مصر: ناوهای ایرانی به سوی کانال سوئز در حرکت نیستند

آبراه سوئز تنگه‌ای استراتژیکی حدفاصل دریای سرخ و مدیترانه

نهاد مصری ناظر بر آبراه سوئز، روز پنجشنبه خبر داد که ناوهای ایرانی به سوی این آبراه در حرکت نیستند، و روز پنجشنبه هیچ ناو ایرانی در میان کشتی‌هایی که از دریای سرخ به سوی دریای مدیترانه روان هستند، دیده نمی‌شود.

کاروان ناو‌ها و کشتی‌هایی که مجوز عبور از آبراه سوئز را دریافت می‌کنند، ساعت شش بامداد هر روز به وقت مصر (۷:۳۰ بامداد به وقت ایران) در آب‌های منطقه به حرکت در می‌آیند، اما مسئولان مصری آبراه گفته‌اند که در میان کاروان بامداد پنجشنبه، ناوهای ایرانی نبوده‌اند.

احمد المنخلی، یکی از مسئولان نهاد مصری ناظر بر آبراه سوئز، همچنین به رویترز گفت هیچ برنامه‌ای برای حرکت ناوهای ایرانی جهت ورود به سوی آبراه سوئز در روز جمعه در دست نیست.

رادیوی اسرائیل می‌گوید که ممکن است جمهوری اسلامی ایران خود ناچار به لغو این برنامه شده و یا با قاطعیت مصری‌ها در گرفتن پاسخ رد برای عبور از آبراه روبه‌رو شده است.

ژنرال ذخیره بنیامین بن الیعزر، وزیر پیشین دولت اسرائیل نیز ظهر پنجشنبه در رادیوی اسرائیل گفت: «تصمیم شورای عالی مصر که نشان داد در برابر تحرکات ایران سرخم نمی‌کند، موجب شادمانی است و ما از قاطعیت مقامات مصر استقبال می‌کنیم».

همچنین شبکه تلویزیونی العربیه پنجشنبه، با «اطمینان» گفت که حکومت مصر مانع از ورود ناوهای ایرانی به آب‌های منطقه جهت عبور از سوئز شده است.

آویگدور لیبرمن، وزیرخارجه اسرائیل چهارشنبه گفته بود که دو ناو ایرانی در اقدامی کاملاً «بی‌سابقه از زمان روی کار آمدن جمهوری اسلامی ایران می‌خواهند از مسیر دریای سرخ و با عبور از آبراه سوئز، وارد آب‌های دریای مدیترانه شوند و ظاهراً مدتی در بندری در سوریه لنگر بیندازند.»

آقای لیبرمن این اقدام ایران را رفتاری «تحریک‌آمیز» نامیده و گفته بود که اسرائیل نمی‌تواند تا ابد رفتارهای تحریک‌آمیز ایران را نادیده بگیرد، و افزوده بود «در جامعه جهانی اراده لازم را برای برخورد با ایران نمی‌بیند».

اندکی پس از این سخنان آقای لیبرمن که آن را در یک سخنرانی در همایش نمایندگان جامعه یهودیان آمریکایی در اورشلیم بیان کرد، اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل نیز چهارشنبه شب در بیانیه‌ای اعلام کرد که کشورش تحرکات نظامی ایران در منطقه را «با دقت و از نزدیک» دنبال می‌کند.

اهود باراک گفت که «اسرائیل به حکومت‌های دوست، در مورد این اقدام ایران اطلاع‌رسانی کرده و آنها نیز مراقب اوضاع هستند».

آمریکا نیز چهارشنبه اعلام کرد که این تحرک نظامی ایران را از نزدیک پیگیری می‌کند.

سخنگوی کاخ سفید چهارشنبه گفت که باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، در جریان امر قرار گرفته است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته بود که ناو عظیم یو. اس. اس اینترپرایز از چهارشنبه به سوی آب‌های منطقه به حرکت در آمده است. به گزارش آسوشیتدپرس، دو مقام ارشد نظامی آمریکا این امر را در واشینگتن تأیید کردند.

شبکه فاکس نیوز چهارشنبه شب گفته بود که «اسرائیل هشدارداده که ممکن است نسبت به عبور ناوهای ایرانی از آبراه سوئز اقدام کند».

رسانه‌های اسرائیل خبر داده بودند که نیروی دریایی اسرائیل به حالت آماده باش درآمده و برای هر رخداد احتمالی آماده شده است.

آبراه سوئز کانالی با اهمیت راهبردی بین خاورمیانه و آسیا به سوی شمال آفریقا و اروپا، و همچنین یک منبع مهم کسب درآمد برای دولت مصر است.

هر کشتی در جهان برای عبور از این آبراه باید پیشاپیش، درخواست رسمی خود را به مصر ارائه کرده و مجوز گرفته باشد.

مجوز عبور کشتی‌ها از آبراه سوئز تنها با موافقت دولت مصر، بویژه وزیر دفاع مصر صادر می‌شود و وزیر خارجه این کشور نیز باید با آن موافقت کرده باشد.

ژنرال محمد حسین طنطاوی، وزیر دفاع مصر که بیش از یک دهه این مقام را داشته است و از جمعه گذشته نیز در صدر شورای عالی نظامی مصر، ارشد‌ترین مقام اداره‌کننده امور مصر است، همواره با حرکت کشتی‌های ایرانی و یا اصولاً «هر اقدام دیگر ایران در نزدیکی آب‌های مصر شدیداً مخالفت کرده بود».

احمد ابوالغیط، وزیر خارجه مصر نیز که همچنان در دولت انتقالی کشورش این مقام را در دست دارد، تا پیش از کناره‌گیری آقای حسنی مبارک از رهبری مصر، شدیداً «علیه آنچه که «مداخلات» ایران در امور مصر می‌نامید، موضع‌گیری می‌کرد.

مصر در زمان حاکمیت حسنی مبارک، هیچگاه به ایران چنین اجازه‌ای نداده بود. مصر حتی به هیئت نمایندگان مجلس شورای اسلامی اجازه ورود به مصر برای رفتن به غزه را نمی‌داد.

دولت پیشین مصر اصولاً حساسیت زیادی نسبت به نزدیک شدن ایران به آب‌های منطقه، بویژه کانال سوئز نشان می‌داد.

نظر به دیدگاه‌های پیشین وزیران دفاع و خارجه مصر در قبال ایران، اسرائیل منتظر بود که ببیند آنها در وضعیت جدید مصر، آیا با صدور مجوز احتمالی جهت حرکت ناوهای ایرانی از آبراه سوئز موافقت می‌کنند یا خیر.

ناوهای ایران در دو سال اخیر تحرکات خود را در آب‌های بین‌المللی، بویژه در بخش‌هایی از آفریقا افزایش دادند و از جمله برای آنچه که «مقابله با راهزنی‌های دریایی» از سوی راهزنان حرفه‌ای کشور سومالی نامیدند، ناوهایی را به منطقه فرستادند.

کشتی‌های ایرانی در دو سال اخیر بار‌ها از خلیج عدن نیز عبور کردند و این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کردند که برای مخالفان حکومت یمن اسلحه و مهمات می‌برند.

پیشتر مخالفان حکومت اریتره نیز بار‌ها ادعا کرده بودند که ایران در صدد رساندن اسلحه و دادن یاری نظامی به برخی عوامل مورد حمایت خود در منطقه است و کشتی‌هایی را به بندر «آساب» در اریتره رسانده است.

انتشار گزارش‌های مربوط به افزایش تنش نظامی میان اسرائیل و ایران بر سر عبور ناوهای ایرانی از آبراه سوئز، بهای نفت و انواع سوخت را در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در جهان به اوج خود در ۲۸ ماه اخیر رساند و بهای فلزات گرانبها نیز با افزایش چشمگیری روبه‌رو شد، و در برابر، ارزش دلار آمریکا افت کرد.