رادیو فردا - به گفته محمد رضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، مقدمات الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت آماده شده است. میرعلی حسینی از فریدون خاوند، اقتصاددان پرسیده است که آیا زمان مشخصی برای ورود ایران به این سازمان پیش‌بینی شده؟
Your browser doesn’t support HTML5
راه دراز ایران برای پیوستن به سازمان جهانی تجارت؛ گفت‌وگوی میرعلی حسینی با فریدون خاوند
فریدون خاوند: ایران هنوز برای پیوستن به سازمان جهانی تجارت راه درازی در پیش دارد؛ سازمانی که نقش آن تنظیم قواعد ناظر بر بازرگانی بین‌المللی میان کشور‌ها است و در کنار صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، یکی از سه سازمان اقتصادی مقتدر در سطح بین‌المللی است.
از زمان تاسیس این سازمان در ۱۹۹۵ تا امروز، ۱۶۱ کشور به این نهاد پیوسته‌اند، و در میان کشور‌هایی که طی این مدت بیست سال خارج از این سازمان مانده‌اند، ایران مهم‌ترین اقتصاد را دارد. در منطقه خاورمیانه، جز ایران و عراق، بقیه کشور‌ها عضو این سازمان هستند.
البته ایران در بیست سال گذشته بیست و یک بار برای ورود به این سازمان تلاش کرد تا بالاخره در سال ۱۳۸۴ به عنوان عضو ناظر در آن پذیرفته شد، حتی یک «گروه کاری الحاق» برای بررسی تقاضای عضویت ایران در این سازمان تشکیل شد، ولی بعد از آن به دلیل اوجگیری تنش در روابط بین‌المللی کشور و وضع تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران، فرایند الحاق کاملا متوقف شد.
در صورت حل پرونده هسته‌ای و لغو تحریم، آیا دروازه‌های سازمان جهانی تجارت به روی ایران باز خواهد شد؟
در صورت لغو تحریم برای ورود ایران به این سازمان طبعا زمینه بهتری فراهم می‌شود. ولی فرآیند الحاق به سازمان جهانی تجارت معمولا طولانی است، چون باید با شمار زیادی از قدرت‌های عضو این سازمان مذاکره کرد.
به‌علاوه ایران باید نظام بازرگانی‌اش را با معاهده‌های این سازمان تطبیق بدهد، از جمله تعرفه‌های بازرگانی و یا حقوق مربوط به مالکیت صنعتی‌اش را.
یکی از مهم‌ترین مشکلات ایران در مورد سیاستگذاری اقتصادی، کندی در تصمیم‌گیری است و بحث‌های پایان‌ناپذیر، از جمله درباره درست بودن یا نبودن الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت. طی این بیست سال چندین کشور به غول‌های بازرگانی بین‌المللی بدل شده‌اند، و ایران هنوز در سطح همایش در جا زده است.
اصولا ایران در بازرگانی بین المللیچه جایگاهی دارد؟
در این زمین بهترین منبع، آماری است که از سوی سازمان جهانی تجارت منتشر می‌شود.
این سازمان در آخرین گزارش آماری‌اش می‌گوید که ایران در سال ۲۰۱۳ جمعا ۸۲ میلیارد دلار صادرات داشته، اعم از نفتی و غیرنفتی، و سهمش در کل صادرات جهان چهار دهم درصد بوده، حتی کمتر از عراق که سهمش پنج دهم درصد بود.
در مقام مقایسه بد نیست بدانیم که همان سال سهم ترکیه در بازرگانی بین‌المللی درست دو برابر ایران بوده است.