رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه میگوید آنکارا بهخاطر همهپرسی استقلال اقلیم کردستان، اعمال تحریم علیه این اقلیم را مدنظر قرار خواهد داد.
ترکیه با همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق که قرار است روز دوشنبه ۳ مهر برگزار شود، به شدت مخالفت کرده است. دولت مرکزی عراق هم این همهپرسی را غیرقانونی دانسته و اعلام کرده آن را به رسمیت نخواهد شناخت.
در پی بالا گرفتن تنش میان ترکیه و اقلیم کردستان عراق، ترکیه نیروهای خود را به مرز عراق گسیل کرده است و در روزهای اخیر رزمایشی نیز با حدود ۱۰۰ تانک و ادوات نظامی در مرز خود با کردستان عراق انجام داد.
رجب طیب اردوغان که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفته، روز سهشنبه خطاب به رهبران جهان گفت همهپرسی در شمال عراق میتواند آتش مناقشههای تازهای در خاورمیانه برافروزد.
به گزارش خبرگزاری آناتولی رجب طیب اردوغان مقابل هتل خود در نیویورک به خبرنگاران گفت شورای امنیت ملی و کابینه این کشور روز جمعه تحریمهای احتمالی علیه اقلیم کردستان را بهبحث میگذارند.
بهدلیل همهپرسی کردستان عراق، نشست شورای امنیت ملی و کابینه زودتر از موعد در روز جمعه ۳۱ شهریور برگزار میشود.
رجبطیب اردوغان به خبرنگاران گفت: «در شورای امنیت ملی، ما دولت را در جریان تصمیم خود میگذاریم. کابینه هم درباره آن بحث خواهد کرد. کابینه و شورای امنیت ملی هر دو این موضوع را ارزیابی میکنند و درباره نوع تحریمهایی که میتوانیم وضع کنیم، موضع خود را اعلام خواهند کرد.»
ترکیه مناسبات اقتصادی خود را در این سالها با اقلیم کردستان عراق توسعه داده است. اقلیم کردستان روزانه هزاران بشکه نفت از طریق ترکیه به کشورهای دیگر صادر میکند.
مهلت بارزانی به بغداد
روز سهشنبه مسعود بارزانی رهبر اقلیم کردستان «دو- سه روز» به بغداد مهلت داد تا پیشنهادهای بغداد برای توقف همهپرسی ارائه شود.
مسعود بارزانی در میان هواداران خود گفت اگر گزینه مطلوبی از سوی بغداد پیشنهاد نشود، «غیرممکن است که همهپرسی به تاخیر بیفتد.»
مسعود بارزانی گفت هدف از برگزاری همهپرسی این است که «به جهانیان بگوییم ما استقلال میخواهیم.»
دادگاه عالی فدرال عراق روز دوشنبه در حکمی اعلام کرد، این همهپرسی باید متوقف شود تا اینکه این دادگاه قانونی بودن آن را بررسی کند.
حیدرالعبادی نخستوزیر عراق در شکایتی به این دادگاه، جدایی هر استان یا منطقه از عراق را «خلاف قانون اساسی» دانسته است.
اقلیم کردستان در مورد حریم خود با دولت مرکزی عراق هم اختلاف دارد. یکی از مناطق مورد مناقشه استان نفتخیز کرکوک است.
برپایه گزارشها دوشنبه شب در پی تیراندازی به تجمع موافقان جدایی در کرکوک، یک نفر کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند.
در همین حال معین الکاظمی یکی از فرماندهان حشدالشعبی، در گفتوگو با ایرنا نسبت به افزایش تنش قومی در عراق هشدار داد و گفت: «اوضاع هماکنون در شهر کرکوک و شهرهای ترکماننشین این استان از جمله طوزخورماتو متشنج است و اهالی ترکمان خود را آماده رویارویی با نیروهای کرد کرده و در مقابل نیروهای پیشمرگ کرد بر روی تپههای اطراف طوزخورماتو موضع گرفتهاند.»
وی افزود: «مسعود بارزانی رهبر حزب دمکرات کردستان عراق به دنبال استیلا بر نفت کرکوک و صدور روزانه یک میلیون بشکه نفت از این منطقه است و اگر دولت مرکزی عراق کنترل کرکوک را به دست گیرد، مسئله همهپرسی عملاً منتفی میشود.»
ایران، ترکیه، سوریه، آمریکا و اتحادیه اروپا با برگزاری همهپرسی در اقلیم کردستان مخالفت کرده و نسبت به عواقب آن هشدار دادهاند.