چند روز پس از اینکه معاون وزیر نیرو از پیشنهاد این وزارتخانه به دولت برای افزایش قیمت برق خبر داد، رسانههای ایران از شکاف چشمگیر میان هزینه تولید و فروش برق خبر دادهاند.
به گزارش خبرگزاری مهر، هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، شنبه ۶ آبان ماه از ارائه پیشنهاد افزایش قیمت برق به هیات دولت خبر داد.
وی گفت که برای دولت پرداخت هزینه مابهالتفاوت قیمت تمام شده و نرخهای تکلیفی، امکانپذیر نیست و رقم بسیار زیادی است.
اکنون خبرگزاری ایسنا چهارشنبه ۱۰ آبان ماه گزارش داده است که ایران در بین ۲۰۰ کشور دنیا، جزء سه کشور دارای کمترین تعرفه برق است. این گزارش میافزاید که در بخش برق سالانه حداقل ۷۰۰۰ میلیارد تومان مابهالتفاوت قیمت تمام شده در نرخ تکلیفی بدون احتساب هزینه سوخت است و سالانه ۲۴۰ میلیارد کیلو وات ساعت برق یارانهای در داخل کشور به فروش میرسد که فاصله قیمت تمام شده و فروش تکلیفی تبدیل به بدهی میشود. «علاوه بر این، اگر سوخت نیروگاهها حساب شود یارانهای که دولت بابت این مابهالتفاوت پرداخت میکند، بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان در سال است».
در این گزارش به قیمت برق در برخی کشورهای اروپایی اشاره شده و تفاوت چشمگیر آن با قیمت نازل برق در ایران ذکر شده است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آقای فلاحتیان اخیرا نیز اعلام کرد که «اقتصاد نامتوازن صنعت برق، به انباشته شدن مطالبات بخش خصوصی منجر شده است، به طوری که وزارت نیرو اکنون ۳۰ میلیارد تومان به بخش خصوصی بدهکار است».
این وزارتخانه از بابت مصرف گاز و سوخت مایع دریافتی برای نیروگاهها نیز به وزارت نفت بدهی سنگینی دارد.
افزایش قیمت برق
مرداد ماه سال جاری، حمید چیتچیان وزیر سابق نیرو اعلام کرد که به دولت پیشنهاد شده است تا قیمت برق ۱۰ درصد افزایش یابد.
به گفته وی، سال ۹۵ «آخرین باری بود که قیمت آب و برق ۱۰ درصد افزایش یافت و از آن به بعد هیچ افزایش قیمت برای آب و برق نداشتیم».
تعرفه برق خانگی در ایران در اسفند ماه سال ۱۳۹۴ در هر پلکان از مصرف آن ۱۰ درصد و در اسفند ماه سال ۱۳۹۳ بهای این انرژی ۲۴ درصد افزایش پیدا کرده بود.
هر پلکان بستگی به میزان مصرف برق در هر خانه دارد. بهای مصرف برق در ایران بستگی به زمان استفاده از آن نیز دارد.
آقای چیتچیان در بخش دیگری از سخنانش با اعلام اینکه در حال حاضر تولید هر کیلو وات ساعت برق، ۱۲۰ تومان برای وزارت نیرو هزینه دارد، افزود: اما هر کیلو وات ساعت ۶۶ تومان به فروش میرسد که برای این وزارتخانه ۵۴ تومان «زیان» دارد.
یارانههای دولتی برای سوخت در ایران بسیار چشمگیر است و بنا بر آمارهای آژانس بینالمللی انرژی، ایران بالاترین میزان ارائه یارانه سوختی در دنیا را دارد.
بر اساس این آمارها، ایران در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۸ میلیارد دلار یارانه گاز، بیش از ۱۳.۵ میلیارد دلار یارانه برق و حدود ۲۰ میلیارد دلار یارانه مواد نفتی را تقبل کرده است.
با این حال بخشی از شکاف میان هزینه و درآمد تولید برق ایران مربوط به راندمان بسیار نازل نیروگاههای ایران است که بنا به آمارهای رسمی حدود ۳۷ درصد است. این شاخص در نیروگاههای مدرن کنونی بالای ۵۰ درصد است. از طرفی بنا به گفته مقامات ایران، هماکنون تلفات برق در شبکه انتقال نیز حدود ۱۰.۷ درصد است. ایران همچنین به خاطر کمبود گاز، حجم عظیمی از سوختهای مایع در نیروگاهها مصرف میکند. برای نمونه، سال گذشته بیش از ۱۱ میلیارد لیتر گازوئیل و نفت کوره در نیروگاهها مصرف شده است که میتوانست با گاز ارزان جایگزین شود.