اغلب رهبران آفریقایی در نشست دو روزه با رهبران اروپایی در لیسبون پایتخت پرتغال، قرارداد تجاری ارائه شده از سوی اتحادیه اروپا را رد کردند.
اين قرارداد می توانست همکاری اقتصادی اروپا و آفريقا را طی هفت سال گذشته به نقطه اوج نزديک کند.
به گزارش خبرگزاری ها، اروپا در صدد بود قرارداد تازه ای که «موافقتنامه همکاری اقتصادی» نام گرفته است جايگزين قرارداد قبلی که اعتبار آن رو به پایان است، کند ولی گروه های ضد فقر به دلیل فقدان امکان حمايت از کشاورزان فقير و صنعت نحيف این کشورها، با اين قرارداد مخالفت کرده اند.
- «ما ديگر درباره اين قرارداد حرف نمی زنيم، آن را رد کرديم ...حالا بايد ببينيم چه چيز را بايد جايگزين آن کنيم.»
عبدولای ويد، رييس جمهوری سنگال، در دومين و آخرين روز اين مذاکرات در حالی که عصبانی بود به خبرنگاران گفت:«ما ديگر درباره اين قرارداد حرف نمی زنيم، آن را رد کرديم ...حالا بايد ببينيم چه چيز را بايد جايگزين آن کنيم.»
دوازده کشور آفريقايی اخيرا به طور موقت بر سر کلیات اين قرارداد با اروپا توافق کرده بودندولی اغلب رهبران اين قاره خواستار مهلت زمانی بيشتری برای آماده کردن اقتصاد ضعیف کشورهای خود برای کاهش تاثيرات منفی اين قرارداد شدند.
خوزه مانوئل باروسو، رييس اجرایی اتحاديه اروپا، اين قرارداد را برای حفظ جريان تجارت بين دو قاره لازم الاجرا خواند و گفت:«نقطه نظر ما اين بوده و هست که اين قرارداد به يکپارچگی منطقه کمک می کند و برای کشورهای آفريقايی توسعه واقعی به ارمغان می آورد.»
چالش حقوق بشر
نشست دو روز لیسبون که روز شنبه آغاز شد نخستين نشست مشترک رهبران اروپا و آفريقا طی هفت سال گذشته، و دومين آن در طول تاريخ به شمار می رود که با هدف گسترش همکاری های اقتصادی و زيست محيطی ميان دو قاره برگزار شد.
روز شنبه و در نخستين دور مذاکرات، مسئله حقوق بشر به چالش اساسی ميان دو قاره سياه و سبز بدل شد.
آقای باروسو در آغاز اين نشست، رهبران ۲۷ کشور اروپايی و ۵۳ کشور آفريقايی را مخاطب قرار داد و گفت: «تصور کنيد که ما با يک و نيم ميليارد نفر جمعيت و ۸۰ کشور - چيزی در حدود نيمی از اعضای سازمان ملل متحد - چه تاثيری بر مسائل منطقه ای و جهانی خواهيم گذاشت.»
از سوی ديگر، حسنی مبارک، رییس جمهوری مصر نيز موضع قاره آفریقا در اين گردهمايی را «دستيابی به ائتلاف دوجانبه همراه با احترام متقابل» توصيف کرد، ائتلافی که به گفته او البته، «از اولويت ها و منافع آفريقا در مسائل جهانی حمايت کند.»
يکی از اهداف کليدی اين نشست بر اساس توافقی که دو قاره به آن دست يافته اند، «اتخاذ موضع مشترک در قبال چالش های جهانی» در مجامع بين المللی، از جمله سازمان ملل متحد است؛ موضعی که در صورت تحقق يافتن، با توجه به تعداد پرشمار آرای دو قاره، می تواند تاثير بسزايی در روند تصميم گيری ها در مجمع عمومی سازمان ملل داشته باشد.
در نخستين روز اين مذاکرات اما مسئله حقوق بشر در دارفور و زيمباوه، و همچنين مساله مهاجرت از قاره سياه به قاره سبز، به نخستين موانع بر سر رسيدن به اجماع مطلوب بدل شد.
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، به طور مشخص رابرت موگابه، رییس جمهوری زيمباوه را به خاطر آنچه که نقض گسترده حقوق بشر در اين کشور خواند، متوجه انتقادهای تند خود کرد.
گوردون براون، نخست وزير بريتانيا نيز روز شنبه اعلام کرده بود که در اعتراض به حضور آقای موگابه، از شرکت در اين گردهمايی صرفنظر کرده است.
رییس جمهوری زيمباوه که در اين نشست حضور داشت، از اظهار نظر در خصوص اين انتقادها سر باز زد.
با وجود تمامی اين تنش ها، اروپا همچنان مشتاق است آفريقا را که در آينده نزديک به يکی از بزرگ ترين بازارهای مصرف کننده جهان تبديل می شود، در فهرست شرکای تجاری خود داشته باشد.
هم اکنون چين، با سرمايه گذاری گسترده در آفريقا، اين هدف تجاری اتحاديه اروپا را به چالش گرفته است.
کشورهای آفريقايی از سوی ديگر می خواهند که با توسل به فرصت های شغلی و سود حاصل از اين سرمايه گذاری ها، سطح زندگی شهروندانشان را ارتقا دهند.