«ما با سازمان محیط زیست آمریکا صادق نبودیم و بگذارید اینگونه بگویم که ما افتضاح به بار آوردیم»، این سخنان میکائیل هورن مدیر عامل فولکس واگن در آمریکاست.
خودروسازی که در سال ۲۰۱۴با تولید نزدیک ۱۰ میلیون خودرو، دومین خودروساز بزرگ جهان بود و بر اساس آمار در شش ماه اول سال ۲۰۱۵ به بزرگترین خودرو ساز جهان بدل شد.
این گروه خودرو سازی تشکیل شده از برخی از بهترین برندهای جهان شامل آئودی، بنتلی، بوگاتی، لامبورگینی، دوکاتی، اشکودا، سئات، پورشه و فولکس واگن است. اما چه شده که یکی از مدیران ارشد این شرکت حاضر شده اعلام کند که شرکتش افتضاح به بار آورده است.
دادههای چندین موسسه تحقیقاتی و چند سازمان غیر دولتی حکایت از آن دارد که فولکس واگن یک تقلب بزرگ در زمینه محیط زیست انجام داده است. برخی خودروهای این شرکت تا ۱۵ برابر بیشتر از سطح استاندارد آلایندگی در آمریکا اکسید نیتروژن تولید میکردند حال آنکه مهندسان فولکس واگن خودرو را طوری طراحی کرده بودند که در زمان تست آلودگی میزان آلودگی خودرو در حد استاندارد باشد.
این موضوع با پیگیری یک سازمان غیر دولتی با نام شورای حمل نقل پاک کشف شد. درو کود جاک از مدیران این موسسه میگوید «از طریق آزمایشهای مخصوص متوجه شدیم میزان اکسید نیتروژن برخی خودروهای فولکس واگن بسیار بالاست بعد به این فکر افتادیم که خودرو راهم در شرایط آزمایشگاهی و هم در شرایط واقعی مورد ارزیابی قرار دهیم و این دو آزمایش را با هم مقایسه کنیم برای این کار به سراغ دانشگاه وست ویرجینیا رفتیم.»
دن کاردر از استادان دانشگاه ویرجینیا به یورونیوز توضیح میدهد: «آزمایشات ما نشان داد در شرایط واقعی آلایندگی خودرو بسیار بیشتر از شرایط اعلام شده است. برخی خودروها تا ۱۵ برابر بیشتر از استاندارد آلاینده بودند.»
اما فولکس واگن چه کلکی برای گول زدن سازمان محیط زیست آمریکا بکار برده است؟
در خودروهای دیزلی سواری معمولا میزان زیادی اکسید نیتروژن تولید میشود این اکسید نیترژن میتواند سبب تولید باران های اسیدی شود. معمولا در موتورهای دیزل به دلیل حرارت بالای موتور، اکسیدهای نیتروژن بوجود میآیند پس برای کاهش این آلایندگی خودروسازان باید موتور خودرو را طوری طراحی کنند که زمانی که تولید اکسید نیتروژن زیاد شد دما موتور سریع کاهش یابد. چندین روش معمولا برای کاهش اکسید نیتروژن در موتور خودروها به کار برده میشود که یکی تزریق آب به داخل موتور و دیگری کاهش میزان سوخت تزریق شده به موتور است. هر دو روش قدرت تولیدی موتور را کاهش میدهند. کاهش قدرت موتور خودرو میتواند عامل منفی برای جذب مشتری باشد. فولکس واگن برای اینکه این مشکل را حل کند برنامه نرمافزاری رایانه موتور خودرو را به گونهای طراحی کرده که در حالت تست و حالت غیر تست دو رفتار مختلف را از خود نشان دهد.
زمان آزمایش خودرو دستگاههایی نظیر سیستم هشدار تصادف باید از کار بیفتد. این کار باعث میشود، نرم افزار بفهمد قرار است میزان آلایندههای خودرو آزمایش شود. در این زمان رفتار موتور کاملا تغییر میکند.
بر اساس ارزیابیها خودروهای مدل آئودی A۳، جتا، بیتل، گلف و پاسات در آمریکا دارای این مشکل هستند. به همین دلیل در آمریکا نیم میلیون خودرو برای بر طرف شدن نقص فنی باید به فولکس واگن بازگردنند.
از هر چهار خودرو فروخته شده فولکس واگن در آمریکا یک خودرو دیزلی است. فعلا فولکس واگن فروش خودروهای دیزلی در بازار آمریکا را متوقف کرده است.
برای هر خودرو هم فولکس واگن باید ۳۷ هزار و ۵۰۰ دلار جریمه بپردازد که برای نیم میلیون خودرو این عدد حدود ۱۸ میلیارد دلار میشود.
این افتضاح سبب شده طی دو روز ۳۵ درصد از ارزش سهام فولکس واگن از دست برود ارزش این شرکت در بازار بورس ۶۶ میلیارد یورو تخمین زده میشود.
البته دامنه این رسوایی بزرگ ممکن است گسترش یابد؛ هماکنون احتمال داده میشود این تقلب تنها مختص آمریکا نباشد و این اتفاق در آسیا و اروپا هم رخ داده باشد. احتمال داده می شود ۱۱ میلیون دستگاه از خودروهای فولکس واگن دچار این مشکل باشند. فولکس واگن حدود ۶.۵ میلیارد یورو برای برطرف کردن این مشکل در نظر گرفته است که برای هر خودرو عددی کمتر از ۶۰۰ یورو میشو.
برای همین برخی کارشناسان پیشبینی میکنند برای برطرف کردند این مشکل فولکس واگن باید خیلی بیشتر از ۶.۵ میلیارد یورو هزینه کند که این عدد با احتساب جریمه ۱۸ میلیارد دلاری و کاهش فروش این شرکت در پی این آبروریزی عظیم، میتواند فولکس واگن را دچار یک بحران عظیم کند.
این عوامل سبب شده برخی منابع از احتمال برکناری مارتین وینترکورن، مدیر گروه خودروسازی فولکس واگن خبر دهند.
چند ماه قبل گروه فولکس واگن دچار یک بحران مدیریتی بزرگ شده بود در آن بحران فردیناند پیئش رئیس هیات مدیره گروه فولکس واگن (نوه فردیناند پورشه خالق فولکس قورباغهای و موسس پورشه) با مارتین وینترکورن مدیر عامل فولکس واگن دچار اختلاف شدید شده بود. وی از سهامداران خواسته بودوی را به دلیل بیکفایتی برکنار کنند اما در نهایت خود فردیناند پیئش که طی ۲۰ سال فولکس واگن را به اوج رسانده بود از این شرکت رفت.
البته گویا این مشکل تنها مختص گروه فولکس واگن نیست شرکت بوش آلمان بزرگترین تامین کننده سیستم سوخترسانی در خودرو اعلام کرده سیستمی که در خودروهای فولکس واگن استفاده میشود این شرکت در اختیار فولکس واگن قرار داده است.
اگر شرکت بوش آلمان چنین سیستمی را در اختیار باقی خودرو سازان در آلمان و خارج آلمان قرار داده باشد میتواند دامنه بحران فعلی برای تولیدات آلمانی بسیار بیش از شرایط فعلی گسترش یابد.
هماکنون صنعت خودروسازی ۴۵ درصد تولید ناخالص داخلی آلمان را شامل میشود و از هر ۵ شغل یک شغل در این کشور مرتبط به صنایع خودروسازی هستند. بحران ایجاده شده توسط شرکت فولکس واگن که از آن میتوان به عنوام بزرگترین افتضاح تاریخ صنعت خودرو آلمان نام برد میتواند علاوه بر شوک اقتصادی به قدرتمندین اقتصاد اروپا، آبروی کالاهای ساخت آلمان در جهان را هم زیر سووال ببرد.