کارشناسان ايالات متحده آمريکا و روسيه، قرار است روز دوشنبه، ۳۰ ژوييه، در واشنگتن درباره پيشنهاد مسکو به واشنگتن برای استفاده مشترک از ايستگاه رادار قبله در جمهوری آذربايجان گفت و گو کنند.
روسيه در پی مخالفت با طرح واشنگتن برای استقرار سيستم ضدموشکی در لهستان و رادار ضد موشکی درجمهوری چک، به آمريکا پيشنهاد کرد که به طور مشترک از ايستگاه رادار قبله استفاده کنند.
دليل آمريکا برای اجرای طرح سيستم دفاع موشکی در لهستان و جمهوری چک، مقابله با تهديد احتمالی موشکی از جانب کشورهايی مانند جمهوری اسلامی ايران و کره شمالی است. اما مسکو اعتقاد دارد که هدف اصلی از اجرای اين طرح، روسيه است.
در عين حال، کارشناسان آمريکا و روسيه قرار است در مورد پيمان نيروهای متعارف اروپا گفت و گو کنند.
روسيه اخيرا از اين پيمان که موافقتنامه کليدی برای کنترل تسليحات در اروپا به شمار می رود، خارج شده است. اين پيمان در سال ۱۹۹۰ ميلادی به امضا رسيده بود.
يک مقام آمريکايی به خبرگزاری فرانسه گفت:«اميدواريم که اين گفت و گو سازنده باشد و روسيه و آمريکا بتوانند در مورد برخی همکاری های جدی درباره سيستم دفاع موشکی در مقابل تهديدهای مشترک توافق کنند.»
سخنگوی وزارت امور خارجه روسيه
او افزود:« مطمئنا طرح دفاع موشکی بخش بزرگی از مذاکرات را تشکيل خواهد داد، اما پيمان نيروهای متعارف نيز مورد تبادل نظر قرار خواهد گرفت.»
بر اساس اين گزارش، نشست روز دوشنبه، ۳۰ ژوييه، کارشناسان فنی، نخستين نشست پس از موافقت جورج بوش، رييس جمهوری آمريکا، با بررسی پيشنهاد ولاديمير پوتين، همتای روس خود، در اجلاس سران کشورهای عضو گروه هشت در آلمان درماه ژوئن است.
آقای پوتين در حاشيه اين اجلاس، پيشنهاد استفاده مشترک روسيه و آمريکا را به جرج بوش ارائه کرد.
رييس جمهوری آمريکا نيز خواستار تشکيل يک هيات مشترک از کارشناسان دو کشور در اين خصوص شد.
جورج بوش همچنين پيشنهاد پوتين را بسيار سازنده و يک حرکت متهورانه استرتژيک ناميد، اما تاکيد کرد که جمهوری چک و لهستان نياز به اين دارند که در طرح دفاع موشکی مشارکت داشته باشند.
«جايگزين، نه مکمل»
در همين حال، خبرگزاری رسمی «ريا نووستی» روسيه روز دوشنبه، ۳۰ ژوييه، گزارش داد که سرگئی کيسلياک، معاون وزير امور خارجه اين کشور، سرپرستی کارشناسان وزارت امور خارجه و دفاع روسيه در نشست واشنگتن را بر عهده دارد.
ميخاييل کامينين، سخنگوی وزارت امور خارجه روسيه، روز دوشنبه و در آستانه اين نشست گفت که «به دستور روسای جمهوری دو کشور، کارشناسان به تبادل نظر درباره امکان حل موضوع سپر دفاع موشکی خواهند پرداخت.»
وی همچنين گفت:«پيشنهادهای روسيه، جايگزين طرح آمريکا هستند، نه مکمل برنامه آمريکا درباره استقرار سپر دفاع موشکی در اروپا.»
به گفته آقای کامينين،«اجرای پيشنهادهای روسيه در صورتی ميسر است، که آمريکا از استقرار کمربند سوم سيستم جهانی دفاع موشکی خود در خاک اروپا و همچنين تجهيزات تهاجمی در فضا خودداری کند.»
آمريکا: منافع جمهوری آذربايجان بايد در نظر گرفته شود
خانم آن درسی، سفير آمريکا در جمهوری آذربايجان، روز پنجشنبه، ۲۶ ژوييه، گفت که واشنگتن از استفاده مشترک از ايستگاه رادار قبله، با روسيه، صرف نظر نکرده است.
وی گفت:«اغلب شنيده می شود که آمريکا از استفاده مشترک از ايستگاه قبله خودداری کرده است، اما اين موضوع صحيح نيست. آمريکا صرفا تاکيد کرده است، که بايد در اين مورد مذاکره شود.»
سفير آمريکا در جمهوری آذربايجان با اشاره به اينکه باکو مالک ایستگاه مذکور است، اضافه کرد:« در مذاکرات، بايد منافع جمهوری آذربايجان در نظر گرفته شود.»
به گفته خانم درسی بعد از پايان مذاکرات روشن خواهد شد که آمريکا چگونه از ايستگاه رادار قبله استفاده خواهد کرد.
ايستگاه نظامی قبله که درسال ۱۹۸۴ميلادی توسط اتحاد شوروی سابق در منطقه مرزی قبله جمهوری آذربايجان با روسيه در۳۲۶ کيلومتری شمال غرب باکو احداث شد، به سيستم های رديابی حملات موشکی با برد هفت هزار کيلومتر مجهز است.
جمهوری آذربايجان، اين ايستگاه رادار را در سال ۲۰۰۲ ميلادی به مدت ۱۰ سال در مقابل دريافت سالانه هفت ميليون دلار به روسيه اجاره داد.