پیشرفت اقتصادی و صنعتی کشورها با مصرف آب گره خورده است. بشر نیاز به افزایش ۲ برابری میزان تولید مواد غذایی دارد. اما هماکنون برای تولید همین مقدار محصولات کشاورزی نیز به طور متوسط ۷۰ درصد از آبهای شیرین دنیا مصرف میشود.
دومینیک واگری از فروم جهانی اقتصاد و فرد بولتز بنیاد راکفلر در روزنامه گاردین مینویسند که کشورهای پیشرفته صنعتی - و در رأس همه آنها ایالات متحده آمریکا – بیش از ۴۰ درصد از منابع آبی خود را به تولید انرژی اختصاص دادهاند. انتظار میرود که تقاضا در این بخش بیشتر نیز بشود.
بنا بر ارزیابی شورای جهانی آب، از بسیاری از اکوسیستمهای آب شیرین دنیا اکنون بهصورت ناپایدار برداشت میشوند. قریب به ۸۰ تا ۹۰ درصد از این آب از حوضههای آبریز رودخانههای خشک و نیمه خشک برداشت میشود.
با پیشرفت صنعتی و اقتصادی کشورها، الگوی مصرف آب نیز تا حدودی تغییر کرده است. بخش انرژی برای تولید برق جهت راهاندازی صنایع مختلف به آب نیاز دارد.
شهرها نیز به آب لولهکشی و سیستم فاضلاب نیاز دارند، همانطور که کشاورزان برای تولید مواد غذایی به آب احتیاج دارند. اما چگونه میتوان آب را برای تأمین نیاز تمامی این بخشها تقسیم کرد؟ این چالشی است که جامعه جهانی اکنون با آن مواجه است.
تقسیم آب در گذشته حتی در پیشرفتهترین کشورها نیز به درستی انجام نشده است. در سال ۲۰۱۱ تگزاس به دلیل کمبود آب مورد نیاز برای بخش انرژی با بحران قطع برق مواجه شد.
ا
بنا بر ارزیابی شورای جهانی آب، از بسیاری از اکوسیستمهای آب شیرین دنیا اکنون بهصورت ناپایدار برداشت میشوند. قریب به ۸۰ تا ۹۰ درصد از این آب از حوضههای آبریز رودخانههای خشک و نیمه خشک برداشت میشود.
ین گزارش میافزاید که ۲۶ درصد ظرفیت نیروگاهی آمریکا در نقاطی ساخته شده است که با کمبود آب دست و پنجه نرم میکنند. این شرایط در دهههای آینده رو به وخامت خواهد گذاشت.
دومینیک واگری و فرد بولتز تاکید میکنند که اینها تجربههای گرانبهایی برای کشورهای در حال توسعه هستند که میتوانند با درس گرفتن از اشتباهات دیگران، تقسیم آب را هوشمندانهتر انجام دهند.
خطر بحران آب در صدر فهرست «ریسکهای جهانی» مجمع جهانی اقتصاد در سال جاری قرار گرفت. با بیشتر شدن درک جهانی از این بحران، تقاضا برای ارائه مدلهای جدید و راهکارهای تازه بیش از پیش شده است.
به عقیده این دو کارشناس، این راهکار آبی جدید باید شامل استراتژیهای توسعه اقتصادی و برنامههای سرمایهگذاری عمرانی باشد که ریسکها و موانع پیشرفت را شناسایی و مرتفع کند.
برای تحقق این مهم به مشارکت و همکاریهای گستردهای مانند «گروه منابع آبی ۲۰۳۰» و «۱۰۰ شهر مقاوم» نیاز است. این راهکار جدید همچنین باید شامل سیاستها و بازارهایی باشد که بر ارزشهای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی آب شیرین استوار هستند.
ساختن پایههای یک اقتصاد آبمحور جدید بسیار سخت خواهد بود. این کار مستلزم همکاری نزدیک بخشهای مختلف خواهد بود چرا که سیستم جدید باید علاوه بر تأمین نیازهای غذایی و انرژی آینده، نیازهای بهداشتی و طبیعی را نیز برآورده کند و از انتشار گازهای گلخانهای نیز جلوگیری کند.
این موضوع در بیست و پنجمین «هفته جهانی آب» در استکهلم سوئد بررسی شد. دولتها، جوامع مدنی، شرکتها، کشاورزان، و سازمانهای مردمی همگی تشنه رسیدن به این راهکار موثر هستند.
سال ۲۰۱۵ سال مهمی در زمینه بحران آب است. دنیا امیدوار است که سران کشورها امسال در پاریس به توافقی در مورد تغییرات محیطی برسند و در پی آن راهکاری جدید برای مدیریت بحران آب مورد استفاده قرار گیرد. چراکه به عبارت ساده بهای دنبال نکردن یک راهکار آبی جدید بسیار گزاف است و دنیا توانایی پرداخت آن را ندارد.