فرماندار شهرستان نیمروز در استان سیستان و بلوچستان خبر داد که «۱۰ تا ۲۰ هکتار» جنگل زار و پوشش گیاهی تالاب هامون در آتش سوزی روز سه شنبه این تالاب سوخته است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمدحسن دهمرده، روز چهارشنبه، ۲۸ مرداد، «سهل‌انگاری» دامداران منطقه را «علت اصلی» این آتشسوزی اعلام کرد.
به گفته آقای دهمرده، دامداران در این تالاب «برای هدفی مشخص» آتش روشن می‌کنند و وقتی نمی‌توانند آتش را مهار کنند از محل آتشسوزی می‌گریزند.
خبرگزاری ایسنا، براساس گفته‌های «شاهدان» خبر داده است که به دلیل نبود وسایل اطفاء حریق این آتشسوزی «ساعت‌ها» طول کشده و در نهایت با کمک اهالی منطقه خاموش شده است.
درهمین حال فرماندار شهرستان نیمروز گفت که اگر همزمان با آتشسوزی، باد هم می‌وزید، معلوم نبود چه اتفاقی برای پوشش گیاهی هامون می‌افتاد.
آقای دهمرده خواستار استقرار امکانات اطفای حریق در کنار تالاب هامون شد و تاکید کرد که در صورت از بین رفتن بوته‌زارهای این تالاب کانون‌های بحران ریزگرد افزایش خواهد یافت.
درماه‌های گذشته بارها گزارش‌هایی از طوفان گرد و خاک در استان سیستان و بلوچستان منتشر شده و در آخرین مورد گرد و خاک و حرکت شن‌های روان، از روز یکشنبه تا صبح روز سه شنبه، ۲۰ مرداد، در شهرستان‌‌های زابل، هیرمند، هامون، زهک و نیمروز بیش از ۷۰۰ نفر را راهی بیمارستان‌ها کرده بود.
در همین حال روزنامه ایران پیش از این درگزارشی اعلام کرده بود که «خشکی تالاب هامون و شن‌های روان موجود در منطقه، به منشأ تولید و هدایت ریزگرد در آسیای غربی تبدیل شده که به گفته کار‌شناسان، دامنه تأثیرگذاری آن تا خلیج فارس، دریای عمان و کشور پاکستان نیز ادامه دارد.»
سعید محمودی، مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان، پیش از این گفته بود که سیلابِ بی‌سابقه مرداد امسال وارد تالاب هامون شده و توانسته کانون‌های تولید ریزگرد را کنترل کند.
با این حال فرماندار شهرستان نیمروز گفت: «سیلابی در کار نبوده، دو جریان آبراهه کوچک بود که احتمالا به واسطه لایروبی نهر‌ها از آن طرف مرز (افغانستان) به ایران هدایت شد... و سه یا چهار روز بیشتر نیز دوام نداشت. »
براساس این گزارش، تالاب هامون از سال ۷۸ به طور کامل خشک شده و تا سال ۸۴ هیچ آبی وارد این تالاب نشده است.
به گفته خبرگزاری ایسنا، تنها در برخی سال‌ها که افغانستان نمی‌تواند سیلاب‌های ناشی از بازندگی را کنترل کند، این سیلاب‌ها را از طریق رودخانه هیرمند به سمت تالاب هامون روانه می‌کند.
تالاب هامون در استان سیستان و بلوچستان ایران واقع شده و آب رود هیرمند، از استان هلمند افغانستان، به این دریاچه می‌ریزد.
قرارداد حق‌آبه هیرمند، سال ۵۱ خورشیدی بین ایران و افغانستان امضا شد. اما مسئولان ایرانی می‌گویند، از اواخر دهه ۷۰ و افزایش خشکسالی در سیستان و بلوچستان، میزان ورودی آب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون کم شده است.
در همین حال معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست، در ماه‌های گذشته از تشکیل کارگروه مشترک با افغانستان برای نجات تالاب هامون خبر داده بود.
فرماندار شهرستان نیمروز در سخنان روز چهارشنبه خود همچنین گفت که امسال دو تا سه آتشسوزی دیگر نیز در مراتع و جنگلزار‌های تالاب هامون اتفاق افتاده است.
به گفته خبرگزاری ایسنا، در همین حال سال گذشته سه آتشسوزی درتالاب هامون رخ داده و در آخرین آن در بهمن سال گذشته، حداقل ۲۰ هکتار از مزارع این تالاب «نابود» شده است.