در حالی که وزیر امور خارجه ایران روز شنبه در منامه از موافقت مشروط ایران با تشکیل بانک بین‌المللی سوخت هسته‌ای خبر داده بود، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این طرح را متضمن نوعی «آپارتاید هسته‌ای» خوانده است.
تلویزیون دولتی انگلیسی‌زبان ایران، پرس تی‌وی، روز شنبه به نقل از منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران خبر داد که جمهوری اسلامی با تشکیل بانک سوخت هسته‌ای جهانی موافق است.
آقای متکی این موضوع را در حاشیه نشست امنیتی منامه در بحرین اعلام کرد اما افزود که شرط تهران در این زمینه، ایجاد یکی از شعب چنین بانکی در داخل ایران است.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه در ادامه نشست سالانه خود در وین، با تشکیل یک بانک جهانی سوخت هسته‌ای موافقت کرد تا کشورها بتوانند در موارد اضطراری از سوخت ذخیره شده برای برنامه‌های هسته‌ای خود بهره‌برداری کنند.
توافق اعضای اخیر شورای حکام، دومین ایده برای تأمین سوخت هسته‌ای در شرایط اضطراری است. پیش از این نیز روسیه اعلام کرد که از اوایل امسال نخستین بانک سوخت هسته‌ای را در سیبری تأسیس کرده است که به گفته مقام‌های روسی قرار است زیر نظر آژانس فعالیت کند.
اما به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ویژگی طرحی که روز جمعه شورای حکام به آن رأی داد، آن است که این بانک سوخت توسط آژانس هدایت خواهد شد تا «تضمینی باشد بر بی‌طرفی آن.»
با این حال و به رغم اعلام موافقت مشروط ایران با تأسیس بانک سوخت هسته‌ای از زبان رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی، ساعاتی بعد علی‌اصغر سلطانیه در سخنانی در نشست شورای حکام ضمن غیر قابل پذیرش خواندن پیشنهاد تشکیل چنین بانکی اعلام کرد که ایران با «هر گونه اقدام منجر به آپارتاید اتمی» مخالف است.
آقای سلطانیه گفت: «مایه شگفتی است کشورهای صنعتی که در انرژی هسته‌ای، چرخه سوخت و تسلیحات هسته‌ای پیشتاز شده‌اند، نگران وقفه در تأمین سوخت برای کشورهای در حال توسعه هستند.»
وی اضافه کرد: «تنها می‌توان به این نتیجه رسید که انگیزه پشت این پیشنهاد، با عدم توجه به نگرانی‌های اکثر کشورهای عضو، صرفاً انحصار و آپارتاید هسته‌ای بیشتری را تحت لوای آژانس ایجاد خواهد کرد.»
نماینده ایران در آژانس با تأکید بر اینکه تمامی کشورهای عضو باید «حق برابر» برای بهره‌مندی از ساز و کارهایی همچون بانک سوخت هسته‌ای آژانس داشته باشند، گفت که «این پیشنهاد نه تنها راه حلی برای موانع موجود در تأمین سوخت نیست، بلکه مشکل جدیدی است که موانع و تنش‌های سیاسی میان کشورهای عضو ایجاد می‌کند و قابل پذیرش نیست.»
آقای سلطانیه همچنین تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران اصولاً هر تلاش معطوف به تضعیف فعالیت‌ها مشخص صلح‌آمیز بر پایه ادعای حساسیت را رد می‌کند و در این رابطه قویاً با هر گونه محدودیت در دسترسی به سوخت هسته‌ای و همچنین انکار حق غیرقابل انکار همه کشورها در توسعه تمامی جنبه‌های دانش و فناوری اتمی از جمله چرخه بومی سوخت هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز را مردود می‌داند.»
ایران عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست و از این رو در روند رأی‌گیری بر سر این پیشنهاد حضور نداشته است. پیشنهادی که به گزارش خبرگزاری‌ها بدون مخالفت هیچ یک از اعضای شورای حکام و با رأی ممتنع آرژانتین، برزیل، اکوادور، آفریقای جنوبی، تونس و ونزوئلا به تصویب رسید.
پاکستان به عنوان یکی از معدود کشورهایی که حاضر به امضای پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی نیست، در رأی‌گیری روز جمعه حضور نیافت و خبرگزاری‌ها این اقدام را به عدم تمایل اسلام‌آباد به مشارکت در این طرح تعبیر کرده‌اند.
همچنین گزارش‌ها حاکی است که گرچه هنوز درباره محل احتمالی بانک سوخت هسته‌ای رسماً تصمیم‌گیری نشده است، اما به نظر می‌رسد که قزاقستان نامزد اصلی میزبانی این طرح باشد.
طرح ایجاد بانک سوخت هسته‌ای به عنوان راهی برای کاستن از نگرانی گسترش سلاح‌های اتمی از طریق تضمین تأمین سوخت ارزیابی شده است و مبتنی بر پیشنهادی است که سال گذشته از سوی محمد البرادعی، دبیرکل پیشین آژانس مطرح شده بود.
جمهوری اسلامی ایران به واسطه فعالیت‌های غنی‌سازی که می‌تواند علاوه بر مصارف غیرنظامی در مصارف نظامی نیز کاربرد داشته باشد، تحت فشار جامعه جهانی است و شورای امنیت سازمان ملل تا کنون در قالب هفت قطعنامه، از جمله چهار قطعنامه تحریمی، خواستار توقف برنامه غنی‌سازی و اعتمادسازی از سوی ایران شده است.
با این حال هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، روز جمعه در گفت‌وگویی با شبکه خبری بی‌بی‌سی اعلام کرد که اگر ایران نشان دهد به روشی مسئولانه و سازگار با تعهدات بین‌المللی‌اش به غنی‌سازی اورانیوم می‌پردازد، می‌تواند در آینده برای مقاصد غیرنظامی این کار را بکند.
این در شرایطی است که دولت‌های مختلف ایالات متحده آمریکا معمولاً به حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای اشاره می‌کنند اما در مورد قائل بودن حق غنی‌سازی اورانیوم برای ایران پیش از این کمتر سخن گفته‌اند.
تلویزیون دولتی انگلیسی‌زبان ایران، پرس تی‌وی، روز شنبه به نقل از منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران خبر داد که جمهوری اسلامی با تشکیل بانک سوخت هسته‌ای جهانی موافق است.
آقای متکی این موضوع را در حاشیه نشست امنیتی منامه در بحرین اعلام کرد اما افزود که شرط تهران در این زمینه، ایجاد یکی از شعب چنین بانکی در داخل ایران است.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه در ادامه نشست سالانه خود در وین، با تشکیل یک بانک جهانی سوخت هسته‌ای موافقت کرد تا کشورها بتوانند در موارد اضطراری از سوخت ذخیره شده برای برنامه‌های هسته‌ای خود بهره‌برداری کنند.
توافق اعضای اخیر شورای حکام، دومین ایده برای تأمین سوخت هسته‌ای در شرایط اضطراری است. پیش از این نیز روسیه اعلام کرد که از اوایل امسال نخستین بانک سوخت هسته‌ای را در سیبری تأسیس کرده است که به گفته مقام‌های روسی قرار است زیر نظر آژانس فعالیت کند.
اما به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ویژگی طرحی که روز جمعه شورای حکام به آن رأی داد، آن است که این بانک سوخت توسط آژانس هدایت خواهد شد تا «تضمینی باشد بر بی‌طرفی آن.»
با این حال و به رغم اعلام موافقت مشروط ایران با تأسیس بانک سوخت هسته‌ای از زبان رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی، ساعاتی بعد علی‌اصغر سلطانیه در سخنانی در نشست شورای حکام ضمن غیر قابل پذیرش خواندن پیشنهاد تشکیل چنین بانکی اعلام کرد که ایران با «هر گونه اقدام منجر به آپارتاید اتمی» مخالف است.
آقای سلطانیه گفت: «مایه شگفتی است کشورهای صنعتی که در انرژی هسته‌ای، چرخه سوخت و تسلیحات هسته‌ای پیشتاز شده‌اند، نگران وقفه در تأمین سوخت برای کشورهای در حال توسعه هستند.»
وی اضافه کرد: «تنها می‌توان به این نتیجه رسید که انگیزه پشت این پیشنهاد، با عدم توجه به نگرانی‌های اکثر کشورهای عضو، صرفاً انحصار و آپارتاید هسته‌ای بیشتری را تحت لوای آژانس ایجاد خواهد کرد.»
نماینده ایران در آژانس با تأکید بر اینکه تمامی کشورهای عضو باید «حق برابر» برای بهره‌مندی از ساز و کارهایی همچون بانک سوخت هسته‌ای آژانس داشته باشند، گفت که «این پیشنهاد نه تنها راه حلی برای موانع موجود در تأمین سوخت نیست، بلکه مشکل جدیدی است که موانع و تنش‌های سیاسی میان کشورهای عضو ایجاد می‌کند و قابل پذیرش نیست.»
آقای سلطانیه همچنین تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران اصولاً هر تلاش معطوف به تضعیف فعالیت‌ها مشخص صلح‌آمیز بر پایه ادعای حساسیت را رد می‌کند و در این رابطه قویاً با هر گونه محدودیت در دسترسی به سوخت هسته‌ای و همچنین انکار حق غیرقابل انکار همه کشورها در توسعه تمامی جنبه‌های دانش و فناوری اتمی از جمله چرخه بومی سوخت هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز را مردود می‌داند.»
ایران عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست و از این رو در روند رأی‌گیری بر سر این پیشنهاد حضور نداشته است. پیشنهادی که به گزارش خبرگزاری‌ها بدون مخالفت هیچ یک از اعضای شورای حکام و با رأی ممتنع آرژانتین، برزیل، اکوادور، آفریقای جنوبی، تونس و ونزوئلا به تصویب رسید.
پاکستان به عنوان یکی از معدود کشورهایی که حاضر به امضای پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی نیست، در رأی‌گیری روز جمعه حضور نیافت و خبرگزاری‌ها این اقدام را به عدم تمایل اسلام‌آباد به مشارکت در این طرح تعبیر کرده‌اند.
همچنین گزارش‌ها حاکی است که گرچه هنوز درباره محل احتمالی بانک سوخت هسته‌ای رسماً تصمیم‌گیری نشده است، اما به نظر می‌رسد که قزاقستان نامزد اصلی میزبانی این طرح باشد.
طرح ایجاد بانک سوخت هسته‌ای به عنوان راهی برای کاستن از نگرانی گسترش سلاح‌های اتمی از طریق تضمین تأمین سوخت ارزیابی شده است و مبتنی بر پیشنهادی است که سال گذشته از سوی محمد البرادعی، دبیرکل پیشین آژانس مطرح شده بود.
جمهوری اسلامی ایران به واسطه فعالیت‌های غنی‌سازی که می‌تواند علاوه بر مصارف غیرنظامی در مصارف نظامی نیز کاربرد داشته باشد، تحت فشار جامعه جهانی است و شورای امنیت سازمان ملل تا کنون در قالب هفت قطعنامه، از جمله چهار قطعنامه تحریمی، خواستار توقف برنامه غنی‌سازی و اعتمادسازی از سوی ایران شده است.
با این حال هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، روز جمعه در گفت‌وگویی با شبکه خبری بی‌بی‌سی اعلام کرد که اگر ایران نشان دهد به روشی مسئولانه و سازگار با تعهدات بین‌المللی‌اش به غنی‌سازی اورانیوم می‌پردازد، می‌تواند در آینده برای مقاصد غیرنظامی این کار را بکند.
این در شرایطی است که دولت‌های مختلف ایالات متحده آمریکا معمولاً به حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای اشاره می‌کنند اما در مورد قائل بودن حق غنی‌سازی اورانیوم برای ایران پیش از این کمتر سخن گفته‌اند.