه‌هایی را که به ایران فرستاده بودند در اختیار من قرار داده‌اند. آن نامه‌ها نشان می‌دهد که دولت جمهوری اسلامی ایران به موضوع توجه نکرده و مسئله برای آنها جدی نبوده است».
خانم تبریزی در شهریورماه در جلسه‌ای که در سازمان ملل در مورد محیط زیست برگزارشد، حضور داشت و می‌گوید:
«با گزارشگر ویژه سازمان ملل جلسه‌ای داشتم. قطعنامه را به او دادم و مسایل محیط زیست در ایران و مشکلات دریاچه ارومیه را با او مطرح کردم. او کاملاً در مورد مسایل دریاچه ارومیه در جریان بود و به من گفت اگر همین الان جمهوری اسلامی ایران اجازه دهد می‌توانیم برویم و کار را شروع کنیم».
ژاله تبریزی می‌گوید بر اساس مطالعات و پیش‌بینی‌های پژوهشگران یونسکو و سازمان ملل، وضعیت دریاچه ارومیه، پیامدهای خشک شدن این دریاچه آب شور در شمال غربی ایران، به زودی همه کشور را خواهد گرفت و مثل آلودگی هوا بخش‌هایی از زندگی مردم را مختل خواهد کرد:
«بادهای نمکی تهدیدی جدی برای سلامت انسان‌هاست. کشاورزی که از بین رفته و تنفس این ریزگردهای نمکی فوق‌العاده خطرناک است، بیماری‌های ریوی و سرطان پوست و چشم را در پی خواهد داشت. همچنین باران نمک در بسیاری از استان‌های همجوار و آواره شدن ۱۳ تا ۱۴ میلیون نفر را با از بین رفتن مزرعه‌ها، در پی دارد».
نماینده مقیم برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران، می‌گوید مسایل زیست‌محیطی در برنامه‌های این سازمان نقش بسیار مهمی دارد. آنها برای دریاچه ارومیه هم برنامه‌هایی دارند و با تجربه آی که او در این زمینه دارد، اولین قدم برای نجات ارومیه را سیاستمتداران و بعد مردم بر می‌دارند.
پلنگ‌کُشی ادامه دارد
در سال ۹۲ تا امروز ۱۰ پلنگ در بخش‌های مختلف ایران کشته شده‌اند. پنج پلنگ ایرانی در کمتر از یک ماه کشته شدند. حالا که تقریباً ۹ ماه ونیم از سال ۹۲ گذشته، کارشناسان و تلاشگران محیط زیست می‌گویند، آمار منتشرشده مربوط به ۱۰ پلنگی که در خبرها و گزارش‌ها آمده، کمتر از رقمی است که در واقعیت ممکن است اتفاق بیفتد. کشتن پلنگ‌ها برای استفاده از پوست‌شان یا تصادف‌های جاده‌ای و شکار تفریحی گاهی در اخبار نمی‌آیند.
پلنگ کشته شده در تصادفی در لرستان
به دلایل گوناگون که سپهر سلیمی، دبیر پیشین انجمن حمایت از حیوانات اصفهان می‌گوید به خاطر نبودن قانون مشخص همچنان ادامه خواهد داشت:
«بزرگ‌ترین دلیل نبودن قانون حمایت از حیوانات در کشور است که روش برخورد با متخلفان در آن مشخص می‌شود».
هرچند که استاندار چهارمحال و بختیاری برای حمایت از پلنگ‌های این منطقه پیش قدم شد و گفت امیدوار است با وجود این اخبار، تدوین طرح‌های منطقه‌ای و ملی حمایت از پلنگ ایرانی در رأس برنامه‌های محیط زیست قرار گیرد، اما برخی فعالان محیط زیست چهارمحال وبختیاری و بقیه مناطق زاگرس‌نشین می‌گویند پلنگ های زاگرس این روزها حال و روز خوشی ندارند و علاوه بر فعالان و دوستداران محیط زیست، مسئولان دولتی هم بر این واقعیت مهر تأیید می‌زنند.
امید رحمتی، خبرنگار محیط زیست که در استان کهگیلویه و بویراحمد بزرگ شده و با فرهنگ و مردم این منطقه آشناست، می‌گوید که محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد به دلیل نداشتن نیروی متخصص در محیط زیست و مدیریت بد و به گفته او باندبازی فامیلی در این چند سال تلفات بالایی در حیات‌وحش، محیط‌بان و شکارچی داشته است:
«در منطقه دنا، خودروی سمند اداره محیط زیست استان کهکیلویه و بویراحمد در اختیار شکارچیان است. حتی من شماره پلاک آن خودرو را هم دارم، به خاطر اینکه با محیط بان‌ها در ارتباط هستم و محیط‌بان‌ها حتی به من که فعال محیط زیست هستم، پیشنهاد می‌دهند که هر وقت به یاسوج می‌روم با آنها به شکار بروم».
این روزنامه‌نگار و پژوهش‌گر محیط زیست می‌گوید:
«محیط بان یعنی کسی که ما به عنوان متولی گذاشته‌ایم، به او اسلحه هم داده‌ایم حالا به اینکه قانون حمایت می‌کند یا خیر، کاری ندارم ـ اما از او خواسته ایم که حمایت بکند، به دلیل اینکه فهم صحیحی ندارد، این کار را درست انجام نمی دهد».
او مشکل را در مردمی می‌بیند که موضوع همنشینی و زندگی در کنار حیوانات برای آنها فرهنگ‌سازی نشده است و به اولین چیزی که فکر می‌کنند از بین بردن حیات وحش است:
«آمارهایی که از گونه‌هایی مثل پلنگ در کهگیلویه و بویراحمد داریم به زیر ۵۰ تا ۶۰ پلنگ می‌رسد، اصلاً دیگر پلنگی مشاهده نمی‌شود، اگر پلنگی هم دیده شود، کشته شده است.»
امید رحمتی می‌گوید:
«این چیزی که من به عنوان یک خبرنگار محیط زیست می‌بینم، مشکل از مردم است و دولت ها را باید کنار بگذاریم. باید یک انقلابی از دل مردم، حرکتی شکل بگیرد از جامعه محلی عشایر گرفته تا روستاها، شهرها و دانشگاه‌ها و مردم مشارکت کنند. باید آموزش بدهند تا سطح آگاهی عمومی بالا برود و اتفاقی بیفتد».
از مجازات‌هایی که تلاشگران محیط زیست می‌گویند آنقدرها بازدارنده نیست تا جریمه‌های مالی پایین و برخورد با محیط‌بان به جای شکارچی از جمله مواردی است که تلاشگران محیط زیست، معتقدند باعث افزایش کشتن حیوانات و از بین بردن حیات‌وحش می‌شود.
