آمارهای گمرکی حاکی از افت چشمگیر واردات ایران از چین، امارات و هند در نیمه اول سال جاری خورشیدی است.
در مجموع نیز واردات غیرنفتی کشور طی شش ماه اول سال بیش از ۲۰ درصد کاهش یافته است.
بر اساس گزارش تفصیلی تجارت غیرنفتی ایران که در سایت رسمی گمرک منتشر شده است، ایران طی نیمه اول سال ۲۰ میلیارد و ۸۲۵ میلیون دلار واردات کالا داشته است.
صادرات غیرنفتی ایران نیز در همین دوره زمانی ۲۰ میلیارد و ۴۹۴ میلیون دلار بوده است که نسبت به نیمه اول سال گذشته بیش از ۱۴ درصد کاهش یافته است.
علت عمده کاهش صادرات غیرنفتی ایران در آمار ماهانه گمرکی، افت چشمگیر قیمت نفت بوده است؛ چراکه در آمارهای رسمی کشور صادرات میعانات گازی (نوعی نفت خام سبک که از چاه‌های گازی تولید می‌شود) به‌عنوان کالای غیرنفتی لحاظ می‌شود.
میعانات گازی حدود ۲۰ درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می‌دهد؛ ماده‌ای خام که صادرات آن از لحاظ وزنی کمی بیش از دو درصد کاهش یافته، اما از لحاظ ارزشی، بیش از ۴۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.
صادرات محصولات پتروشیمی نیز به رغم بیش از ۱۲ درصد افزایش حجمی، از لحاظ ارزشی مقدار اندکی نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
ارزش دیگر محصولات صادراتی ایران نیز نزدیک به ۷ درصد کاهش نشان می‌دهد.
در این میان صادرات ایران به چین طی شش ماه سال جاری بیش از ۲۲ درصد افت پیدا کرده، اما صادرات به هند، عراق و افغانستان به‌صورت چشمگیری افزایش یافته و حتی صادرات کالای ایران به امارات متحده عربی نزدیک به ۴۹ درصد اوج گرفته است.
۷۵ درصد از کل صادرات ایران به کشورهای یاد شده است. صادرات به دیگر کشورها نیز ۱۷ درصد افت نشان می‌دهد.
در میان صادرکنندگان اصلی کالا به ایران، همه کشورهای عمده با افت فروش کالا به این کشور مواجه شده‌اند. به‌طوری که صادرات چین به ایران نزدیک به ۱۱ درصد، امارات ۳۴ درصد، ترکیه ۱۳ درصد، هند ۳۸ درصد، کره جنوبی ۴ درصد و دیگر کشورها در مجموع ۱۸ درصد صادرات کمتری به ایران طی شش ماه اول سال نسبت به دور مشابه سال گذشته انجام داده‌اند.
۱۰ کالای عمده صادراتی ایران، به غیر از سنگ آهن، تقریباً همگی محصول خام یا نیمه‌خام نفتی هستند که تحت تأثیر افت چشمگیر قیمت نفت، درآمدزایی آنها نیز کاهش یافته است.
برای نمونه ایران در نیمه اول سال صادرات پروپان و بوتان (دو نوع گاز خام) را از لحاظ وزنی ۴۳ درصد و ۲۰ درصد افزایش داده، اما از لحاظ ارزشی، ۲۴ درصد و ۳۵ درصد کاهش یافته است.
در میان صادرات ایران، آنچه بیشتر جلب توجه می‌کند، افزایش ۵۸ برابری روغن‌های سبک است که ۳۲۹ میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشته است. صادرات گازهای نفتی ایران نیز نزدیک به چهار برابر افزایش یافته است.
۹۳ درصد از کل صادرات ایران راهی بازارهای آسیایی شده و بیش از ۷۵ درصد واردات ایران نیز از همین قاره انجام شده است.
در میان کالاهای وارداتی، خرید ذرت در صدر فهرست قرار دارد؛ اگرچه واردات این محصول کشاورزی نسبت به شش ماهه اول سال گذشته از لحاظ وزنی ۴ درصد و از لحاظ ارزشی ۲۴ درصد کاهش یافته است. در این میان واردات لوبیای سویا با افزایشی ۲۵ برابری به ۹۹۲ هزار تن رسیده است.
واردات گندم، برنج و کنجاله سویا نیز به ترتیب ۵۹ درصد، ۵۱ درصد و ۳۵ درصد کاهش یافته است، اما واردات ماشین آلات تا دو برابر افزایش نشان می‌دهد.
در این میان واردات خودرو ایران نیز افت چشمگیری نشان می‌دهد. ایران در نیمه اول سال ۲۰ هزار و ۸۸۶ خودرو وارد کرده است که تقریباً نسبت به شش ماه اول سال گذشته به نصف کاهش یافته است.