پس از انفجارهای روز شنبه آنکارا برخی تحلیلگران انگشت اتهام را به سوی دولت ترکیه و حزب عدالت و توسعه گرفتند. آیا شما با این تحلیل‌ها موافقید و فکر می‌کنید با توجه به تنش‌های میان دولت و پ ک ک، حزب عدالت و توسعه در این انفجارها دست داشته است؟
Your browser doesn’t support HTML5
تاثیر انفجارهای اخیر بر آرایش سیاسی در ترکیه؛ گفت‌وگوی سمیرا قرائی با تورج اتابکی
تورج اتابکی: پیامدهای تحولات اخیر ترکیه بسیاری از ناظران را بر آن داشته، ناظرانی که هواداران کردها هستند، که انگشت اتهام را به طرف دولت ترکیه بگیرند و دولت ترکیه را به عنوان عامل اجرای این انفجار در آنکارا بشمارند. اما به باور من دولت ترکیه درست است که می‌تواند از این وضعیت بهره‌برداری تبلیغاتی کند علیه کردها و فضای سیاسی ترکیه را در آستانه انتخابات به نفع خودش سامان دهد اما اینکه خودش عامل این انفجارها است با تردید باید به آن نگاه کرد. به خاطر اینکه این انفجارها تبعات بسیار نگران‌کننده‌ای را برای دولت ترکیه در پی دارد. اینکه دولتی که مدعی دولت متمرکز مقتدر کارآ است نمی‌تواند در پایتخت خودش امنیت را برای شهروندان خودش تامین کند. این در حقیقت چهره‌ای از ترکیه برای جهانیان ترسیم می‌کند که ترکیه کشوری است که آن امنیت لازم و کافی را ندارد. توجه کنیم یکی از گسل‌های عمده اقتصاد ترکیه صنعت جهانگردی است. بنابراین حزب عدالت و توسعه، اردوغان، داوداوغلو نگران نگران دادن این تصویر به جهانیان هستند که ترکیه کشور امنی نیست برای جهانگردان و اگر ما با کاهش شمار جهانگردان در ترکیه روبه‌رو شویم که در حال حاضر نشانه‌های آن را در چند ماه گذشته شاهد بودیم این می‌تواند لطمه بسیار چشم‌گیری به اقتصاد ترکیه بزند.
آقای اتابکی، احمد داووداوغلو، نخست‌وزیر، ترکیه روز دوشنبه اعلام کرد که تمامی تحقیقات پیرامون انفجارها متوجه گروه داعش است و این گروه در انفجارها دست داشته است. داعش چه منفعتی از انفجارهای خون‌بار آنکارا می‌برد؟
اجازه بدهید که نخست بگویم که آقای داوداغلو خیلی شتابزده رفتار کرد و آن ترجیع‌بند همیشگی که کردها و گروه‌های تند چپ و اسلامی باید پشت این داستان باشند را تکرار کرد. اما بعد وقتی که شواهد بسیاری عیان شد آقای داوداغلو تلاش کرد تعدیلی در موضع خودش داشته باشد و حالا دیگر کردها را کنار گذاشته و فقط به سراغ داعش رفته. اما اگر نگاه کنیم از نگاه داعش به این وضعیت، داعش می‌تواند دو هدف عمده داشته باشد برای رفتاری از این دست. یعنی انفجاری که ما در آنکارا داشتیم. نخست اینکه آن دشمنی دیرینه‌اش را با کردها تاکید می‌کند، بسیاری از هواداران حزب دموکراتیک خلق‌ها را به نوعی به انفعال می‌کشاند، بهشان می‌گوید نیایید توی خیابان، از این حزب حمایت نکنید، اگر حمایت کنید تبعاتی از این دست را باید در انتظار داشته باشید و به انفعال کشیدن هواداران حزب دموکراتیک خلق‌های ترکیه یعنی اینکه این حزب نتواند در صحنه انتخابات آینده ترکیه خوش بدرخشد. این دقیقا‌ً آن چیزی است که داعش می‌‌خواهد. یعنی داعش نمی‌خواهد در انتخابات آینده حزب دموکراتیک خلق‌های ترکیه آنچنان به گونه‌ای از این انتخابات بیرون بیاید که در انتخابات گذشته داشتیم. یعنی شمار چشم‌گیری از کرسی‌های پارلمان ترکیه را از آن خودش کند و بتواند در سیاست‌گذاری‌های ترکیه نقش داشته باشد. داعش تلاش می‌کند، تمام همت خودش را در اینجا گذاشته که اگر دولت آینده ترکیه بخواهد تشکیل شود بعد از این انتخابات، دولتی باشد یک سره متعلق به حزب عدالت توسعه. چرا که در سال‌های گذشته داعش راحت‌تر با حزب عدالت توسعه در قدرت کنار آمده، مماشات کرده، بده‌بستان‌های گونه‌گون داشتند در منطقه، نظامی، سیاسی، لجستیکی و از این دست. بنابراین حکومت متمرکز حزب عدالت و توسعه در آنکارا پسند داعش است تا اینکه یک حکومتی باشد ترکیبی از احزاب گونه‌گون و از جمله حزب دموکراتیک خلق‌های ترکیه باشد.
و سرانجام اینکه تاثیر این انفجارها بر انتخابات زودهنگام پارلمانی در ترکیه چه خواهد بود؟
حزب عدالت و توسعه فکر می‌کند که پیامدها و حوادثی از این دست مثل انفجار در آنکارا یعنی روی گرداندن مردم از احزاب مخالف به ویژه حزب دموکراتیک خلق‌ها است و اینکه این حکومت حزب عدالت و توسعه است که می‌تواند تنها ثبات و امنیت را برای ترکیه فراهم کند و ناچار اینکه ما در انتخابات آینده دومرتبه باز خواهیم گشت به یک حکومت یکدست عدالت و توسعه، آنچه که در ۱۲ سال گذشته داشتیم. اما به گمان من این یک داوری شتابزده است. آنچه ما می‌بینیم این است که نه تنها هواداران حزب دموکراتیک خلق‌های ترکیه فعال‌تر می‌شوند و به صحنه می‌آیند بلکه بسیاری کسانی که در سال‌های گذشته در حاشیه قرار گرفته بودند و رغبتی برای شرکت در انتخابات هم نداشتند به دنبال این اتفاقاتی که افتاده به صحنه آمده‌اند و می‌گویند باید نقطه پایانی برای این تنش‌ها گذاشت که یک طرفش حزب عدالت و توسعه است و حکومت اردوغان داوداغلو. و از طرف دیکر این نکته گفتنی است که حزب جمهوریخواه خلق ترکیه هم با مخالفان آقای اردوغان همصدا شده و گفته که تنها راه برون‌رفت از بحران کنونی شرکت بیشتر مردم در انتخابات به نفع احزاب مخالف و محدود کردن کرسی‌های حزب عدالت و توسعه به تعدادی که نتواند حکومت یکدست و بدون ائتلاف را تشکیل دهد.