روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره چهارشنبه خود اظهارات محمدجواد ظریف وزیر خارجه و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در هنگام ارائه متن توافق وین به مجلس را «شهادت هستهای در پارلمان» توصیف کرده است.
روزنامه جهان صنعت در شماره چهارشنبه خود ضمن انتشار گزارشی درباره «پنهانکاری در اعلام آمار کشتهشدگان» سیل یکشنبه در سولقان خبر داده است.
روزنامه شرق نیز خبر داده است که با وجود گذشتن سه روز از وقوع سیل «هنوز آمارها متناقض است و طبق معمول مقصری وجود ندارد» اما «در این میان یک نکته از عملکرد مسئولان تهرانی هم جالب است و آن اینکه محدودههایی مثل کن و سولقان که در مسائل مختلف از جمله باغاتش با هر توجیهی به تهران چسبانده میشود، در این حوادث جزء تهران محاسبه نمیشود، تا نکند آمار تلفات جانی و مالی آن به پای آنها نوشته شود.»
روزنامه همشهری هم تیتر یک خود را به «انتقاد شدید» اعضای شورای شهر تهران نسبت به «ضعف مدیریت بحران» اختصاص داده است.
یدالله جوانی، رئیس اسبق دفتر سیاسی سپاه پاسداران، طی یادداشتی در روزنامه جوان احتمال تغییر «رفتار منطقهای» جمهوری اسلامی ایران را رد کرده است.
روزنامه کیهان در تیتر یک خود از «تلاش مرموز برای تقلیل انتظارات از توافق هستهای» خبر داده و نوشته است: «در حالی که قرار بود توافق هستهای زمینه آزادسازی ۱۵۰ میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده ایران را فراهم کند، یک جریان خاص سعی دارد سقف انتظارات از توافق را به چشیدن طعم سیبزمینی سرخ کرده و همبرگر مک دونالد تقلیل دهد.»
روزنامه قانون ضمن انتشار گزارشی درباره پروندههای تخلفات مالی در معادن با تیتر «معادن را هم کندند و بردند و خوردند»، چند پرونده تخلف و اختلاس در معادن از جمله پرونده های «۶۰ میلیاردی معدن جاجرم»، «رانتخواری میلیاردی در معدن محلات» و پرونده «تخلف ۱۸۰۰ میلیارد تومانی معدن مس کرمان» را مرور کرده است.
روزنامه آرمان خبر داده است که علیاکبر سیاری معاون بهداشت وزیر بهداشت در جلسهای با مقامهای نیروی انتظامی گفته است: «سالانه ۴۲۰ میلیون لیتر الکل» در ایران مصرف میشود. این مقام وزارت بهداشت همچنین گفته است: «ایرانیان سالانه ۶۵ ميليارد نخ سیگار دود میکنند و ۳۰ درصد سیگار موجود در بازار ایران قاچاق است.» علیاکبر سیاری تاکید کرده است که «شیوع مصرف دخانیات، تغذیه ناسالم، کمتحرکی، مصرف الکل، عوامل خطر بیولوژیک همچون فشار خون، دیابت، اضافهوزن و چاقی در جامعه زمینههای همکاری دو نهاد را بیش از پیش ضروری میسازد.»
«شهادت هستهای در مجلس»
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره چهارشنبه خود اظهارات محمدجواد ظریف وزیر خارجه و علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در هنگام ارائه متن توافق وین به مجلس شورای اسلامی را «شهادت هستهای در پارلمان» توصیف کرده است.
احسان بداغی خبرنگار این روزنامه با اشاره به «دو ساعت و نیم گزارش محمدجواد ظریف و علیاکبر صالحی در میان دو ساعت و نیم تکاپوی منتقدان مذاکرات»، نوشته است: «سنگینی فضای مجلس اما آنچنان از نخستین دقایق جلسه روز سهشنبه روی صحن علنی خیمه زده بود که هیچکدام از رفت و آمدهای پر تعداد نمایندگان دلواپس به جایگاه هیات رئیسه هم کارگر نیفتاد.»
اعتماد همچنین نوشته است که در مدت حضور محمدجواد ظریف و علیاکبر صالحی «دو ساعت و نیم تمام علی لاریجانی پاسخگوی منتقدان مذاکرات بود، منتقدانی که در جایگاه هیات رئیسه هم همراهانی داشتند؛ ضرغام صادقی، مهردادبذرپاش، محمدحسین فرهنگی و محمد دهقان. رئیس مجلس اما هر طور که بود کاری کرد تا ظریف و صالحی بدون حاشیه از بهارستان بدرقه شوند، گاه با گفتوگوهایی تند و جدی و گاه با بیتوجهی. سیل کاغذها و نوشتهها بود که از پایین صحن میآمد و روی میز لاریجانی جمع میشد.»
این روزنامه البته تاکید کرده است که «جلسه ساکت بود و آرام. همین هم رفت و آمدهای معدود نمایندگان منتقد را بیشتر از همیشه به چشم میآورد. فعالترینشان افرادی مثل سیدمحمود نبویان، امیرآبادی فراهانی، علیرضا زاکانی، حمید رسایی، اسماعیل کوثری، حسین نجابت و محمد دهقان بودند»، اما نطق طولانی مردان هستهای دولت حسن روحانی «اکثریت غالب مجلس را ترغیب کرده بود تا بیهیچ رفتوآمدی فقط شنونده باشند؛ چیزی که به مذاق منتقدان هستهای خوش نمیآمد. آنقدر که مهدی کوچکزاده در یادداشتی برای رئیس مجلس گزارش ظریف و صالحی را مصداق خودگویی و خودخندی دانست.»
اعتماد همچنین نوشته است که «حرفهای محمدجواد ظریف را قبلتر معاونش هم کم و بیش به شیوهای دیگر زده بود. حرفهای علیاکبر صالحی اما حرفهایی دست اول بود؛ حرفهایی که قبلاً از هیچ تریبون رسمی و علنی مطرح نشده بود. مخصوصاً جایی که از زوایای فنی و توان هستهای ایران گفت و مقداری از داشته و نداشتهها را بازگو کرد؛ حرفهایی که گویا بیشتر از آن را هم قبلاً در جمع نمایندگان به زبان آورده بود، اما در جلسه غیرعلنی.»
به نوشته این روزنامه، محمدجواد ظریف در جلسه علنی مجلس نهم گفت: «حفظ عزت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران، تثبیت برنامه هستهای بهویژه غنیسازی و رآکتور آب سنگین اراک و شناسایی بینالمللی آنها، رفع تحریمها و پایان دادن به شش قطعنامه تهدیدآمیز که تحت فصل هفتم منشور ملل متحد نهتنها تحریم بر ملت ایران تحمیل میکردند، بلکه برنامه هستهای ایران را ممنوع کرده و جلوگیری از تقویت توان دفاعی و موشکی کشور را به یک وظیفه بینالمللی با استفاده از تمام ابزارها تبدیل کرده بودند.»
اعتماد همچنین گزارش داده است که علیاکبر صالحی خطاب به نمایندگان مجلس گفت که «اینجا آمدم که شهادت بدهم مسئولیت شرعی، وجدانی، عرفی و عقلانی آنچه را که در بُعد فنی به دست آوردیم، میپذیرم» و «آنچه به دست آوردیم دستاوردی بزرگ و تاریخساز بود و به آن میبالم.»
وزیر خارجه با تاکید براینکه «ایران مذاکره کرد اما باج نداد»، گفت: «هیچگاه ادعا نکرده و نمیکنیم که برجام کاملاً به نفع ایران است و باز هم تاکید میکنم که مذاکره بده و بستان است و تا زمانی که دو طرف به میزان قابل توجه به خواستههای خود دست نیابند توافقی شکل نمیگیرد مسلماً برای دستیابی به خواستههای خود انعطاف و نرمشهایی داشتهایم اما همه این انعطافها هدفمند و با محاسبه صورت گرفته است.»
روزنامه اعتماد همچنین به «سئوال و جواب علی لاریجانی و محمدجواد ظریف» در مجلس نیز اشاره کرده و نوشته که رئیس مجلس در سئوالی پرسید «اینکه میگویید فلان مطلب در برجام نیامده و در قطعنامه آمده و نقض آن، نقض برجام نیست، چرا نمیگویید در قطعنامه اخیر به محض نقض یک حکم قطعنامه، تحریمهای سازمان ملل برمیگردد؟»، که محمدجواد ظریف در پاسخ تاکید کرد که تحریمها «برنمیگردد؛ اصلاً قطعنامه جدید هیچ ساز و کار تنبیهی ندارد. تنها ساز و کار بازگشت تحریمهای گذشته طی روند طولانی ٦٠ روزه حل و فصل اختلافات، برای موارد برجام است که باید از کمیسیون مشترک شروع بشود و کمیته سهنفره نظارتی هم آنجا درست شده که رأی مشورتی میدهد.»
«رفتار منطقهای ایران در دوره پساتوافق» به روایت یک فرمانده ارشد سپاه
یدالله جوانی، رئیس اسبق دفتر سیاسی سپاه پاسداران، طی یادداشتی در روزنامه جوان احتمال تغییر «رفتار منطقهای» جمهوری اسلامی ایران را رد کرده است.
یادداشتنویس روزنامه جوان با تاکید براینکه «در مذاکرات هستهای ایران از موضع اصلی خود عقبنشینی نکرده، فقط محدودیتهایی را برای شفافسازی برنامه هستهای خود داشته، لکن غرب از موضع اصلیاش عقبنشینی کرده و تسلیم خواست و اراده ملت ایران شد»، نوشته است: «پیشفرض غربیها برای ایجاد تغییر در رفتار ایران با واقعیت انطباق ندارد.»
این فرماند ارشد سپاه پاسداران همچنین نوشته است: «رفتار منطقهای ایران بر اساس اصول تغییرناپذیر جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی شکل گرفته و این رفتار هرگز تغییر نخواهد کرد.»
یدالله جوانی با اشاره به اینکه «رفتار منطقهای ایران بر اساس اصول تغییرناپذیر جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی شکل گرفته و این رفتار هرگز تغییر نخواهد کرد»، نوشته است: «اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی که در قانون اساسی بر آن تصریح شده، دارای مبانی قرآنی و دینی بوده و هرگز این اصول تغییر نخواهد کرد. بر اساس اصول متعدد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از قبیل اصل ۱۵۲، اصل ۱۵۳ و اصل ۱۵۴، نفی سلطهجویی، نفی سلطهپذیری، حفظ استقلال همهجانبه کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان، عدم تعهد در برابر قدرتهای سلطهگر، حمایت از مبارزه حقطلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان، از خطوط کلی و اساسی در سیاست خارجی ایران است و این خطوط تغییرناپذیر است.»
رئیس پیشین دفتر سیاسی سپاه پاسداران همچنین نوشته است: رفتارهای منطقهای ایران در قبال اسرائیل، ملت فلسطین، در موضوع سوریه، عراق، بحرین و یمن بر اساس «اصول و خطوط کلی شکل گرفته و هرگز تغییر نخواهد کرد» و بر همین اساس بود که رهبر جمهوری اسلامی در خطبههای نماز عید فطر با اشاره به مذاکرات و متن جمعبندی شده در آن گفته است: «چه متن تصویب بشود و چه نشود، از حمایت دوستانمان، فلسطین،یمن، دولت و ملت عراق و سوریه و مردم مظلوم بحرین و مجاهدان صادق مقاومت در لبنان و فلسطین دست نخواهیم کشید.»
یدالله جوانی نوشته است: «بر اساس منطق همین رویکرد و نگاه اصولی و اعتقادی، در خصوص تداوم سیاست استکبارستیزی و مبارزه با سیاستهای آمریکا» بود که رهبر جمهوری اسلامی گفته است: «با این مذاکرات در هر صورت سیاست ما در قبال دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نمیکند.»
یادداشتنویس روزنامه جوان، تاکید کرده است: «همانطور که غرب با عقبنشینی از مواضع مستکبرانه خود واقعیت ایران هستهای را پذیرفت در آینده نیز به ناچار باید تسلیم واقعیتهای خاورمیانه اسلامی شده و غرب آسیا را به ملتهای این منطقه واگذارد.»
«پنهانکاری در اعلام آمار کشتهشدگان» سیل یکشنبه
روزنامه جهان صنعت در شماره چهارشنبه خود ضمن انتشار گزارشی درباره «پنهانکاری در اعلام آمار کشتهشدگان» سیل یکشنبه، از قول شاهدان عینی در سولقان، نوشته است: «کلی از گردشگران بینوا که کنار رودخانه چادر زده بودند را آب برد. زیرنویسهای خبری تلویزیون دروغ است. چهار کشته کجا بود. هر روز کلی جسد اینجا پیدا میشود.»
یکی از شاهدان عینی وقوع سیل در کن و سولقان به این روزنامه گفته است: «روز حادثه ماموران راهداری و امداد و نجات و راهنمایی و رانندگی حضور نداشتند. مدیریت بحران روز اول چه کرد. مردم بومی به مسافران کمک میکردند. از یک جایی به بعد هم ترافیک جاده تا شش صبح روز بعد ادامه داشت. مردم آواره دنبال نان، جاده را بالا و پایین میکردند. جاده قفل شد و دیگر هیچ امدادی صورت نمیگرفت. حالا پس از کشته و گم شدن این تعداد قدم به قدم نیروهای امدادی و بحران هستند. حالا چه فایدهای دارد.»
کارگر یک رستوران در نزدیکی محل وقوع این سیل که خودش از وسط آب چند نفر را نجات داده، به جهان صنعت گفته است: «۴۰، ۵۰ نفر را دیدم که آب برد. آن تعداد افرادی که از شاخههای درختان کمک گرفته بودند تا با جریان رودخانه نروند، به کمک مردم نجات پیدا کردند.»
این روزنامه با تاکید براینکه «نیروهای هلالاحمر و آتشنشانان میگویند حق مصاحبه ندارند»، نوشته است: «اطلاعات دقیقی نمیدهند که روز نخست چهها دیدهاند و حالا پس از سه روز وضعیت چطور است.»
یکی از مسئولان اکیپهای هلالاحمر نیز شمار کشتهشدگان سیل را بیشتر از آمارهای اعلام شده ارزیابی کرده و به جهانصنعت گفته است: «فقط روز دوشنبه هشت جسد و روز سهشنبه چهار جسد توسط نیروهای امدادی پیدا شده. چطور ممکن است کل کشتههای روز نخست با آن جمعیت عظیم مسافران بستر رودخانه ۱۱ نفر بوده باشند.»
روزنامه جهان صنعت پنوشته است که این مقام مسئول در هلال احمر گفته که «روزانه شش تیم هلالاحمر برای جستوجو عازم نقاط مختلف سولقان میشوند تا مفقودیها و اجساد را پیدا کنند» اما «از آمار اجساد کشفشده در روز نخست چیزی نمیگوید» و تاکید دارد که «نمیتوانم آمار تلفات روز اول را اعلام کنم.»
مسئول اکیپ هلالاحمر همچنین گفته است: «پس از این همه تجربه سیلهای بزرگ در کشور، حالا پس از این همه سال و با امکانات فعلی نباید این سیل اینقدر تلفات داشته باشد.»
برخی از رستورانداران نیز به روزنامه جهان صنعت گفتهاند: «تعدادی از خودروها پیدا شده اما صاحبی ندارند. صاحبانشان حتماً کشته شدهاند.»
جهان صنعت همچنین نوشته است: «در کمپ کارگران چینی که دو سوله اقامتی خود را از دست دادهاند، خودروهایی مشاهده میشد که زیر گل و لای دفن شدهاند.»
این روزنامه نوشته است: پس از وقوع سیل «همه هواشناسی را نقطه سیبل قرار دادهاند» و میپرسند که «چرا هواشناسی زودتر هشدار نداد تا مردم در بستر رودخانهها اقامت نکنند؟ چرا رئیس سازمان هواشناسی استعفا نمیدهد؟ این همه مردم مردهاند.»
به نوشته این روزنامه «گلایههای مردم سولقان از وضعیت نامناسب امدادرسانی در روز نخست همچنان ادامه دارد.»
روزنامه شرق نیز خبر داده است که با وجود گذشتن سه روز از وقوه سیل «هنوز آمارها متناقض است و طبق معمول مقصری وجود ندارد» اما «در این میان یک نکته از عملکرد مسئولان تهرانی هم جالب است و آن اینکه محدودههایی مثل کن و سولقان که در مسائل مختلف ازجمله باغاتش با هر توجیهی به تهران چسبانده میشود، در این حوادث جزء تهران محاسبه نمیشود، تا نکند آمار تلفات جانی و مالی آن به پای آنها نوشته شود.»
این روزنامه همچنین به اظهارات رحمتالله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری در جلسه علنی شورای شهر تهران اشاره کرده و از قول وی نوشته است: «وجود آمارهای ضدونقیض از میزان تلفات و خسارات را بیانگر این واقعیت دانست که سازمان مدیریت بحران کشور هنوز نتوانسته است به یک تقسیم کار دقیق و مبتنیبر نظام مشخص بین اعضای سازمان بهمنظور ارزیابی سریع حادثه دست یابد.»
شرق همچنین خبر داده که رحمتالله حافظی در این جلسه پیشنهاد داد که «سازمان مدیریت بحران کشور زیر نظر رئیسجمهور قرار گیرد و با اذن مقام رهبری سازمان پدافند غیرعامل هم در آن ادغام شود تا بتواند به صورت فرابخشی به سیاستگذاری و تأمین زیرساختها و هماهنگی بینبخشی بپردازد.»
سه پرونده دهها میلیارد تومانی در معادن؛ «معادن را کندند و بردند و خوردند»
روزنامه قانون ضمن انتشار گزارشی درباره پرونده های تخلفات مالی در معادن با تیتر «معادن را هم کندند و بردند و خوردند»، چند پرونده تخلف و اختلاس در معادن از جمله پرونده های «۶۰ میلیاردی معدن جاجرم»، «رانتخواری میلیاردی در معدن محلات» و پرونده «تخلف ۱۸۰۰ میلیارد تومانی معدن مس کرمان» را مرور کرده است.
این روزنامه نوشته است: «از زمان شروع کار دولت یازدهم در بخشهای مختلف از جمله نفت و گاز، پتروشیمی و... تخلفات مالی و سوءاستفادههایی که در دولت گذشته صورت گرفته، مشخص شده و برای آنها پروندههایی تشکیل شده است؛ در این میان یکی از بخشهایی که با چند پرونده مهم روبهرو بوده بخش معدن است.»
روزنامه قانون با اشاره به اینکه «مس کرمان یکی از سه مجموعه بزرگ مس کشور است و از همین رو تخلفات مالی صورت گرفته در آن بسیار مهم و حساس محسوب میشود»، به وجود «پرونده تخلفات مالی ۱۸۰۰ میلیارد تومانی» در این معدن اشاره کرده و نوشته است: این اختلاس نخستین بار توسط تعدادی از نمایندگان مجلس رو شد.
این روزنامه با تاکید براینکه «اختلاس معدن مس کرمان توسط فردی که ن- پ معرفی شده است و در زمان دولت گذشته صورت گرفته است. براساس اسنادی که تاکنون منتشر شده ن- پ، مدرس منابع انسانی در دانشگاه به یکباره با روی کارآمدن دولت احمدینژاد پلههای ترقی را چندتا یکی بالا رفته و درنهایت با سقوط آزاد، دستگیر شد» و حالا «به گفته نماینده کرمان حالا با وثیقه آزاد است اما مدتی را در زندان به سر برده است.»
روزنامه قانون با تاکید براینکه «در این پرونده جمع دیگری از مدیران سابق شرکت ملی مس نیز دستگیر شدهاند و همه منتظر نوبت رسیدن وقت دادگاه برای محاکمه هستند» ف نوشته است: متهم اصلی پرونده اختلاس ۱۸۰۰ میلیارد تومانی مس کرمان که «ن- پ» نام دارد «در آخرین روزهای کاری دولت احمدینژاد در حالی که قصد مسافرت به ارمنستان را داشت در فرودگاه با حکم ممنوعالخروجی مواجه شد تا به پرونده اختلاس مالی ۱۸۰۰ میلیارد تومانی او رسیدگی شود.»
این روزنامه از قول محمدرضا پورابراهیمی، نماینده مردم کرمان و راور نوشته است: «موضوع اصلی همان هزار و ٨٠٠ میلیارد تومان است؛ اما داخل مجموعه[مس کرمان] مسائل دیگری مبنی بر پیمانکاری و خاکبرداری و... بوده است که باید در این باره به دقت بررسی شود تا بدانیم دقیقاً چه چیزی اتفاق افتاده است.»
روزنامه قانون همچنین به «اختلاس ۶۰ میلیارد تومانی در آلومینیوم جاجرم» نیز اشاره کرده و نوشته است: «یکی ازمهم ترین پرونده اختلاس که در یک سال گذشته در حوزه معدن تشکیل شد به کارخانه آلومینیوم جاجرم باز میگردد؛ کارخانهای که در نوع خود در کشور بی نظیر است و حالا مشخص شده از سال ۸۹ تخلفات مالی و اختلاس شروع شده و فروش مطالبات دولتی به عنوان مشکوکالوصول شروع شده و تا نیمه دوم سال گذشته ادامه داشته است.»
نورالله قدرتی، رئیس کل دادگستری استان خراسان شمالی در این باره گفته است: «پرونده قضایی تخلف جرایم مالی شرکت آلومینای جاجرم در ۲۶ بهمن سال ۹۳ تشکیل شد و ۱۱ متهم دستگیر شدند. از این تعداد برای ۹ نفر قرار بازداشت موقت صادر شد که اکنون در بازداشت به سر میبرند و دو نفر از متهمان نیز با قرار وثیقه در حال حاضر آزاد هستند».
رئیس کل دادگستری استان خراسان شمالی با اشاره به «دستگیری عوامل اصلی» این پرونده، گفته است: «جرایم پرونده کارخانه آلومینای جاجرم پولشویی ازطریق مشارکت در بعضی کارهای خلاف قانون، اختلاس، ارتشاء، مداخله خلاف ضابطه در معاملات دولتی، اهمال در انجام وظایف محوله با فروش حجم عمده محصولات شرکت بدون اخذ ضمانتهای لازم، تضییع و حیف و میل اموال بیتالمال و نزول خواری است.»
براساس اسنادی که تاکنون از سوی قوی قضاییه مستند شده است اختلاس و تخلفات مالی صورت گرفته در این کارخانه تاکنون ۶۰ میلیارد تومان برآورده شده البته رئیس کل دادگستری استان خراسان شمالی گفته این میزان رقم اولیه است و میزان دقیق مبلغ بعداً اعلام خواهد شد.
یکی دیگر از پرونده های جنجالی حوزه معدن به نوشته روزنامه قانون «موضوع رانتخواری در واگذاری معادن سنگ آهن در استان مرکزی و شهر محلات» است که از سوی علیرضا سلیمی نماینده محلات و دلیجان «برای اولین بار اواخر سال ۹۲ مطرح شد و البته همچنان به نتیجه ای مشخص نرسیده است.»
روزنامه قانون از قول نماینده محلات و دلیجان درباره دست داشتن برخی مقامها درتخلفات مالی معادن، نوشته است: «برخی از صاحبمنصبان کشوری هم از رانت قدرت استفاده کرده و به این مسئله آلوده شدهاند.»
علیرضا سلیمی یکی دیگر سوءاستفاده مالی در معاون را «اضافه برداشتها» عنوان کرده و گفته است: «برگه خروج سنگ از معدن به صورت فلهای و در ارقام فراوان توسط اداره کل صادر میشود که همین باعث شده بدون طی مراحل قانونی این خروجها صورت گیرد. یک فساد چند میلیاردی در این بخش در حال انجام است، متاسفانه برخی از صاحبمنصبان کشوری هم از رانت قدرت استفاده کرده و به این مسئله آلوده شدهاند.»