چنگ و دندان اتمی روسیه

با تلاش روسیه برای تقویت ارتش و توان تسلیحاتی‌اش، ینس استولتنبرگ،دبیرکل ناتو و نیز وزیر خارجه آمریکا واکنش نشان دادند.

پس از آنکه ولادیمیر پوتین گفت بیش از چهل موشک قاره‌پیما به زرادخانه هسته‌ای روسیه افزوده خواهد شد، ناتو آن را غیرقابل توجیه و تهدیدآمیز خواند و جان کری آن رال ناقض توافقنامه استارت. رادیو فردا دلیل اتخاذ این تصمیم از سوی مسکو را از حسین آرین، کارشناس نظامی، جویا شده است:

گفت‌وگوی مهرداد قاسمفر با حسین آرین درباره توان نظامی روسیه

حسین آرین: تیره شدن روابط ایالات متحده آمریکا و روسیه بر سر بحران اوکراین و همینطور پررنگ شدن حضور ناتو در کشورهای اروپای شرقی و تشدید فعالیت ناتو در کشورهای بالتیک و همینطور در لهستان، همه اینها باعث شده که پوتین بخواهد بیش از پیش نیروهای مسلح کشورش را تقویت کند. به همین جهت است که اعلام کرده (با توجه به نمایشگاه سلاح و تجهیزات روسیه برای امسال که نزدیک مسکو برگزار شده) به شمار موشک‌های قاره‌پیمای بالستیکی خودش اضافه خواهد کرد. این در واقع یک نوع چنگ و دندان نشان دادن است از نظر سیاسی و پیامی است به کشورهای اروپایی و به ویژه آمریکا که روسیه کماکان یک قدرت نظامی است و اگر لازم باشد از این قدرت استفاده خواهد کرد.

اما از بابت نظامی چطور؟‌ آیا تقویت تسلیحات اتمی روسیه واقعا‌ً‌ برای ناتو تهدیدآمیز و خطرناک است؟

روسیه توان نظامی فوق‌العاده‌ای دارد. با توجه به پیمان کاهش سلاح‌های استراتژیک که آمریکا با روسیه امضا کرده بود (یعنی استارت) و همینطور استارت جدید که در آوریل ۲۰۱۰ در پراگ بین اوباما و مدودیف امضا شد، قرار شده بود که شمار سلاح‌های استراتژیک و کلاهک‌های هسته‌ای را کاهش بدهند و برسانند به ۱۵۵۰ برای هر کشور. ولی آن پیمان و به طور کلی اصلا‌ً استارت در حال حاضر به فراموشی سپرده شده. به موازات این باید گفته شود که روسیه تحت برنامه تجدید تسلیحات دارد سعی می‌کند که ارتش خودش را تقویت کند و تا سال ۲۰۲۰ از نظر کیفی و از نظر کارآیی سلاح و تجهیزات این را به بالاترین حد ممکن برساند. ولی نکته‌ای را که باید در اینجا بر روی آن تاکید کنم این است که هزینه نظامی روسیه به هیچ وجه قابل مقایسه با آمریکا نیست. توان را دارد ولی هزینه‌اش اصلا‌ً‌ قابل مقایسه با آمریکا نیست. اگر ما گزارش موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم را برای سال ۲۰۱۴ معیار قرار دهیم روسیه در سال ۲۰۱۴ یعنی سال پیش میلادی ۸۴.۵ میلیارد دلار هزینه نظامی داشته. اگر بخواهیم این را مقایسه کنیم با هزینه نظامی آمریکا می‌شود ۱۴ درصد هزینه نظامی آمریکا و ۴۰ درصد هزینه نظامی چین برای همان سال. یعنی روسیه در رتبه سوم است. ولی کماکان یک قدرت نظامی بسیار مهمی است و در عین حال دارد تسلیحات نظامی‌اش را تقویت می‌کند.

آیا واقعا‌ً‌ روسیه سیاست واکنشی دارد یا اینکه سیاست دیگری در پیش دارد؟

واکنش پوتین بیشتر مربوط می‌شود به اروپای شرقی که از بعضی جهات این را حیاط خلوت خودش می‌داند و اینکه نیروهای ناتو دارند بیشتر و بیش از پیش نزدیک می‌شوند به مرزهایش.