نخستین روز از کنفرانس بین‌المللی صلح سوریه موسوم به ژنو۲ در شهر مونتور سوئیس، شاهد اختلاف نظر میان «شدید» میان نمایندگان دولت و اپوزیسیون سوریه و همچنین حامیان بین‌المللی آنها بود.
در حالی که سازمان ملل متحد و همچنین غرب بر برگزاری کنفرانس صلح برپایه توافقات کنفرانس ژنو۱ یعنی تشکیل دولت یا شورای حکومت انتقالی در سوریه با توافق دو طرف و اپوزیسیون سوریه تاکید می‌کنند، ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه در سخنرانی طولانی خود هیچ اشاره‌ای به این مساله نکرد.
کنفرانس که در آن برای نخستین باز از آغاز بحران سوریه، دولت و اپوزیسیون این کشور در یک سالن نشستند، با سخنرانی بان گی مون دبیرکل سازمان ملل متحد آغاز شد.
بان گی مون با متهم کردن دو طرف دولت و اپوزیسیون سوریه به «نقض حقوق بشر» گفت که اکنون و پس از مروز ۳ سال از آغاز «تنش و رنج» امیدی هرچند اندک اما «حقیقی» برای پایان دادن به این وضعیت وجود دارد.
دبیرکل سازمان ملل متحد از دو طرف درگیر در سوریه خواست به توافقی فراگیر بر سر تشکیل دولتی انتقالی بر پایه توافقات کنفرانس ژنو۱ دست یابند.
احمد جربا رئیس ائتلاف ملی اپوزیسیون سوریه، آنچه را که «جنایت‌های نظام سوریه» نامید با «جنایت‌های اردوگاه‌های نازی‌ها در جنگ جهانی دوم» مقایسه کرد.
جربا همچنین از از هیات نمایندگی دولت سوریه خواست به «هیاتی ملی» تبدیل شود، «سند ژنو۱» را امضا کند و در انتقال اختیارات بشار اسد به «شورای حاکمیت انتقالی» مشارکت کند؛ شورایی که به گفته او، سنگ بنای سوریه جدید خواهد بود.
اما ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه در سخنرانی طولانی خود که در آن به ۱۰ دقیقه زمان تعیین شده بسنده نکرد و حدود ۳۵ دقیقه ادامه یافت، مخالفان نظام اسد را «خائن و مزدور خارجی» توصیف کرد.
المعلم همچنین از کشورهای خارجی که به گفته او برخی از آنها «در این سالن» حضور دارند، خواست دست از حمایت از تروریسم بردارند.
وزیر امور خارجه سوریه با بیان اینکه سوریه کشوری «مستقل و دارای حاکمیت ملی» است» افزود: «هرآنچه لازم باشد و با روشی که مناسب ببینیم برای دفاع از خود انجام خواهیم داد بدون اینکه فریاد‌ها، موضع گیری‌ها و قطعنامه‌ها توجه کنیم.»
او با بیان اینکه هیچ کس جز خود سوری‌ها حق ندارد به رئیس جمهور یا دولت سوریه مشروعیت دهد یا آن را سلب کند، گفت که توافقات کنفرانس در سوریه به همه‌پرسی گذاشته خواهد شد. در میان سخنرانان دیگر نیز وضعیت به هم این صورت بود.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا با بیان اینکه بشار اسد مشروعیت خود را از دست داده است گفت که او در دولت انتقالی حضور نخواهد داشت.
اما سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه با تاکید بر ضرورت دخالت نکردن «طرف‌های خارجی» در امور داخلی سوریه، گفت که ایران باید بخشی از مذاکرات بین‌المللی درباره بحران سوریه باشد.
لاوروف پیشتر باز پس گرفتن دعوت از ایران برای حضور در کنفرانس بین‌المللی صلح سوریه را «اشتباهی بزرگ» توصیف کرده بود.
باز پس از گرفتن دعوت از ایران یک روز پس از اعلام آن پس از آن صورت گرفت که اپوزیسیون سوریه تهدید کرد در صورت حضور ایران، در کنفرانس شرکت نخواهد کرد. ایران هم اعلام کرد که توافقات کنفرانس بین المللی ژنو۱ را نمی‌پذیرد و بدون پیش‌شرط در کنفرانس بین‌المللی ژنو۲ حضور می‌یابد.
لوران فابیوس در سخنرانی خود در کنفرانس ژنو۲، ضمن تاکید بر ضرورت آتش‌بس در سوریه و ایجاد دالان‌های امن برای رساندن کمک‌های انسانی و دارویی به مناطق محاصره شده، بخش بزرگی از مسئولیت وضعیت کنونی و همچنین «قدرت گرفتن گروه‌های تروریست» را متوجه دولت اسد کرد.
سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی هم با بیان اینکه «همه گروه‌های مسلح از جمله حزب الله لبنان و سپاه پاسداران ایران باید از سوریه خارج شوند» گفت: «اسد نمی‌تواند نقشی در مرحله انتقالی ایفا کند.»
هوشیار زیباری وزیر امور خارجه عراق با اشاره به فعالیت گروه «دولت اسلامی عراق و شام» -شاخه القاعده در عراق و سوریه- در کشورش گفت که پایان یافتن بحران سوریه به سود عراق است. او در عین حال تاکید کرد که بحران سوریه باید به دست سوری‌ها و بدون دخالت قدرت‌های خارجی حل و فصل شود.
عدنان منصور وزیر امور خارجه لبنان هم، به حضور شمار زیادی از آوارگان سوری در لبنان اشاره کرد و با بیان پیامدهایی که بحران سوریه بر کشورش دارد، به پیامدهای دخالت‌های خارجی در این بحران پرداخت و گفت: «این سوری‌ها هستند که باید برای سرنوشت خود تصمیم‌گیری کنند.
در حالی که سازمان ملل متحد و همچنین غرب بر برگزاری کنفرانس صلح برپایه توافقات کنفرانس ژنو۱ یعنی تشکیل دولت یا شورای حکومت انتقالی در سوریه با توافق دو طرف و اپوزیسیون سوریه تاکید می‌کنند، ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه در سخنرانی طولانی خود هیچ اشاره‌ای به این مساله نکرد.
کنفرانس که در آن برای نخستین باز از آغاز بحران سوریه، دولت و اپوزیسیون این کشور در یک سالن نشستند، با سخنرانی بان گی مون دبیرکل سازمان ملل متحد آغاز شد.
بان گی مون با متهم کردن دو طرف دولت و اپوزیسیون سوریه به «نقض حقوق بشر» گفت که اکنون و پس از مروز ۳ سال از آغاز «تنش و رنج» امیدی هرچند اندک اما «حقیقی» برای پایان دادن به این وضعیت وجود دارد.
دبیرکل سازمان ملل متحد از دو طرف درگیر در سوریه خواست به توافقی فراگیر بر سر تشکیل دولتی انتقالی بر پایه توافقات کنفرانس ژنو۱ دست یابند.
احمد جربا رئیس ائتلاف ملی اپوزیسیون سوریه، آنچه را که «جنایت‌های نظام سوریه» نامید با «جنایت‌های اردوگاه‌های نازی‌ها در جنگ جهانی دوم» مقایسه کرد.
جربا همچنین از از هیات نمایندگی دولت سوریه خواست به «هیاتی ملی» تبدیل شود، «سند ژنو۱» را امضا کند و در انتقال اختیارات بشار اسد به «شورای حاکمیت انتقالی» مشارکت کند؛ شورایی که به گفته او، سنگ بنای سوریه جدید خواهد بود.
اما ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه در سخنرانی طولانی خود که در آن به ۱۰ دقیقه زمان تعیین شده بسنده نکرد و حدود ۳۵ دقیقه ادامه یافت، مخالفان نظام اسد را «خائن و مزدور خارجی» توصیف کرد.
المعلم همچنین از کشورهای خارجی که به گفته او برخی از آنها «در این سالن» حضور دارند، خواست دست از حمایت از تروریسم بردارند.
وزیر امور خارجه سوریه با بیان اینکه سوریه کشوری «مستقل و دارای حاکمیت ملی» است» افزود: «هرآنچه لازم باشد و با روشی که مناسب ببینیم برای دفاع از خود انجام خواهیم داد بدون اینکه فریاد‌ها، موضع گیری‌ها و قطعنامه‌ها توجه کنیم.»
او با بیان اینکه هیچ کس جز خود سوری‌ها حق ندارد به رئیس جمهور یا دولت سوریه مشروعیت دهد یا آن را سلب کند، گفت که توافقات کنفرانس در سوریه به همه‌پرسی گذاشته خواهد شد. در میان سخنرانان دیگر نیز وضعیت به هم این صورت بود.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا با بیان اینکه بشار اسد مشروعیت خود را از دست داده است گفت که او در دولت انتقالی حضور نخواهد داشت.
اما سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه با تاکید بر ضرورت دخالت نکردن «طرف‌های خارجی» در امور داخلی سوریه، گفت که ایران باید بخشی از مذاکرات بین‌المللی درباره بحران سوریه باشد.
لاوروف پیشتر باز پس گرفتن دعوت از ایران برای حضور در کنفرانس بین‌المللی صلح سوریه را «اشتباهی بزرگ» توصیف کرده بود.
باز پس از گرفتن دعوت از ایران یک روز پس از اعلام آن پس از آن صورت گرفت که اپوزیسیون سوریه تهدید کرد در صورت حضور ایران، در کنفرانس شرکت نخواهد کرد. ایران هم اعلام کرد که توافقات کنفرانس بین المللی ژنو۱ را نمی‌پذیرد و بدون پیش‌شرط در کنفرانس بین‌المللی ژنو۲ حضور می‌یابد.
لوران فابیوس در سخنرانی خود در کنفرانس ژنو۲، ضمن تاکید بر ضرورت آتش‌بس در سوریه و ایجاد دالان‌های امن برای رساندن کمک‌های انسانی و دارویی به مناطق محاصره شده، بخش بزرگی از مسئولیت وضعیت کنونی و همچنین «قدرت گرفتن گروه‌های تروریست» را متوجه دولت اسد کرد.
سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی هم با بیان اینکه «همه گروه‌های مسلح از جمله حزب الله لبنان و سپاه پاسداران ایران باید از سوریه خارج شوند» گفت: «اسد نمی‌تواند نقشی در مرحله انتقالی ایفا کند.»
هوشیار زیباری وزیر امور خارجه عراق با اشاره به فعالیت گروه «دولت اسلامی عراق و شام» -شاخه القاعده در عراق و سوریه- در کشورش گفت که پایان یافتن بحران سوریه به سود عراق است. او در عین حال تاکید کرد که بحران سوریه باید به دست سوری‌ها و بدون دخالت قدرت‌های خارجی حل و فصل شود.
عدنان منصور وزیر امور خارجه لبنان هم، به حضور شمار زیادی از آوارگان سوری در لبنان اشاره کرد و با بیان پیامدهایی که بحران سوریه بر کشورش دارد، به پیامدهای دخالت‌های خارجی در این بحران پرداخت و گفت: «این سوری‌ها هستند که باید برای سرنوشت خود تصمیم‌گیری کنند.