محمدرضا نادری معاون فنی و امور گمرکی اداره گمرک جمهوری اسلامی ايران روز چهارشنبه، ۱۰ آبان، با اشاره به «نوسانات نرخ ارز و ايجاد برخی چالش‌ها در عرصه تجارت خارجی» اعلام کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت صادرات ۵۲ قلم کالا و از جمله طلا را ممنوع اعلام کرده است.
وی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر اظهارداشت که گمرک همواره تاکيد کرده است که «صادرات محور توسعه است»، اما نوسانات اخير نرخ ارز اين دغدغه را به‌وجود آورده که اگر به‌منظور کسب سود، همه توليدات کشور صادر شود، از نظر معيشتی و رفاه مردم، ممکن است با کمبود مواجه شويم.
در ميان اقلام ياد شده، صادرات طلا و فلزات گرانبها، از جمله طلا (بصورت شمش، سکه يا جواهرآلات) ، نقره و پلاتين بدون مجوز بانک مرکزی ممنوع اعلام شده است.
طی چند ماه گذشته، قيمت دلار در بازار آزاد ايران با شتاب رو به افزايش گذاشت و از ۱۸۰۰ تومان در اوايل تابستان به ۳۶۰۰ تومان در ماه گذشته رسيد. بنابرگزارش‌ها، کماکان دلار در بازار آزاد ايران کمتر از ۳۲۰۰ تومان معامله نمی‌شود.
سايت‌های اختصاصی بازار قيمت ارز و طلا مانند «مظنه» و «مثقال»، همچنين خبرگزاري‌های رسمی ايران چندی است که از انتشار قيمت ارز در بازار آزاد ايران اجتناب می‌کنند.
اين در حالی است که نرخ رسمی دلار که توسط بانک مرکزی ايران تعيين شده، کماکان ۱۲۲۶ تومان است و نرخ مبادله دلار در مرکز معاملات ارزی، پنجشنبه، حدود ۲۵۲۳ تومان گزارش شده است.
افت ارزش ريال در مقابل دلار، در حالی است که رشد قيمت اجناس در بازارهای ايران به اندازه صعود قيمت دلار افزايش نداشته، به عبارتی قاچاق، يا صادرات قانونی کالا از ايران هم اکنون دلار بيشتری عايد تجار خواهد کرد.
طی هفته گذشته اخبار متعددی از افزايش قاچاق بنزين در رسانه‌های ايران منتشر شده است. خبرگزاری فارس دوشنبه، ۹ آبان ماه از قول شمس‌الدين حسينی وزير امور اقتصادی و دارايی گزارش داد که «با افزايش قيمت ارز، قاچاق بنزين که قبلا با آزاد‌سازی قيمت حذف شده بود دوباره رونق گرفت».
به گفته وی، با افزايش قيمت ارز شکاف قيمت حامل‌های انرژی در داخل و خارج کشور بيشتر شده «دوباره سر و کله قاچاق بنزين» پيدا شده است.
افزايش قيمت دلار باعث می‌شود که با صرف دلار کمتری اجناس را از بازار ايران تهيه کرد و از صادرات آن ارز بيشتری به دست آورد و در بازار آزاد ارز ايران دلار حاصل از صادرات را با قيمت بالايی فروخت؛ موضوعی که نگرانی دولت ايران را از افزايش صادرات اقلام ضروری کشور از جمله روغن، لبنيات، گوشت و غيره برانگيخته است و بر صادرات ۵۲ قلم کالای ضروری برای بازار داخالی ايران ممنوعيت و محدوديت اعمال شده است.
وضعيت طلا در ايران
تحريم بانک مرکزی ايران توسط آمريکا در ۲۸ ژوئن، عملا دست ايران را از سيستم جهانی مالی و معاملات بازرگانی خارجی با استفاده از دلار آمريکا بسته است.
ايران برای غلبه بر تحريم‌های بانکی تاکيد دارد که دريافت‌ها و پرداخت‌های معاملات خارجی خود را به صورت پاياپای (نفت در مقابل جنس وارداتی) انجام دهد، يا اينکه، به جای دلار از طلا برای پرداخت‌ها استفاده شود.
بعنوان نمونه، ايران که برای سال جاری، روزانه حدود ۲۵ ميليون متر مکعب گاز و ۱۶۰ هزار بشکه نفت خام به ترکيه صادر می‌کند، بر اساس گزارش رسمی «اداره آمار ترکيه» از ماه آوريل تا آخر ماه اوت ماهانه معادل ۱.۲ تا ۱.۸ ميليارد دلار طلا از اين کشور وارد می‌کند.
آنکارا تنها در فاصله ماه‌های مارس و مه امسال، حدود ۵۸ تن طلا به ايران صادر کرده است.
طبق گزارش ۳ آبان ماه رويترز، ايران در ماه سپتامبر نيز به ارزش ۱.۹ ميليارد دلار شمش طلا به صورت غير مستقيم از ترکيه (از مسبر ترکيه-دوبی-ايران) وارد کرده است.
به غير از کاربرد طلا بعنوان جايگزين دلار در معاملات خارجی ايران، مشکلات دريافت ارز که باعث کمبود دلار و نهايتا افت سريع ارزش واحد پول ايران شده است، با افزايش ذخاير طلای ايران می‌تواند تا حدودی مهار شود. به عبارتی طلا می‌تواند بعنوان پشتوانه پول ايران، مانع از تدارم سقوط شتابدار ارزش ريال شود.
به غير از کاربرد طلا بعنوان وسيله پرداخت و پشتوانه مالی ريال، بازار داخلی طلا در ايران نيز که طی ماه‌های گذشته همواره با بحران و افزايش تقاضا و قيمت همراه بوده، مشکل ديگر پيش روی دولت ايران است.
بنا به گفته رييس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی در ۱۹ شهريورماه، حجم نقدينگی به ۳۸۷ هزار ميليارد و ۵۰۰ ميليون تومان رسيده است. چندی است که اين حجم از نقدينگی موجود در بازار، با توجه به افت ارزش ريال تا ۸۰ درصد و عدم امنيت سرمايه‌گذاری در بخش صنعت و خانه‌سازی، طبيعتا به سرعت به بازارهای ارز و طلا روی آورده است.
تقاضای سالانه طلا ۳۰۰ تن؛ توليد سالانه ۲ تا ۲.۵ تن
خبرگزاری فارس در تيرماه سال ۸۹، زمانی که نه افت ارزش ريال در مقابل ارزهای خارجی چندان زياد بود و نه شدت تحريم‌ها مانند ماه‌های اخير گزنده بود و نه روی آوردن نقدينگی سرگردان به بازار ارز و طلا به اين شدت بود، گزارش داد که «سالانه ۱۲۰ تن طلا در خانه‌های ايرانی‌‌ها ذخيره می‌شود».
بهمن ماه همان سال نيز به گزارش خبرگزاری ايرنا، عبادلله محمد ولی رييس اتحاديه توليد‌کنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر، رقم مصرف سالانه طلا در ايران را در مجموع ۳۰۰ تن اعلام کرد. اين درحالی است که بر اساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت هم‌اکنون ۱۵ معدن طلا در ايران وجود دارد که از اين تعداد ۱۲ معدن فعال هستند و کل طلای توليدی ايران در يکسال بين ۲ تا ۲.۵ تن است. قرار است تا پايان برنامه پنجم توليد طلای کشور به سالانه پنج تن برسد که باز هم اختلاف بسيار فاحشی ميان توليد و تقاضای طلا در بازار ايران وجود خواهد داشت.
از طرفی بر اساس اظهارات بهروز برنا، معاون اکتشاف سازمان زمين‌شناسی و اکتشافات معدنی ايران، کل ذخاير قطعی و احتمالی طلای معادن ايران کمی بيش از ۳۲۰ تن است که تقريبا معادل مصرف يک سال طلا در ايران است.
وی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر اظهارداشت که گمرک همواره تاکيد کرده است که «صادرات محور توسعه است»، اما نوسانات اخير نرخ ارز اين دغدغه را به‌وجود آورده که اگر به‌منظور کسب سود، همه توليدات کشور صادر شود، از نظر معيشتی و رفاه مردم، ممکن است با کمبود مواجه شويم.
در ميان اقلام ياد شده، صادرات طلا و فلزات گرانبها، از جمله طلا (بصورت شمش، سکه يا جواهرآلات) ، نقره و پلاتين بدون مجوز بانک مرکزی ممنوع اعلام شده است.
طی چند ماه گذشته، قيمت دلار در بازار آزاد ايران با شتاب رو به افزايش گذاشت و از ۱۸۰۰ تومان در اوايل تابستان به ۳۶۰۰ تومان در ماه گذشته رسيد. بنابرگزارش‌ها، کماکان دلار در بازار آزاد ايران کمتر از ۳۲۰۰ تومان معامله نمی‌شود.
سايت‌های اختصاصی بازار قيمت ارز و طلا مانند «مظنه» و «مثقال»، همچنين خبرگزاري‌های رسمی ايران چندی است که از انتشار قيمت ارز در بازار آزاد ايران اجتناب می‌کنند.
اين در حالی است که نرخ رسمی دلار که توسط بانک مرکزی ايران تعيين شده، کماکان ۱۲۲۶ تومان است و نرخ مبادله دلار در مرکز معاملات ارزی، پنجشنبه، حدود ۲۵۲۳ تومان گزارش شده است.
افت ارزش ريال در مقابل دلار، در حالی است که رشد قيمت اجناس در بازارهای ايران به اندازه صعود قيمت دلار افزايش نداشته، به عبارتی قاچاق، يا صادرات قانونی کالا از ايران هم اکنون دلار بيشتری عايد تجار خواهد کرد.
طی هفته گذشته اخبار متعددی از افزايش قاچاق بنزين در رسانه‌های ايران منتشر شده است. خبرگزاری فارس دوشنبه، ۹ آبان ماه از قول شمس‌الدين حسينی وزير امور اقتصادی و دارايی گزارش داد که «با افزايش قيمت ارز، قاچاق بنزين که قبلا با آزاد‌سازی قيمت حذف شده بود دوباره رونق گرفت».
به گفته وی، با افزايش قيمت ارز شکاف قيمت حامل‌های انرژی در داخل و خارج کشور بيشتر شده «دوباره سر و کله قاچاق بنزين» پيدا شده است.
افزايش قيمت دلار باعث می‌شود که با صرف دلار کمتری اجناس را از بازار ايران تهيه کرد و از صادرات آن ارز بيشتری به دست آورد و در بازار آزاد ارز ايران دلار حاصل از صادرات را با قيمت بالايی فروخت؛ موضوعی که نگرانی دولت ايران را از افزايش صادرات اقلام ضروری کشور از جمله روغن، لبنيات، گوشت و غيره برانگيخته است و بر صادرات ۵۲ قلم کالای ضروری برای بازار داخالی ايران ممنوعيت و محدوديت اعمال شده است.
وضعيت طلا در ايران
تحريم بانک مرکزی ايران توسط آمريکا در ۲۸ ژوئن، عملا دست ايران را از سيستم جهانی مالی و معاملات بازرگانی خارجی با استفاده از دلار آمريکا بسته است.
ايران برای غلبه بر تحريم‌های بانکی تاکيد دارد که دريافت‌ها و پرداخت‌های معاملات خارجی خود را به صورت پاياپای (نفت در مقابل جنس وارداتی) انجام دهد، يا اينکه، به جای دلار از طلا برای پرداخت‌ها استفاده شود.
بعنوان نمونه، ايران که برای سال جاری، روزانه حدود ۲۵ ميليون متر مکعب گاز و ۱۶۰ هزار بشکه نفت خام به ترکيه صادر می‌کند، بر اساس گزارش رسمی «اداره آمار ترکيه» از ماه آوريل تا آخر ماه اوت ماهانه معادل ۱.۲ تا ۱.۸ ميليارد دلار طلا از اين کشور وارد می‌کند.
آنکارا تنها در فاصله ماه‌های مارس و مه امسال، حدود ۵۸ تن طلا به ايران صادر کرده است.
طبق گزارش ۳ آبان ماه رويترز، ايران در ماه سپتامبر نيز به ارزش ۱.۹ ميليارد دلار شمش طلا به صورت غير مستقيم از ترکيه (از مسبر ترکيه-دوبی-ايران) وارد کرده است.
به غير از کاربرد طلا بعنوان جايگزين دلار در معاملات خارجی ايران، مشکلات دريافت ارز که باعث کمبود دلار و نهايتا افت سريع ارزش واحد پول ايران شده است، با افزايش ذخاير طلای ايران می‌تواند تا حدودی مهار شود. به عبارتی طلا می‌تواند بعنوان پشتوانه پول ايران، مانع از تدارم سقوط شتابدار ارزش ريال شود.
به غير از کاربرد طلا بعنوان وسيله پرداخت و پشتوانه مالی ريال، بازار داخلی طلا در ايران نيز که طی ماه‌های گذشته همواره با بحران و افزايش تقاضا و قيمت همراه بوده، مشکل ديگر پيش روی دولت ايران است.
بنا به گفته رييس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی در ۱۹ شهريورماه، حجم نقدينگی به ۳۸۷ هزار ميليارد و ۵۰۰ ميليون تومان رسيده است. چندی است که اين حجم از نقدينگی موجود در بازار، با توجه به افت ارزش ريال تا ۸۰ درصد و عدم امنيت سرمايه‌گذاری در بخش صنعت و خانه‌سازی، طبيعتا به سرعت به بازارهای ارز و طلا روی آورده است.
تقاضای سالانه طلا ۳۰۰ تن؛ توليد سالانه ۲ تا ۲.۵ تن
خبرگزاری فارس در تيرماه سال ۸۹، زمانی که نه افت ارزش ريال در مقابل ارزهای خارجی چندان زياد بود و نه شدت تحريم‌ها مانند ماه‌های اخير گزنده بود و نه روی آوردن نقدينگی سرگردان به بازار ارز و طلا به اين شدت بود، گزارش داد که «سالانه ۱۲۰ تن طلا در خانه‌های ايرانی‌‌ها ذخيره می‌شود».
بهمن ماه همان سال نيز به گزارش خبرگزاری ايرنا، عبادلله محمد ولی رييس اتحاديه توليد‌کنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر، رقم مصرف سالانه طلا در ايران را در مجموع ۳۰۰ تن اعلام کرد. اين درحالی است که بر اساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت هم‌اکنون ۱۵ معدن طلا در ايران وجود دارد که از اين تعداد ۱۲ معدن فعال هستند و کل طلای توليدی ايران در يکسال بين ۲ تا ۲.۵ تن است. قرار است تا پايان برنامه پنجم توليد طلای کشور به سالانه پنج تن برسد که باز هم اختلاف بسيار فاحشی ميان توليد و تقاضای طلا در بازار ايران وجود خواهد داشت.
از طرفی بر اساس اظهارات بهروز برنا، معاون اکتشاف سازمان زمين‌شناسی و اکتشافات معدنی ايران، کل ذخاير قطعی و احتمالی طلای معادن ايران کمی بيش از ۳۲۰ تن است که تقريبا معادل مصرف يک سال طلا در ايران است.