قرارگاه «شهید باقری» وابسته به سازمان بسیج دانشجویی با انتشار یک جزوه داخلی٬ به بررسی موانع موفقیت «جهاد علمی» در دانشگاه‌ها با وجود توصیه‌های مکرر علی خامنه‌ای به استادان و دانشجویان بسیجی در مورد ضرورت توجه جدی به این مقوله پرداخته است.
این قرارگاه بر اساس سخنان رهبر جمهوری اسلامی٬ مقصر اصلی آنچه «عقب‌ماندگی علمی» در ایران نامیده را «روشنفکرنما‌ها یا برخی خواص غرب زده‌ای» معرفی کرده که «مرعوب» غرب و «مشتاق» غربی شدن بوده و قلم‌ها و زبان‌هایشان از سوی غربی‌ها «خریداری» شده است.
این مطالب در جزوه راهبردی-آموزشی «جهاد علمی و نقـش تشکل‌های دانشجـــویی» که از سوی قرارگاه «شهید باقری» وابسته به سازمان بسیج دانشجویی منتشر شده٬ ارائه شده است.
قرارگاه شهید باقری از سوی جمعی از مسئولان و فعالان سال‌های اخیر بسیج دانشجویی دانشگاه‌ها تشکیل شده و علاوه بر انتشار این جزوه٬ مجری بسیاری از برنامه‌های سپاه و بسیج در دانشگاه‌هاست و متون متعددی درباره برنامه هسته‌ای و انتخابات منتشر کرده است.
جزوه قرارگاه «شهید باقری» پس از مقصر دانستن روشنفکران ایرانی در وضعیت کنونی علوم انسانی و کاربردی در کشور٬ «بی‌انگیزگی»٬ «نداشتن ایده» و «تنبلی» نیروهای بسیجی را هم در این وضعیت مورد توجه قرار داده است.
در این جزوه به صراحت از بهانه‌هایی که دانشجویان بسیجی برای فرار از ورود به عرصه «جهاد علمی» علیرغم توصیه‌های خامنه‌ای مبنی بر لزوم جدی گرفتن این موضوع به زبان می‌آورند انتقاد شده است.
تهیه‌کنندگان این جزوه به روشنی نوشته‌اند هدف‌شان از تهیه این متن٬ پاسخ به بهانه‌های دانشجویان بسیجی بی‌توجه به «جهاد علمی» مبنی بر «ما نمی‌توانیم» و کار علمی «دون شأن انقلابی‌گری است» بوده است.
جزوه راهبردی-آموزشی «جهاد علمی و نقـش تشکل‌های دانشجـــویی» سخنان علی خامنه‌ای از ابتدای دوران رهبری وی تا سال ۱۳۹۳ درباره علم٬ کار علمی و دانشجویی را مطالعه و تحلیل کرده و علاوه بر این شامل مصاحبه با تشکل‌های دانشجویی فعال و ثبت تجربیات آنها، گفت‌وگو با «صاحبنظران جهاد علمی» در رده‌های مختلف و نیز تحلیل و جمع‌بندی نگارندگان است.
گردآوردندگان جزوه٬ این صاحبنظران مورد گفت‌وگو را وحید جلیلی (رئیس شورای سیاست گذاری جشنواره فیلم عمار)، عطاالله بیگدلی (مسئول اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق)، صادق شهبازی (فعال دانشجویی و دبیر اسبق جنبش عدالتخواه دانشجویی)، علیرضا معادی (مسئول اسبق بسیج دانشجویی دانشکده علوم اجتماعی)، علی حسن‌زاده (مسئول سابق بسیج دانشجویی و مدیرعامل مرکز مطالعات سیاستگذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر)، محمد سیار‌پور (مسئول علمی بسیج دانشجویی) و سجاد موسوی (مسئول مرکز سلامت بسیج دانشجویی دانشگاه تهران) معرفی کرده‌اند.
جزوه «جهاد علمی و نقـش تشکل‌های دانشجـــویی» به هفت فصل «علل تاریخی عقب ماندگی علمی ایران»٬ «ضرورت و اولویت جهاد علمی»٬ « الگوی جهاد علمی در تشکل‌های دانشجویی»٬ «مواجهه تخصصی با مسائل کشور»٬ «جنبش نرم‌افزاری»٬ «نکات تکمیلی در باب الگو» و «الزامات و ملاحظات جهاد علمی» تقسیم‌بندی شده است.
روشنفکران «غرب‌زده» مسئول اصلی عقب‌ماندگی
در فصل اول٬ گردآورندگان بر اساس سخنان رهبر جمهوری اسلامی برای تبیین «علل تاریخی عقب‌ماندگی علمی ایران» بحث را از مواردی چون «تلاش برای جدا کردن علم و دین در ایران از سوی غربی‌ها»٬ «ترفند غربی‌ها برای سلطه علمی بر جهان» و «نقش روشفکر مآب‌ها در عقب‌ماندگی علمی کشور» آغاز کرده‌اند.
نکات کلیدی ارائه شده در این فصل که نگاه بسیج دانشجویی به مقوله روشنفکری در کشور را نشان می‌دهد٬ طرح اتهاماتی علیه روشنفکران ایرانی است٬ اتهاماتی همچون «روشنفکرنما‌ها یا برخی خواص غرب‌زده تکمیل‌کننده پازل غربی‌ها در سلطه بر ملت‌ها هستند» و معرفی «روشنفکران یا خواص مرعوب غرب یا مشتاق غربی شدن» به عنوان مقصر اصلی عقب‌ماندگی علمی در ایران.
در این فصل همچنین ادعا شده که «قلم‌ها و زبان‌های» برخی از روشنفکران و خواص «اساسا توسط سرویس‌های غربی خریده شده است.»
اقدامات روشنفکران ایرانی از سوی گردآوردندگان این کتاب به این صورت تقسیم‌بندی شده است: نخست٬ «القای بی‌ارزشی و خودباختگی به ملت»٬ دوم٬ «القای ترس و تضعیف روحیه»٬ سوم٬ «ترویج باور ما نمی‌توانیم و چهارم٬ «فروختن شرف و هویت ملت در ازای هیچ.»
همه موارد فوق بر اساس نظرات و اظهارات رهبر جهموری اسلامی تهیه شده است.
ماموریت «جهاد علمی»
فصل دوم جزوه که به ضرورت و اولویت «جهاد علمی» اختصاص دارد٬ پس از طرح اهمیت این «جهاد» در رسیدن به اقتدار و مرجعیت و چرایی لزوم ورود تشکل‌های دانشجویی به این عرصه٬ «برکات و فوایدی» که در نتیجه آن برای دانشگاه‌ها ایجاد می‌شود را توضیح داده و به سخنان علی خامنه‌ای در نقد عملکرد مراکز علمی غرب و همچنین مزایای کار علمی در دانشگاه‌ها به منظور مقابله با متون علمی غربی پرداخته است.
فصل سوم با عنوان «الگوی جهاد علمی در تشکل‌های دانشجویی»٬ چیستی این نوع «جهاد» را مورد بررسی قرار داده و سعی کرده الگویی جامع ارائه کند تا با استفاده از آن هر تشکل ارزشی در هر دانشگاه یا دانشکده بتواند «لباسی از جهاد علمی به قامت خود بدوزد و با بومی‌کردن الگوی جامع، برنامه عملیاتی‌اش را طراحی کند.»
فصل چهارم به نام «مواجهه تخصصی با مسائل کشور» هم به ارائه گام‌های عملی «ماموریت‌های جهاد علمی» پرداخته و نوشته مواجهه تخصصی با مسائل کشور را باید به صورت گام به گام جلو برد.
گردآورندگان برای تحقق این ماموریت٬ به ارائه پیشنهادهایی چون تشکیل تیم‌های تخصصی از دانشجویان علاقمند درباره یک حوزه٬ برگزاری جلسات منظم فکر و نقد٬ دعوت از افراد عمیق و متخصص و رصد اتفاقات و تحولات حوزه‌های تخصصی پرداخته‌اند.
این جزوه ابزارهای «مطالبه‌گری تخصصی و گفتمان سازی عمومی» را نیز «دعوِت مسئولین به دانشگاه برای شنیدن سخنان دانشجویان»٬ «فضاسازی رسانه‌ای»٬ «برگزاری برنامه‌های دانشگاهی و صحنی»٬ «تجمع» و «تحصن در داخل و خارج دانشگاه» و «انتشار نشریه و تولید محصولات فرهنگی» عنوان کرده است.
قرارگاه «شهید باقری» سازمان بسیج دانشجویی٬ «جنبش نرم افزاری» را نیز به عنوان مقدمه بومی‌کردن علم بدین صورت معرفی کرده که تشکل‌های دانشجویی، «جریان و نهضت نقد علوم وارداتی {چه در حوزه علوم انسانی و چه در حوزه علوم کاربردی} به راه بیندازند»، «جزمیت‌ها و تعصبات فضای علمی را بشکنند» و «حرفهای نو و نوآوری‌های علمی» ارائه دهند.
نکات تکمیلی و بهانه‌های ارزشی
جزوه راهبردی-آموزشی «جهاد علمی و نقـش تشکل‌های دانشجـــویی» پس از ارائه مدل سازماندهی واحد علمی تشکل‌های دانشجویی٬ درباره نسبت بین کار دانشجویی و کار حرفهای و مأموریتی تشکل‌ها نیز توضیح داده و بر سازماندهی واحد علمی در این نوع تشکل‌ها برای تحقق اهداف تاکید کرده است.
گردآورندگان این جزوه در رویکردی انتقادی به عملکرد نیروهای بسیجی در دانشگاه‌ها تاکید کرده‌اند که جمله «بنیه علمی‌مان ضعیف است»٬ کلمه «نمی‌شود»٬ گزاره «پول نداریم» و پندار «نیرو نداریم» که از سوی نیروهای ارزشی در دانشگاه‌ها «بسیار شنیده می‌شود»، دلیل موجهی برای کار نکردن نیست.
تهیه‌کنندگان این جزوه نوشته‌اند هدف‌شان از تهیه این متن٬ پاسخ به شبهه رایج «ما نمی‌توانیم»٬ «ایده نداریم٬ نمی‌دانیم باید چه کنیم»٬ «دون شأن انقلابی‌گری است» و «حوصله کار بلندمدت نیست» از سوی دانشجویان بسیجی بوده است.
نویسندگان این جزوه معتقدند به علت خالی ماندن طولانی مدت «جبهه جهاد علمی»، پرداختن به این جهاد کاری جدید و بدیع به نظر می‌رسد و به همین دلیل ممکن است نیروهای بسیجی به قدر کافی به آن فکر نکرده باشند و ایده‌ای برای کارهایی که می‌توان در این حوزه انجام داد، نداشته باشند.
آنها با این که علت اصلی «عقب‌ماندگی علمی» در ایران را «روشنفکران غرب‌زده» معرفی کرده‌اند٬ به عنوان یکی از نکات آخر در جزوه٬ نبود اولویت‌بندی مناسب کارها از سوی دانشجویان بسیجی که منجر به کمبود وقت می‌شود و نیز «تنبلی» و ارجحیت امور «لذتبخش‌تر» را هم در این زمینه مهم تلقی کرده‌اند.
گردآورندگان از این که برخی دانشجویان بسیجی با «توجیهات تعجب‌آور» می‌گویند کار علمی «دون شأن ما انقلابی‌هاست و انقلابی‌ها باید کار فرهنگی کنند نه کار علمی» به شدت انتقاد کرده‌اند.
این جزوه همچنین از دانشجویان بسیجی خواسته «تنوع‌طلبی و در لحظه بودن را که یکی دیگر از آفت‌هاست» رها کنند و بر اساس نظرات آیت‌الله خامنه‌ای گام در راه «جهاد علمی» بگذارند.
......................................................................................................
نظرات نویسنده الزاما بازتاب دیدگاه رادیو فردا نیست.