واکنش اتحادیه اروپا به پیشنهاد رئیس سازمان انرژی اتمی ایران

کاترین اشتون در سال ۲۰۱۰ در ژنو؛ محل یکی از گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران.

در واکنش به اظهارات فریدون عباسی، درباره امکان نظارت کامل آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران در صورت لغو تحریم‌های شورای امنیت، سخنگوی کاترین اشتون گفت تهران باید به تعهدهای بین‌المللی خود عمل کند.

روز دوشنبه، فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی، در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا گفت، اگر تحریم‌های ایران لغو شود و آژانس در گزارش‌هایش به «مطالعات ادعایی» و دیگر فعالیت‌های «اعلام‌نشده» اشاره نکند، آژانس می‌تواند برای یک دوره پنج ساله بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران نظارت داشته باشد.

فریدون عباسی گفت: «با برداشتن تحریم‌ها و اجرای تکالیف متقابل میان طرفین، بدون اینکه به موضوع مطالعات ادعایی و ابعاد نظامی وارد شوند آژانس می‌تواند فعالیت‌های هسته‌ای ایران را به طور کامل تحت نظارت قرار دهد.»

در واکنش به این اظهارات، مایکل مان، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت: «علی‌رغم این اعلام امروز، ایران هنوز باید به تعهدات بین‌المللی خود عمل کند.»

مایکل مان با اشاره به گفت‌وگوهای بی‌نتیجه مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا و نمایندگان ایران تاکید کرد که کاترین اشتون «پیشنهاد مشخصی» ارائه داده که هدف از آن اعتمادسازی درباره برنامه هسته‌ای ایران است.

وی افزود ایران پیشنهاد کاترین اشتون را نپذیرفت تا بتوان گفت‌وگویی جدی در این باره انجام داد.

سخنگوی کاترین اشتون تصریح کرد: «هنگامی که اعتماد بازسازی شد، قعطنامه‌های کنونی شورای امنیت سازمان ملل ساز وکار لغو تحریم‌ها را پیش‌بینی کرده است.»

کاترین اشتون که به نمایندگی از گروه ۱+۵ با ایران مذاکره داشته، از ایران خواسته بود با پذیرش قطعنامه‌های شورای امنیت به غنی‌سازی اورانیوم پایان دهد.

شورای امنیت سازمان ملل تاکنون چهار قطعنامه تحریمی علیه ایران به تصویب رسانده و این در حالی است که آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم‌های مضاعفی هم علیه تهران وضع کرده‌اند.

غنی‌سازی اورانیوم از جمله محورهایی است که غرب نتوانسته ایران را به توقف آن قانع کند.

کشورهای غربی ایران را متهم می‌کنند ایران نیات پنهانی در برنامه هسته‌ای خود دارد که به گفته آنها همان ساختن بمب اتمی است.

این اتهامات اما، در آخرین گزارش یوکیا آمانو بار دیگر به صورت «نگرانی فراینده» آژانس از برنامه هسته‌ای ایران منعکس شد.

نگرانی‌‌ای که به گفته یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس، بر اساس اطلاعات «مفصل و جامع» کشورهای عضو آژانس به وجود آمده است.

در گزارش آمانو که نسخه‌ای از آن در اختیار رادیو فردا است،تصریح شده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، «درباره احتمال وجود فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در گذشته یا حال، که نهادهای نظامی در آن دخیل هستند، به طور فزاینده‌ای نگران» شده است.

در واکنش به گزارش آژانس در مورد امکان وجود فعالیت‌های هسته ای نظامی ایران، فریدون عباسی گفته است: «البته ما از آمانو یا هر کس دیگری که در جایگاه مدیرکلی می‌نشیند، انتظار نداریم که به نفعمان کاری انجام دهد. آمانو می‌تواند ادبیات گزارش‌نویسی‌اش را تغییر دهد و یا تا زمانی ‌که بر روی مطالعات ادعایی با ایران مذاکره‌ای نکرده آن را در گزارش نیاورد.»

رئیس سازمان انرژی افزود: «سال‌هاست آژانس در گزارش خود می‌نویسد "آژانس نمی‌تواند درباره‌ مواد هسته‌ای اظهار نشده در ایران اطمینان داشته باشد"؛ ‌این جمله می‌تواند در گزارش‌های آژانس نیاید. وقتی آژانس نسبت به چیزی اطمینان ندارد لزومی ندارد آن را در گزارش بیاورد. »

پیشنهاد لغو تحریم‌ها و نظارت کامل آژانس شبیه طرحی است که از آن به عنوان طرح «گام به گام» روسیه نام برده می‌شود.

گرچه مقام‌های دولتی ایران، چندان به جزئیات این طرح نپرداخته‌اند، اما مهدی سنایی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس که همراه وزیر خارجه به مسکو رفته بود، می‌گوید بر اساس این طرح ایران برای اعتمادسازی گام برمی‌دارد و همزمان گروه ۱+۵ نیز گام‌های متقابلی بر خواهد داشت و داوری این روند نیز بر عهده آژانس خواهد بود.