استقبال روسیه از بیانیه‌ طرح صلح سوریه در شورای امنیت

نمایندۀ روسیه در سازمان ملل متحد از تصویب بیانیه‌ طرح صلح سوریه در شورای امنیت استقبال کرد. این در حالی‌ است که بنابه گزارش‌ها، دیپلمات‌های غربی نگران بودند که این بیانیه نیز با وتوی روسیه ناکام بماند. در عین حال وزیر خارجۀ روسیه گفته است که پافشاری بر برکناری اسد از قدرت برای کشورش غیرقابل قبول است.

Your browser doesn’t support HTML5

استقبال روسیه از تصویب بیانیه‌ طرح صلح سوریه در شورای امنیت؛ آنا رایسکایا


ویتالی چورکین نمایندۀ روسیه در سازمان ملل در جمع خبرنگاران پشتیبانی شورای امنیت از طرح صلح سوریه را نخستین گام منحصرا سیاسی‌ دربارۀ سوریه دانست که به اتفاق آرا برداشته شد. اعضای شورای امنیت روز دوشنبه تاکید کردند که از تلاش‌های استفان دی میستورا فرستادۀ ویژۀ سازمان ملل در امور سوریه برای برقراری صلح در این کشور حمایت خواهند کرد. به پیشنهاد روسیه، اشارۀ مفصل به لزوم مبارزۀ مشترک با دولت اسلامی در این بیانیه‌ گنجانده شد.

دی میستورا فرستادۀ ویژۀ سازمان ملل چندی پیش اعلام کرد که می‌کوشد با ارائۀ طرحی جدید، مذاکرات صلح در سوریه را احیا کند. بنابه گزارش‌ها قرار است این گفت‌وگوها از ماه آینده در چهار کارگروه آغاز شود. خبرگزاری بلومبرگ به نقل از دیپلمات‌های سازمان ملل نوشت که آمریکا، روسیه، ایران و عربستان سعودی گروه تماس بین‌المللی برای حل این بحران را تشکیل می‌دهند.

این در حالی‌ است که تحرکات اخیر دیپلمات‌های روس برای حل بحران سوریه تفاهم کامل بین مسکو و تهران، و ادامۀ اختلاف‌ها با واشینگتن و ریاض را نمایان کرده است.

محمدجواد ظریف وزیر خارجۀ ایران روز دوشنبه طی دیدار با سرگئی لاوروف همتای روس‌ خود در مسکو تاکید کرد که دو کشور دربارۀ بحران سوریه بر یک موضع هستند. این در حالی‌ است که سه‌شنبۀ گذشته عادل الجبیر وزیر خارجۀ عربستان طی سفر به مسکو تاکید کرد که اسد مشروعیت خود را از دست داده و این موضوع همچنان اختلاف‌ اصلی مسکو و ریاض پیرامون سوریه است. همچنین جان کربی سخنگوی وزارت خارجۀ آمریکا در آخرین نشست مطبوعاتی‌اش بر لزوم کناره‌گیری اسد از قدرت تاکید کرد.

اما لاوروف وزیر خارجۀ روسیه روز دوشنبه اظهار داشت: «موضع ما تغییر نکرده؛ ما همواره بر آن بودیم که مردم سوریه باید سرنوشت کشور خود را بدون مداخله و پیش‌شرط و نسخه‌های تحمیلی از سوی بازیکنان خارجی تعیین کنند. تمام تصمیمات دربارۀ گام‌ها انتقالی و اصلاحات در سوریه باید در مذاکره بین دولت و مخالفان اتخاذ شود و مورد قبول هر دو طرف باشد. اگر برخی از همتایان ما معتقدند که باید از قبل توافق شود که بشار اسد رئیس‌جمهور کنونی و مشروع سوریه در پایان دورۀ انتقالی کناره‌گیری کند، این تقاضا برای روسیه غیرقابل قبول است.»

گزارش‌ها حاکی‌ است که مناقشۀ سوریه از موضوعات کلیدی مذاکرات روز دوشنبۀ سرگئی لاوروف و محمدجواد ظریف بود. هر دو اخیراً طرح‌های جدیدی برای بازگشت صلح به سوریه مطرح کرده‌اند اما جزییات این طرح‌ها مشخص نیست. وزیر خارجۀ روسیه پیشتر اعلام کرد که طرح روسیه دومنظوره است و در کنار تشکیل ائتلاف جدید برای مبارزه با دولت اسلامی، تسریع اصلاحات سیاسی در سوریه را نیز مدنظر دارد.

آلکساندر کاراسین کارشناس امور بین‌الملل در مسکو احتمال می‌دهد که برخلاف اظهارات علنی، طرفین پشت‌پرده درصدد توافق هستند: «مسکو همیشه از اسد حمایت کرده و برای پوتین بسیار مهم است که در افکار عمومی داخل کشور باب نشود که او به اسد همان‌گونه پشت کرده که مدودف به قذافی. اما از دید جهانی، پافشاری کرملین بر مشارکت اسد در مبارزه با داعش به آن می‌ماند که مثلاً در زمان جنگ جهانی دوم از هیلتر برای مبارزه با ژاپن دعوت می‌شد. در حالی‌که خبرها از برخی توافق‌ها برای حل بحران سوریه به گوش می‌رسد، ممکن است دادوستد پشت‌پرده‌ در جریان باشد که هنوز نمی‌دانیم چیست. اما معتقدم که جامعۀ بین‌الملل اجازه نخواهد داد رژیم بشار اسد همچنان پابرجا بماند.»

نیویورک‌تایمز به نقل از دیپلماتی که هویت‌اش به دلیل حساس بودن موضوع فاش نشده، نوشت که مواضع بازیگران بین‌المللی در مورد بحران سوریه در حال نزدیک شدن است اما هنوز یکی نیست.

بحران چهار و نیم سالۀ سوریه بیش از دویست هزار کشته و میلیون‌ها آواره برجای گذاشته.