کدام مربیان شاغل در فوتبال ایران طی سال ۱۳۹۳ حضور پررنگی در صداوسیما، مطبوعات و خبرگزاری‌ها داشتند؟ اگر سرخط اخبار فوتبال ایران را به خود اختصاص دادند، به خاطر پیروزی‌ها و شکست‌ها بوده یا مسائل حاشیه‌ای؟
در این گزارش به ترتیب حروف الفبا به ۱۰ نفر از مربیان داخلی و خارجی شاغل در فوتبال ایران اشاره شده است. علیرضا مرزبان از پدیده مشهد، فراز کمالوند از گسترش تبریز، رسول خطیبی سرمربی برکنار شده تراکتورسازی، فیروز کریمی در ملوان و حسین فرکی از سپاهان هم هر کدام به دلایل مختلف فنی یا حاشیه‌ای می‌توانستند در این فهرست قرار بگیرند.
رشد فزاینده رسانه‌های مجازی، ناتوانی فدراسیون فوتبال در مقابله با حاشیه‌ها، پتانسیل چشمگیر بروز جنجال در فضای فوتبال ایران و البته رفتارهای غیر حرفه‌ای برخی مربیان، بار حاشیه‌ای فوتبال ایران را به مراتب سنگین‌تر از بار فنی آن کرده است.
گرچه حتی در چنین فضایی، مربیانی مانند یحیی گل‌محمدی و علیرضا منصوریان، صرفاً به خاطر عملکرد مناسب فنی‌شان مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفتند و کمتر گرفتار جنجال شدند.
تونی الیویرا
مردی که برای سومین بار سرمربی تراکتورسازی تبریز شد. حتی دوران حضور مربی بومی و محبوبی مانند رسول خطیبی هم در این باشگاه دوامی نداشت اما هر بار تراکتورسازی گرفتار بحران می‌شود، تونی از پرتغال هم فراخوانده می‌شود.
او هر بار از تراکتورسازی جدا شده، بیکار مانده و به همین خاطر، چه آغاز فصل باشد و چه وسط فصل، تا دعوت به همکاری می‌شود به سرعت خودش را به تبریز می‌رساند.
علی دایی
سرمربی پرسپولیس، با لحنی تند از وزارت ورزش انتقاد می‌کرد: «عین آب خوردن تیم من را به هم ریخته‌اند و به این روز انداخته‌اند. مگر می‌شود این همه بی‌احترامی به بازیکن بشود و او هم چیزی نگوید؟ بازیکنان ما نظرشان این است که دارد به شعورشان توهین می‌شود. آقایان به شرف و ناموسشان قسم خوردند که چهار میلیارد به تیم تزریق کنند.»
لحنی که پس از برکناری، تند‌تر هم شد: «وقتی سرمربی تیم ملی بودم توسط احمدی‌نژاد از کارم برکنار شدم. امروز هم وزیر ورزش مرا برکنار کرد. کسی که معلوم نیست از کجا آمده و فقط به خاطر اینکه پول دارد و به سه باشگاه تهرانی کمک کرده، برای پرسپولیس تصمیم‌گیری می‌کند. دلم برای ورزش ایران می‌سوزد.»
حمیدرضا سیاسی فرد مورد نظر دایی و مدیر منتخب وزارت ورزش برای پرسپولیس، خیلی زود سر از زندان درآورد و تا پایان سال هم آزاد نشد.
حمید درخشان
شکست‌های متوالی در لیگ بر‌تر، خریدهای ابهام‌برانگیز در فصل نقل و انتقالات و بی‌انضباطی برخی بازیکنان در تمرینات، او را تا آستانه برکناری پیش برد. بازی با لخویا آخرین فرصت درخشان بود. طوری که حتی قائم‌مقام باشگاه نیز با صراحت این موضوع را عنوان کرد و از مذاکره با قطبی و برانکو خبر داد.
اما پرسپولیس، آغازی طوفانی در لیگ قهرمانان آسیا داشت و دو بازی نخست خود را برد تا هم مذاکره با قطبی و برانکو تکذیب شود، هم اینکه سال به سر برسد و درخشان همچنان سکاندار پرسپولیس باقی بماند.
افشین قطبی
تنها مربی ایرانی شاغل در یکی از لیگ‌های حرفه‌ای فوتبال جهان، افشین قطبی بود که بی‌هدایت باشگاه شیمیزو اس پالس ژاپن را برعهده داشت. او به خاطر کسب نتایج ضعیف، مرداد ماه از این تیم کنار گذاشته شد و تا پایان سال هم بیکار ماند.
قطبی در ایران سرمربی پرسپولیس بود و سپس هدایت تیم ملی را به عهده گرفت. او بعد از جام ملت‌های ۲۰۱۱ آسیا هدایت شیمیزو را عهده‌دار شد اما با این تیم در جی لیگ، موفقیتی کسب نکرد.
امیر قلعه‌نویی
موفق‌ترین مربی در تاریخ لیگ بر‌تر، سال ۹۳ در مقاطع مختلف، مشغول جنگ لفظی با سرمربی تیم ملی، جواد نکونام، مهدی رحمتی و حتی علی فتح‌الله‌زاده مدیر عامل سابق باشگاه بود.
شکایت‌های او از نکونام، عادل فردوسی‌پور و حسین کعبی خبرساز شد اما در نهایت، هیچکدامشان را نتوانست محکوم کند. درباره فردوسی‌پور، با وجودیکه برای او احضاریه صدر شده بود، باشگاه استقلال اعلام کرد سرمربی این تیم شکایت خود را پس گرفته است.
زلاتکو کرانچار
پس از اینکه تیم امید با هدایت نلو وینگادا از بازی‌های آسیایی حذف شد، زلاتکو کرانچار جای او را او گرفت اما «کمیته تایید صلاحیت مربیان خارجی» در وزارت ورزش، با حضور کرانچار در ایران مخالفت کرد.
علی رغبتی دبیر این کمیته گفت: «کرانچار در رختکن تیم سپاهان مشروبات الکلی استفاده کرده بود. او از تیم مونته نگرو هم برای همین کنار گذاشته شد. فیفا مصرف الکل در ورزشگاه‌ها را ممنوع کرده. ضمن اینکه این رفتار با فرهنگ ما مغایرت داشت.»
کرانچار این اظهارات را تکذیب کرد و مدتی بعد، در لیگ ستارگان قطر مشغول به کار شد.
محمد خاکپور
وینگادا به خاطر نتایج ضعیف در بازی‌های آسیایی و کرانچار به اتهام «شرب خمر» کنار رفتند تا محمد خاکپور هدایت تیم ملی امید را به عهده بگیرد.
او که رابطه خوبی با مایلی کهن دارد و روز زندانی شدن مربی‌اش نیز تا لحظه آخر کنارش بود، از مایلی کهن به عنوان مدیرفنی تیم امید استفاده کرد.
خاکپور وارث تیمی شد که پیش از او حسن حبیبی، اگون کوردس (آلمان)، مهدی مناجاتی، محمد مایلی‌کهن، حسین فرکی، وینگو بگوویچ و علیرضا منصوریان دوران فعالیت در آن را با ناکامی سپری کردند.
ایران آخرین بار در المپیک ۱۹۷۶ مونترال بازی کرد. حالا در گام اول از مسیر طولانی تا کسب المپیک، عربستان سخت‌ترین رقیب ایران است.
کارلوس کی‌روش
طبق نظرسنجی برنامه ۹۰، او به رغم ناکامی تیم ملی در جام ملت‌های آسیا دارای ۸۸ درصد محبوبیت نزد هواداران فوتبال ایران است. اما نزد وزارت ورزش، برخی مسئولان فدراسیون، همچنین اغلب سرمربیان ایرانی، موقعیت قابل اتکایی ندارد.
طرفین در تمام طول سال مشغول مصاحبه علیه همدیگر بودند. قبل و بعد از جام جهانی، قبل و بعد از جام ملت‌های آسیا.
حتی در روز پایانی سال نیز او و حبیب کاشانی علیه هم صحبت کردند. کاشانی گفت کی‌روش به منافع ملی فکر نمی‌کند. کی‌روش هم این مدیر سابق حراست فیزیکی سازمان تربیت بدنی را به مراسم شام و اهدای کادو برای جلب حمایت افراد متهم کرد.
یحیی گل‌محمدی
تیم ذوب آهن را از پایین جدول به جمع شش تیم بر‌تر رساند و در جام حذفی هم توانست به مرحله فینال صعود کند.
گل‌محمدی در امتداد سال، صرفاً روی مسئولیت خودش و باشگاه خودش متمرکز بود. کمتر مصاحبه می‌کرد و اظهاراتش هم جنجالی نبود. روشی که چندان مورد علاقه اغلب همکاران او در سایر باشگاهها نیست!
علیرضا منصوریان
سرمربی جوانی که تیم‌های ملی امید و سپس تیم زیر ۲۲ سال را بدون هیچ موفقیتی ترک کرده بود، سال ۹۳ را با سه موفقیت جالب توجه به پایان رساند. صدرنشینی در لیگ بر‌تر، صعود به فینال جام حذفی و کسب آخرین پیروزی بین‌المللی فوتبال در سال ۱۳۹۳ با غلبه بر الشباب عربستان، آن هم در شرایطی که تیمش تا دقیقه ۸۵ با یک گل عقب بود.
برخی هواداران استقلال با آوردن پلاکارد به ورزشگاه در بازی برگشت این تیم مقابل نفت، از او به عنوان جانشین قلعه‌نویی در استقلال یاد کردند. خودش هم بار‌ها از علاقمندی‌اش برای تحقق این اتفاق خبر داده است.