وزیر امورخارجه آمریکا در اظهار نظری پیرامون اظهارات رهبر جمهوری اسلامی گفت مذاکرات اتمی میان قدرت‌های جهانی و تهران، تحت تاثیر این سخنان قرار نگرفته و ادامه پیدا می‌کند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، جان کری افزوده است، سخنان رهبر ایران و واکنش‌هایی که پس از آن در داخل این کشور در حمایت از آن منتشر شده، برای «استفاده‌های داخلی سیاسی» است.
آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه دوم تیر در جمع مديران ارشد نظام جمهوری اسلامی گفته بود:
«لغو تحريم‌ها نبايد به اجرای تعهدات ايران منوط شود، نگويند شما تعهدات را انجام دهيد بعد آژانس گواهی دهد تا تحريم‌ها لغو شود ما اين مسئله را مطلقاً قبول نداريم».
Your browser doesn’t support HTML5
گزارش شاهین بشیری در مورد خطوط قرمز هسته‌ای
به گزارش خبرگزاری رویترز، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، هم روز چهارشنبه به این سخنان آیت‌الله خامنه‌ای واکنش نشان داده و گفته است که اظهارات رهبران ایران به دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای کمک نمی‌کند.
بنا بر این گزارش، آقای فابیوس در یک نشست خبری در کنار همتای عربستانی خود در مورد مذاکرات اتمی با ایران گفته‌است: «فرانسه خواستار رسیدن به توافق است اما می‌خواهد که این توافق، یک توافق محکم و در راستای مواضعش باشد».
این در حالی ست که اد رویس رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحده، در بیانیه‌ای گفته است «با نحوه پیشبرد مذاکرات [اتمی]، مشکل بتوان تصور کرد، که کنگره توافق نهایی را که باید در اصل بامعنی و پایدار باشد، بپذیرد».
اما علت چنین موضع گیری هایی در مهلت کمی که تا دهم تیرماه به عنوان ضرب الاجل توافق هسته ای باقی مانده چیست؟ حبیب حسینی فرد تحلیلگر سیاسی ساکن آلمان در این زمینه به رادیو فردا می‌گوید:
«می‌شود گفت در این چند روز باقی مانده تا پایان ضرب‌الاجل، همه چیز همچنان با علامت سئوال بزرگی روبروست. چون الان به سمت توافق جامع می‌روند طبیعی است این حجم از تبلیغات، حجم از فشارها و حجم از طرح خواست‌ها خیلی بیشتر باشد. به نظر می‌رسد که به لحاظ سیاسی با توجه به نیازهایی که هر دو طرف به هم دارند، می‌خواهند به توافق برسند. همه این عوامل دست به دست هم داده اند تا در این شرایط تبلیغات مربوط به خط قرمزها و محدودیت‌های دو طرف بیش از پیش پررنگ شود».
از سوی دیگر گروهی از مشاواران امنیتی آمریکا که در میان آن ها پنج مشاور پیشین باراک اوباما نیز دیده می شوند در نامه‌ای ابراز نگرانی کرده‌اند که توافق نهایی بر سر برنامه اتمی ایران در خطر سقوط از جایگاهی‌ست که بنا بر استانداردهای خود دولت آمریکا، به آن «توافق خوب» گفته می‌شود.
بر اساس گزارش سوم تیر ماه روزنامه نیویورک‌تایمز، مشاوران امنیتی پیشین می‌گویند «توافق [نهایی] مانع ایران از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای نمی‌شود. از ایران نمی‌خواهد تا زیرساخت‌های اتمی خود را نابود کند. هرچند، این توافق، از زمان دستیابی به آن زیرساخت‌ها برای ۱۰ تا ۱۵ سال، می‌کاهد».
در همین حال به گزارش خبرگزاری ایرنا شورای نگهبان روز چهارشنبه ۳ تیر در آخرین جلسه خود طرح مجلس شورای اسلامی موسوم به طرح «الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هسته‌ای» را تأیید کرد.
این طرح مطالباتی را به عنوان پیش‌نیاز برای پذیرفتن توافق نهایی هسته‌ای از سوی ایران مطرح می‌کند. در ماده دوم این طرح گفته شده « آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب توافقنامه پادمان مجاز به انجام نظارت‌های متعارف ار سایت‌های هسته‌ای است و دسترسی به اماکن نظامی، امنیتی و حساس غیر هسته‌ای، اسناد و دانشمندان ممنوع است.»
بهروز بیات، مشاور سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ساکن وین، می‌گوید این ماده از نظر حقوقی مفهوم روشنی ندارد و ایران و آژانس توافقنامه پادمان را هم اکنون هم اجرا می کنند.
ایران و شش قدرت جهانی در پی رسیدن به تفاهمی در لوزان سوئیس در ۱۳ فروردین ماه، مشغول تدوین سند نهایی توافق اتمی هستند که بر اساس چهارچوبی زمانی که خود تعریف کرده‌اند، باید تا دهم تیر ماه به پایان برسد.
با این همه طی روزهای گذشته گفته‌های مختلفی در مورد احتمال ادامه مذاکرات، پس از این تاریخ بیان شده است.