کاخ سفید اعلام کرد که پیشاپیش اعدامهای گروهی روز شنبه، نگرانی خود را در مورد پیامدهای مخرب احتمالی این اقدام و بهویژه اعدام شیخ نمر، روحانی سرشناس شیعه با مقامهای سعودی در میان گذاشته و هشدار داد که تنش میان ایران و عربستان شکاف فرقهای در خاورمیانه را عمیقتر میکند.
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، روز دوشنبه تأکید کرد که ایالات متحده «قطعاً ارتکاب به اعدام گروهی را در هر کشوری محکوم میکند»، و در عین حال هشدار داد که نزاع میان ایران و عربستان، تلاش برای حل سیاسی بحران سوریه را دشوارتر میکند.
آقای ارنست گفت که «نگرانیهای آمریکا در مورد پیامدهای مخرب احتمالی اعدام، اعدام گروهی، و بهویژه اعدام روحانی شیعه نمر النمر مستقیماً با مقامهای سعودی در میان گذاشته شده است».
سخنگوی کاخ سفید افزود که «این نگرانیها پیشاپیش [اعدامها] با مقامهای سعودی مطرح شده، و متأسفانه آنچه ما در موردش ابراز نگرانی کردیم، به سرعت به پیامدهایی منجر شد، که از آن نگران بودیم».
او تأکید کرد که «ما همچنان در مورد نیاز به تنشزایی از شرایط توسط ایران و عربستان، نگرانیم و از همه طرفها میخواهیم که از خود خویشتنداری نشان دهند و به تنشی که در منطقه احیا شده، دامن نزنند».
آقای ارنست همچنین در مورد سوریه گفت که این بسیار دشوار است که همه طرفها را گرد یک میز بیاوریم، و وقتی ایران و عربستان آشکارا به یکدیگر چنگ و دندان نشان دهند، و آشکارا خصومتورزی کنند، این کار دشوارتر خواهد شد».
او همچنین تأیید کرد که جان کری، وزیر خارجه با همتایان ایرانی و سعودی خود برای ابلاغ این پیام در تماس بوده است.
روز دوشنبه گزارشهایی از گفتوگوی تلفنی جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، با وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی منتشر شد، و خبرگزاری فرانسه نوشت که آقای کری در این تماسها هر دو طرف را به خویشتنداری دعوت کرده است.
با این حال آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام رسمی ایالات متحده نوشت که آمریکا مایل نیست خود را میان ایران و عربستان قرار دهد، اما میخواهد از استمرار جنگ علیه داعش، تلاشهای اخیر برای صلح در سوریه و توافق هستهای ایران مطمئن شود.
نگرانی از حقوق بشر را «مرتباً» با عربستان مطرح کردهایم
سخنگوی کاخ سفید در نشست مطبوعاتی خود همچنین گفت که آمریکا به طور مرتب نگرانیها در مورد وضعیت حقوق بشر در عربستان را با مقامهای سعودی در میان گذاشته است.
او یادآور شد که چنین نگرانیهایی از جمله در گفتوگوهای باراک اوباما، رئیسجمهور، با ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی، مطرح شده است.
ابراز نگرانی در مورد اعدامها در عربستان سعودی، و پیامدهای نامطلوب تنش میان ایران و عربستان در منطقه پیشتر هم در سخنان مقامهای آمریکایی بازتاب داشت.
اما یکشنبه شب یکی از صریحترین مواضع را در این زمینه، هیلاری کلینتون، نامزد پیشتاز دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر زبان راند و گفت که «اگر عربستان تلاش میکند پیام قدرتمند خود را در مورد مقاومت در برابر مخالفتهای داخلی، و رفتارهای تروریستی، اینگونه ارسال کند، این موضوع حتی بیش از پیش منطقه را ملتهب میکند، و من تصورم میکنم منجر به مخالفتهای بیشتر خواهد شد».
خانم کلینتون تأکید کرد که فکر نمیکند حتی در کوتاه مدت یا میانمدت، این «تصمیم هوشمندانهای» از سوی عربستان سعودی باشد و او علناً به انتقاد از این رویکرد خواهد پرداخت.
وزیر خارجه پیشین آمریکا، از جمله در پاسخ به این سؤال که اگر رئیسجمهور بود چگونه با شرایط کنونی در ارتباط اعدامها در عربستان مواجه میشد، گفته است که «این موضوع به روشنی پرسشهایی جدی برانگیخته که باید آن را مستقیماً با دولت سعودی در میان بگذاریم».