در آستانه سفر وزیر خارجه ایالات متحده به مسکو، مقام‌های دولت آمریکا روز یکشنبه از روسیه به دلیل اهمال در ممانعت از استفاده سلاح‌های شیمیایی توسط دولت سوریه علیه غیرنظامیان این کشور انتقاد کردند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا چند روز پیش از سفر خود به مسکو، تأکید کرد که حکومت سوریه به این دلیل قادر به ارتکاب حمله شیمیایی علیه مردم این کشور شده که روسیه در اجرای توافقنامه سال ۲۰۱۳ برای خلع سلاح شیمیایی سوریه ناکام بوده است.
این خبرگزاری همچنین به نقل از ژنرال مک‌مستر، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، نوشت که حامیان حکومت سوریه یعنی ایران و روسیه بشار اسد را برای ارتکاب به «کشتار جمعی علیه مردمش» قادر ساخته‌اند.
آقای تیلرسون که قرار است روز چهارشنبه برای گفت‌وگو با مقام‌های رسمی روسیه راهی مسکو شود، در گفت‌وگویی با شبکه خبری ای‌بی‌سی سخنان خود را بیان کرده و در عین حال گفته است که سفر او به روسیه، در موضع نظامی آمریکا در قبال سوریه «تغییری ایجاد نمی‌کند».
وزیر خارجه آمریکا تأکید کرده که به زعم او «ناکامی اصلی» در اینجا متوجه روسیه است که «در عمل به تعهداتش در مورد توافق مربوط به سلاح‌های شیمیایی در سال ۲۰۱۳ ناکام بوده است».
این سخنان ناظر بر توافق واشینگتن و مسکو در تابستان ۲۰۱۳ برای پاکسازی سوریه از سلاح‌های شیمیایی است. توافقی پس از ارتکاب یک حمله شیمیایی در منطقه غوطه که مسئولیت آن متوجه ارتش سوریه شد، و عزم آمریکا برای اقدام نظامی علیه رژیم اسد به دست آمد.
روسیه ادعا می‌کند که «انهدام همه ذخیره سلاح‌های شیمیایی نیروهای نظامی سوریه، واقعیتی ثبت شده و تأیید شده توسط سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی است».
این کشور همچنین به رغم «شواهدی فزاینده‌ای» که به گفته کارشناسان در مورد ارتکاب حمله شیمیایی هفته گذشته توسط ارتش دولتی سوریه وجود دارد، همچنان اصرار دارد که این اقدام توسط مخالفان اسد صورت گرفته است.
پس از حمله شیمیایی هفته گذشته به منطقه خان شیخون، که به کشته شدن دست کم ۷۰ تن، از جمله شمار زیادی از کودکان منجر شد، آمریکا دولت بشار اسد را مسئول ماجرا شناخت و به فاصله چند روز دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، فرمان حمله موشکی به یکی از پایگاه‌های هوایی سوریه را صادر کرد.
حکومت سوریه دست داشتن در حمله شیمیایی خان شیخون را تکذیب کرده و حامیان اصلی‌اش یعنی ایران و روسیه با تکرار این ادعا، آمریکا را به دلیل حمله موشکی به خاک سوریه که به گفته آنها «نقض مقررات بین‌المللی» است، سرزنش کرده‌اند.
پیشتر وزیر خارجه آمریکا با سرزنش روسیه در ارتباط با حمله شیمیایی هفته گذشته در سوریه، تأکید کرده بود که در این زمینه «یا روسیه [با سوریه] همدستی کرده، یا مرتکب بی‌کفایتی شده است».
گرچه به نوشته رویترز او روز یکشنبه از احتمال دست داشتن مستقیم روسیه در آن حمله شیمیایی فاصله گرفت و گفت «شواهد محکمی» که نشان دهد مسکو در این زمینه با اسد همدستی کرد، مشاهد نشده است.
او در عین حال گفت که آمریکا از روسیه انتظار دارد، با بازاندیشی در اتحادش با دولت سوریه موضع سخت‌تری را در پیش بگیرد چرا که «هر زمان یکی از این حملات هولناک روی می‌دهد، مسئولیت بیشتری متوجه مسکو خواهد شد».
مقام‌های آمریکایی در روزهای اخیر احتمال آن را که ایالات متحده دست به اقدامات بیشتری علیه حکومت سوریه بزند، رد نکرده‌اند و روز یکشنبه نیز مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ در گفت‌وگو با شبکه خبری فاکس بر همین موضوع تأکید کرد.
ژنرال مک‌مستر در این گفت‌وگوی تلویزیونی تصریح کرد که آمریکا اگر لازم باشد، به اقدامات دیگری در سوریه دست خواهد زد.
آقای مک‌مستر افزود که «ما برای اقدامات بیشتری آماده هستیم. در واقع آماده‌ایم اقدامات بیشتری به نسبت [حمله موشکی] دو روز پیش انجام دهیم».
او تأکید کرد که «رئیس‌جمهور هر تصمیمی که تصور کند برای منافع مردم آمریکا لازم است، اتخاذ خواهد کرد».
موضع ایران و روسیه در مورد منافات اقدام موشکی اخیر آمریکا با قوانین بین‌المللی در گفت‌وگوی تلفنی روز یکشنبه حسن روحانی و ولادیمیر پوتین هم مورد تأکید قرار گرفته و دو طرف این حمله را «تجاوزکارانه» و «غیرقابل قبول» توصیف کرده‌اند.
در عین حال روسیه پیشتر از زبان سخنگوی کاخ ریاست جمهوری این کشور، تأکید کرده است که حمله موشکی آمریکا بر روابط دو کشور تأثیر خواهد گذاشت.
این موضوع روز یکشنبه به زبان دیگری از سوی ژنرال مک‌مستر اعلام شد و او در گفت‌وگو با شبکه فاکس تأکید کرد که رهبران روسیه از «یک رژیم آدم‌کش» حمایت می‌کنند و رفتار آنها بسترساز روابط آتی واشینگتن و مسکو خواهد بود.
آقای مک‌مستر این پرسش را طرح کرده که «آیا آنها به دنبال روابطی مبتنی بر رقابت و برخورد احتمالی هستند، یا به دنبال روابطی هستند که بر نقاط همکاری و منافع دوجانبه مبتنی است».