با واگذاری سهام سایپا کاشان به سیتروئن برای نخستین بار پس از انقلاب، سهام یک خودروساز ایرانی به یک شرکت خارجی واگذار میشود.
مهدی جمالی مدیرعامل سایپا از واگذاری ۵۰ درصدی سهام شرکت خودروسازی سایپا کاشان به سیتروئن خبر داده است .
وی گفته است : «بعد از اجرای برجام مذاکرات بسیار زیادی با کشورهای مختلف انجام شد و بزرگترین قرارداد این شرکت با سیتروئن بزودی صورت خواهد گرفت. در آخرین مراحل مذاکرات با این شرکت هستیم که با این اقدام انتقال فناوری و توسعه سرمایهگذاری مشترک را در پی خواهد داشت.»
با واگذاری سهام سایپا کاشان برای نختستین بار پس از انقلاب سهام یک شرکت خودرو ساز ایرانی به یک شرکت بزرگ در جهان واگذار خواهد شد. تجربه صنعت خودرو ایران در بیست سال اخیر و خلف وعده شرکتهای خارجی مسئولان صنعتی ایران را به این نتیجه رسانده که راه جلوگیری از بدقولی شرکتهای خارجی در قراردادهایشان با ایران، همکاری مشترک و سرمایهگذاری مشترک این شرکتها در ایران است.
طی بیست سال اخیر موفقترین قرارداد همکاری در صنعت خودرو ایران به تولید مشترک محصول رنو لوگان با نام تندر ۹۰ در ایران باز میگردد. در این همکاری مشترک، شرکت فرانسوی رنو ملزم به سرمایهگذاری ۵۱ درصدی در ایران شده بود.
سرمایهگذاری رنو در این طرح سبب شد حتی در دوران تحریم هم این شرکت نتواند ایران را ترک کند و تنها شرکت غربی باشد که حتی در شدیدترین تحریمها هم فعالیتش را در ایران دنبال کرد.
از طرف دیگر سرمایهگذاری این شرکت فرانسوی و همکاری این شرکت با حدود ۵۰ قطعهساز ایرانی سبب شد این ۵۰ قطعهساز از نظر کیفیت تولید به سطح استانداردهای جهانی نزدیک شوند به گونهای که تولید لوگان نسل اول در ایران پس از رومانی از نظر کیفیت در مقام دوم قرار گرفته بود.
این تجربه موفق نسبی که رضایت مشتریان ایرانی را از نظر کیفیت دربرداشت سبب شد مدیران صنعت خودروی ایران به این نتیجه برسند که باید شرکتهای دیگر را هم در قراردادهای جدید ملزم به همکاری مشترک و سرمایهگذاری مستقیم کنند.
به این دلیل پس از توافق هستهای رویکرد صنعت خودروی ایران برای همکاری با شرکتهای بزرگ تغییر کرده است.
در توافقهای جدید شرکتهای خودروسازی ایران سعی دارند تا سرمایهگذاری مستقیم طرفهای خارجی را جذب کنند.
البته فعلا در مواردی غیر از خرید سهام سایپا کاشان توسط سیتروئن، شرکتهای خارجی سعی کردهاند با شرکتهای ایرانی شرکت مشترک تشکیل دهند.
کمتر از ۴۸ ساعت پس از نهایی شدن رفع تحریمها، هولدینگ آلمانی دایملر که صاحب مرسدس بنز است اولین تفاهمنامه را برای تولید دوباره محصولاتش در ایران با ایرانخودرو دیزل امضا کرد.
در این تفاهمنامه شرکت مرسدس بنز قرار است به صورت مستقیم در ایران سرمایهگذاری کرده و با شرکت ایران خودرو دیزل شرکت مشترکی را تأسیس کنند.
پس از قرارداد با دایملر دومین قرارداد بزرگ قرارداد با پژو بود، قراردادی که در حاشیه سفر رئیس جمهور ایران به فرانسه بسته شد.
این قرارداد با قراردادهای قبلی بین ایران خودرو و پژو تفاوت بنیادین دارد. پژو برای نخستین بار است از طریق سرمایهگذاری مالی مستقیم در صنعت خودرو ایران حضور پیدا میکند. ایجاد شرکت مشترک ایرانیفرانسوی با سهامداری ۵۰ درصدی هر یک از طرفین، مهمترین بخش این قرارداد است که به انتقال تکنولوژی بهروز دنیا، تولید محصولات جدید و همچنین استفاده از بازارهای صادراتی خواهد انجامید.
با وجود چنین قراردادهای همکاری مشترکی، خرید بخشی از سهام سایپا کاشان توسط سیتروئن اولین خرید بخش بزرگی از یک خودروساز ایرانی توسط یک شرکت خارجی محسوب میشود . شرکت رنو هم مانند سیتروئن برنامه خرید حدود ۸۰ درصد سهام شرکت بن رو یکی از زیر مجموعههای شرکت سایپا را دارد.
پیمان کارگر مدیر خاورمیانه رنو در این باره گفته است: «بر اساس برنامهریزی جدید رنو، نوع همکاری ما با ایرانخودرو و سایپا تغییر میکند. ما دو سرمایهگذاری مشترک جداگانه را با ایرانخودرو و سایپا شکل خواهیم داد، یک جوینتونچر با ایرانخودرو و یک جوینتونچر با سایپا. تا آنجا که مشخص شده رنو بن رو را در اختیار خواهد گرفت. سهم رنو برای خرید و اداره این شرکت ۶۰ تا ۸۰ درصد است. ما به گونهای هم در ایرانخودرو و سایپا کار خواهیم کرد که سهام مدیریتی داشته باشیم. در سایپا سهم ۶۰ درصد با رنو و ۴۰ درصد با سایپا خواهد بود. در ایرانخودرو هم روش همکاری مشابه است. با این روش مدیریت فروش، خدمات پس از فروش و تولید با ما خواهد بود، اینگونه مطمئن میشویم که میتوانیم به مشتریان به بهترین روش خدمات بدهیم تا از ما راضی باشند و کیفیت را در بهترین شکل حفظ کنیم. البته هنوز در حال کار بر روی جزییات قرارداد هستیم .درباره ایرانخودرو هم فعلاً در حال مذاکره برای انتخاب سایت تولیدی در این شرکت هستیم و باید ببینیم کدام یک از سایتهای این شرکت به رنو واگذار خواهد شد.»
به غیراز رنو گفته میشود فولکس واگن هم در حال بررسی احتمالی خرید سهام یک شرکت خودرو سازی در ایران برای تولید محصولاتش در این شرکت است طی چند ماه اخیر مقامات شرکت فولکس واگن سفرهای زیادی را برای بررسی امکان سرمایهگذاری در ایران انجام داده اند .
شرکت فولکس واگن ابتدا مذاکراتی را با شرکت ایرانخودرو انجام دادکه با این شرکت به نتیجه نرسید .برخی منابع خبری در ایران گفته اند این شرکت آلمانی تمایل دارد با بخش خصوصی در ایران کار کند.
برخی کارشناسان معتقدند اگر فولکس واگن موفق به خرید سهام یک خودروساز بخش خصوصی در ایران شود و با سرمایهگذاری مستقیم به تولید خودرو در ایران بپردازد میتواند سطح فنی صنعت خودروی ایران را بالا ببرد . حضور احتمالی فولکس واگن در کنار خرید کارخانه توسط رنو و سیتروئن و سرمایهگذاری مستقیم پژو در ایران، احتمالا بازار خودرو ایران را متحول خواهد کرد.