واکنش ظریف به سخنان ترزا می: خانمی را آورده‌اند که بگوید امنیت شما را تأمین می‌کنیم

سخنان نخست‌وزیر بریتانیا، در نشست شورای همکاری خلیج فارس همچنان واکنش مقام‌های ایرانی را به دنبال دارد و در این زمینه وزیر خارجه ایران اظهارات ترزا می را «زیاده‌گویی» توصیف کرد و وزیر دفاع آن را نشانه «ناپختگی» نخست‌وزیر بریتانیا خواند.

همزمان رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران نیز هدف از سخنان خانم می را «فروش اسلحه» به کشورهای منطقه ارزیابی کرد.

بر پایه گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران، روز یکشنبه در سخنرانی در کنفرانس امنیتی تهران، یکی از مشکلات منطقه را «توهم» ممکن بودن «خرید امنیت» دانست.

او بدون اشاره به نام ترزا می اضافه کرد: «برخی در منطقه، در نهایت بی‌شخصیتی، یک خانمی را می‌آورند به منطقه تا به آنها بگوید که ما امنیت شما را تأمین می‌کنیم».

آقای ظریف گفت: «تا حالا کی توانستند امنیت آنها را تأمین کنند که حالا این زیاده‌گویی‌ها را می‌کنند».

وزیر خارجه ایران همچنین با اشاره به اعتراض‌ها کشورهای منطقه به توافق اتمی وین، افزود که این کشورها فکر می‌کردند، می‌توانند «امنیت را با دلار بخرند» اما پس از این توافق «به این نتیجه رسیدند که امنیت پر می‌کشد».

ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا، روز چهارشنبه ۱۷ آذر، خطاب به شورای همکاری کشورهای خلیج فارس گفته بود که بریتانیا به این کشورها کمک خواهد کرد در برابر «اقدامات ستیزه‌جویانه ایران در منطقه» بایستند.

در همان روز سخنگوی وزارت خارجه ایران، با انتقاد از این اظهارات به گفته او «نسنجیده»، گفته بود که نخست‌وزیر بریتانیا این سخنان را برای «خوشایند» برخی سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بیان کرده است.

روز شنبه ۲۰ آذر، نیز نیکلاس هاپتون سفیر بریتانیا در تهران، به وزارت خارجه ایران احضار و «اعتراض شدید» دولت ایران به اظهارات نخست‌وزیر این کشور در نشست شورای همکاری خلیج فارس، به او ابلاغ شد.

در همان روز اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، در واکنش به این سخنان، ایران را کشور بزرگ منطقه دانست و پرسیده بود «آیا با چنین صحبت‌هایی می‌توانید حریف ایران شوید؟».

در همین حال کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، نیز روز یکشنبه گفت که «انگلیس می‌خواهد به آنان اسلحه بفروشد و به خاطر پایگاه‌های جدیدی که زدند باید آنان را راضی کند».

او اضافه کرد: «متأسفانه به رغم ادعای انگلیسی‌ها مبنی بر اینکه می‌خواهند رابطه‌شان را با جمهوری اسلامی ایران عادی کنند، می‌بینیم که هنوز مشی قبلی خود را ادامه می‌دهند و چنین مواضعی در مقابل ما می‌گیرند».

وزیر دفاع ایران نیز سخنان نخست‌وزیر بریتانیا را نشانه «ناپختگی و تازه‌کار بودن» او دانست و گفت که مقامات بریتانیا احساس می‌کنند، به دلیل نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس نسبت به آینده‌شان، می‌توانند «به منطقه برگردند».

سرتیپ حسین دهقان اضافه کرد: «انگلستان فکر می‌کند در یک عصر و دوره جدیدی قرار گرفته که می‌تواند احیاگر همان بریتانیای قبل باشد و حضور خود را در جاهای مختلف دنیا عملی کند».

پیشتر در روز جمعه علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، تهدید کرده بود که بریتانیا «کاری نکند که مجلس بار دیگر سطح روابط را به کاردار کاهش دهد».

روابط دو کشور که در سال ۱۳۹۰ و در پس حمله گروهی از «دانشجویان بسیجی» به امکان دیپلماتیک بریتانیا در تهران به سطح کاردار تنزل یافت، پس از دست‌یابی به توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی دوباره به سطح سفیر بازگشت.

این حمله تنها یک روز پس از تصویب مصوبه‌ای در مجلس وقت بود که وزارت خارجه ایران را موظف به کاهش سطح روابط سیاسی با بریتانیا می‌کرد.

روابط ایران و برخی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به خصوص عربستان سعودی نیز، که تحت تأثیر درگیری‌ها در سوریه و یمن به سردی گراییده بود، پس از حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد تیره‌تر شد و این در حالی که برخی تحلیلگران منازعات سوریه و یمن را «جنگ نیابتی» ایران و عربستان سعودی توصیف می‌کنند.

در همین زمینه بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، روز پنج شنبه۱۸ آذر، با متهم کردن عربستان سعودی و ایران به «جنگ نیابتی» در خاورمیانه، از فقدان «رهبری قوی» در این کشورها انتقاد کرده بود.

دفتر نخست‌وزیر بریتانیا اما اعلام کرد که نظر بوریس جانسون درباره عربستان، منعکس‌کننده موضع لندن درباره این کشور نیست.