اگر فقط شرایط بد بازار بورس در روزهای گذشته را مبنا قرار دهیم، میتوان به این نتیجه رسید که اقتصاد آمريکا مثل سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ دچار یک بحران شدید شده است.
شبکه خبری سی ان ان در تحلیلی در این باره مینویسد که کاهش بهای سهام و ضرر بازارهای بورس طی روزهای اخیر سنگین بوده، اما تفاوت با زمان وقوع بحران اقتصادی در این است که وضعیت عمومی اقتصاد آمريکا امروزه بسیار مستحکمتر است.
موضوع اشتغال
طی ۱۲ ماه اخیر [در آمریکا] حدود سه میلیون فرصت شغلی جدید ایجاد شده و امروزه بازار کار بیشتر به رونق اقتصادی اوایل سالهای ۲۰۰۰ شباهت دارد تا سال ۲۰۰۸.
نرخ بیکاری در آمریکا به ۵.۳ درصد کاهش یافته و به وضعیتی که اشتغال کامل در کشور تلقی میشود بسیار نزدیک شده است. همین مسئله باعث شده که حقوق متوسط طی سال گذشته حدود ۲.۴ درصد بالاتر برود.
در صورتی که در اواسط سال ۲۰۰۸ و آغاز بحران اقتصادی هر ماه رقم بیکاری افزایش مییافت تا جایی که در اوج بحران رقم افرادی که در هر ماه بیکار میشدند به حدود نیم میلیون نفر رسید و فقط طی سال ۲۰۰۹ در آمریکا چهار میلیون نفر کار خود را از دست دادند.
قیمت خانه و مستقلات
اکثریت آمریکاییها در بازار مسکن و مستقلات سرمایهگذاری میکنند و نه بازار بورس و وضعیت این رشته از سرمایهگذاری در حال حاضر خوب است.
طبق تازهترین بررسیهایی که صورت گرفته نرخ افزایش قیمت مسکن به طور متوسط در سطح کشور حدود چهار درصد در سال است. این حد از افزایش قیمت با رشد دو رقمی قیمت خانه در حباب بازار مسکن که از سال ۲۰۰۴ تا زمان وقوع بحران اقتصادی ادامه داشت، کاملاً متفاوت است.
اما در عین حال همین رشد اندک سالانه برای جبران کاهش شدید بهای مسکن در سالهای پس از وقوع بحران اقتصادی کافی بوده است. کاهش سریع و شدید بهای مسکن در سال ۲۰۰۸ یکی از دلایل اصلی ضرردهی شدید بانک، مؤسسات مالی و خانوادهها بود که به بحران اقتصادی منجر شد.
رشد اقتصادی
مسلماً حالت مطلوب این بود که امروزه نرخ رشد اقتصادی آمریکا بالاتر بود. در سه ماهه دوم سال میلادی جاری نرخ رشد اقتصادی حدود ۲.۳ درصد بوده است. همین موضوع در مورد سایر اقتصادهای بزرگ جهان صادق است. نرخ رشد اقتصادی در حوزه یورو که با بحران اقتصادی یونان مواجه بوده در سال جاری فقط ۱.۵ درصد است.
اما باز هم باید یادآوری کرد که شرایط امروزی با وضعیت سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ اصلاً قابل مقایسه نیست. اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۰۸ حدود ۰.۳ درصد و در سال ۲۰۰۹ حدود ۲.۸ درصد رشد منفی داشت که بالاترین نرخ رشد منفی اقتصاد کشور طی شش دهه گذشته بود.
بنابراین نرخ رشد اقتصادی از رقم مطلوب پایینتر است ولی اقتصاد جهانی به طور کلی در حال رشد است.
بهای نفت
درست است که بهای نازل نفت طی یک سال اخیر سرمایهگذاران را نگران کرده و بازار بورس را دستخوش تلاطم کرده و در صنعت نفت آمریکا گروهی شغل خود را از دست دادهاند ولی پایین بودن بهای نفت در مجموع به نفع اقتصاد آمریکا و به خصوص مصرفکنندگان است که بنزین را به بهای نازلتری خریداری میکنند.
چین که کاهش نرخ رشد اقتصادی آن یکی دیگر از نگرانیهای مهم اقتصاد جهانی است و کشورهای اروپایی نیز از پایین بودن بهای نفت سود میبرند.
در مقایسه با شرایط امروز بهای نفت در سال ۲۰۰۸ به بالاترین رقم خود يعنی حدود ۱۴۵ دلار در هر بشکه رسیده بود. هر چند بهای گزاف نفت دلیل اصلی وقوع بحران اقتصای نبود ولی تأثیرگذار بود.