شاید عجیب باشد کشتی هوایی که سال‌هاست منسوخ شده حالا دوباره در حال بازگشت است. وسیله‌ای که پیش از هواپیماهای مسافربری مدرن، امید بشر برای سفرهای هوایی بود اما چرا این وسیله منسوخ شد و چرا حالا دوباره در حال بازگشت است؟
مدل‌های پیشرفته کشتی هوایی برای شناور ماندن در هوا با گاز هلیم پر می‌شوند. در زیر مخازن بزرگ کشتی هوایی، اتاقکی قرار دارد که می‌تواند تا صد نفر مسافر حمل کند. در کشتی هوایی موتورهایی که پروانه‌ها را می‌چرخانند وسیله را به سمت جلو هدایت می‌کنند. بر خلاف بالون، حرکت کشتی‌های هوایی به باد بستگی ندارد. خلبان می‌تواند آن را به وسیله یک سکان بزرگ هدایت کند. کشتی هوایی نیز مانند هواپیما سکانِ افقیِ متحرکی دارد که باعث می‌شود کشتی هوایی صعود کند.
|برای دریافت تازه‌ترین خبرها به تلگــــرام رادیو فردا بپیوندید|
زیپلین ال زد ۱۲۹ یکی از لوکس‌ترین کشتی‌های هوایی تاریخ است. این کشتی هوایی ساخت آلمان که در ۱۹۳۶ ساخته شده بود طولش دو برابر یک زمین فوتبال بود و می‌توانست حدود ۱۰۰ نفر مسافر را حمل کند. سرعت افقی این کشتی هوایی ۱۲۵ کیلومتر در ساعت بود که می‌توانست عرض اقیانوس اطلس را در ۶۵ ساعت طی کند. این کشتی از دو عرشه مسافربری با اتاق‌های یک نفره و دو نفره، ناهار خوری، ، سالن مطالعه، سالن استراحت با امکاناتی برای گروه‌های موسیقی تشکیل شده بود.
دوران اوج کشتی‌های هوایی به زمانی باز می‌گشت که هنوز چندان هواپیماها در آن روزگار رونق نگرفته بودند.
اولین پرواز یک کشتی هوایی در۱۸۸۴ روی داد . پس از این تاریخ تعدادی زیادی کشتی هوایی عظیم پر از هیدروژن برای حمل مسافر ساخته شد. در ۱۹۲۹ گراف زپلین در ظرف ده روز یک دور کامل به دور دنیا سفر کرد. اما چندین حادثه کار کشتی هوایی را پایان داد . در ۶ مه ۱۹۳۷ کشتی هوایی هیندنبرگ آتش گرفت و ۳۵ نفر از ۹۷ مسافر آن کشته شدند. پس از آن حادثه، دیگر از کشتی‌های هوایی پر از هیدروژن استفاده نشد.
بین اکتبر ۱۹۲۹ یعنی هنگامی که گرف زپلین اولین سرویس ماورای اقیانوس اطلس را افتتاح کرد، و ۶ مه ۱۹۳۷، که هیندنبرگ آتش گرفت، کشتی‌های هوایی اصلی‌ترین شیوه مسافرت هوایی با مسافت زیاد بودند.
اما حالا پس از گذشت نزدیک به یک قرن و با وجود قدرت زیاد هواپیماها برای حمل مسافر به تعداد زیاد با سرعتی هشت برابر بیشتر از کشتی‌ها هوایی چرا باید دوباره استفاده از این وسایل پیشنهاد شود.
شرکت لاکهید مارتین یکی از شرکت‌های پیشگام عرضه هوا-فضا در جهان در حال کار بر روی پروژه احیای کشتی‌های هوایی برای مصارف تجاری است .
این شرکت که از سریع‌ترین هواپیمای جهان یعنی پرنده سیاه با سه برابر سرعت صوت تا پیشرفته‌ترین هواپیمای نطامی جهان یعنی اف ۲۲ را ساخته و طراحی کرده است حالا به دنبال احیای کشتی‌های هوایی است.
طبق معمول استارت پروژه هم از یک طرح نظامی زده شده است در ادامه، این طرح مورد توجه ناسا قرار گرفت و حالا شرکت لاکهید مارتین در حال کار بر روی تجاری کردن این روش قدیمی است.
هواپیماها برای نشستن و برخاستن احتیاج به تاسیسات زیربنایی زیادی مانند فرودگاه دارند؛ هلی‌کوپتر‌ها هم معمولا نمی‌تواند از یک حجم بیشتری بار یا مسافر را حمل کنند. برای انتقال بار توسط کشتی به دریا، قطار به راه‌آهن و کامیون به جاده نیاز است. اما تنها برای کشتی‌های هوایی است که میتوان با کمترین امکانات زیربنایی کالاهای بزرگ را جابجا کرد.
این ایده سبب شده لاکهید مارتین کشتی‌های هوایی هیبریدی را توسعه دهد. کشتی‌های هوایی که ترکیبی از یک کشتی هوایی و یک هاورکرافت در بخش ارابه فرود هستند.
هاورکرافت، وسیله دو منظوره‌ای است که با استقرار روی بالشتکی از هوای فشرده به‌آسانی و با نیروی رانش نسبتاً کمی روی سطوح آبی و خاکی حرکت می‌کند.
هوای ورودی به هاورکرافت، از طریق پروانه به زیر بالشتک‌ها منتقل می‌شود و سبب بلند شدن وسیله از روی سطح و استقرار آن بر روی توده‌ای از هوای تحت فشار می‌شود. بدین ترتیب در زمان حرکت نیروی مقاوم شناوری تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد و هاورکرافت با استفاده از سیستم رانش و ملخ هوایی به حرکت در می‌آید.
حالا لاکهید مارتین در کشتی‌های هوایی‌اش، در ارابه فرود از هاورکرافت استفاده کرده این روش سبب می‌شود این وسیله بتواند به راحتی در خشکی یا آب فرود آید و مسافتی را هم در نزدیکی زمین طی کند.
اما مشکل قدیمی کشتی‌های هوایی یعنی سوراخ شدن جداره مخازن پر از هلیوم که ممکن است به سقوط منتهی شود چگونه حل شده است؟
گسترش علوم رایانه و ربایتک مشکل را حل کرده است. شرکت لاکهید مارتین برای این منظور رباتی را به نام عنکبوت ساخته است.
این ربات، دو بخش دارد که یکی روی جداره بیرونی و یکی روی جداره داخلی مخزن حرکت می‌کند این ربات با نوری که روی بدنه می‌تاباند کوچکترین روزنه‌ای را شناسایی می‌کند و پس از شناسایی سریع جداره را ترمیم می‌کند . چندین ربات به طور دایم روی دیواره مخازن حرکت می‌کنند و با این روش خطر سقوط کاهش می‌یابد.
شرکت لاکهید مارتین در حال برنامه‌ریزی است تا بتوان کشتی‌های هوایی خود را با ظرفیتی بین ۲۰ تا هزار تن گسترش دهد سرعت این وسیله نقلیه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتر در ساعت است.
فعلا مدل آزمایشی پی ۷۹۱ توان حمل ۲۰ تن بار را با سرعت ۱۱۰ کیلومتر در ساعت دارد. قیمت هر دستگاه پی ۷۹۱ حدود ۴۵ میلیون دلار است و برای حمل بار یکسان در مسیر یکسان سوخت بسیار کمتری نسبت به یک هواپیما مصرف می‌کند.
شرکت لاکهید مارتین امید دارد با این روش بتواند بارهای بسیار سنگین را به مناطقی ببرد که زیر ساخت‌های حمل نقل حداقل است با این روش میتوان تاسیساتی عظیم را با کمترین هزینه حمل به مناطق دور افتاده در زمین برد.
شرکت لاکهید مارتین امید دارد بتواند از سال ۲۰۱۸ اولین مدل کشتی هوایی تجاری خودش را که ۳۷ متر طول دارد با نام ال ام اچ یک عملیاتی کند. این کشتی هوایی بر پایه مدل پی ۷۹۱ ساخته خواهد شد.