رويارويی آمريکا با بريتانيا در جام جهانی و هزینه‌های سیاسی بریتیش پترولیوم

انتقاد شديد اوباما از شرکت بریتیش پترولیوم بخاطر ادامه نشت نفت در زير آبهای خليج مکزيک و پلاسخگويی سريع ديويد کامرون نخست وزير بريتانيا، به حملات اخير مقامات واشنگتن با لحنی نه چندان دوستانه، يک روز پيش از روياوريی آمریکا و بريتانیا در جام جهانی فوتبال، مناسبات دو کشور متحد را موضوع بحث داغ رسانه های جمعی و سياست مداران دو کشور در دو سوی اقيلانوس آتلانتنيک قرار داده است.

بمنظور پيشگير ی از بحرانی تر شدن روابط لندن و واشنگتن در نتيجه ادامه حملات سياسی میان رهبران دو کشور، اندکی پيش از آغاز مسابقه حساس فوتبال مابين تيم ملی انگليس و تيم ملی آمریکا، اوباما و ديويد کامرون مسائل مرتبط با نشت نفت از يک چاه متعلق به شرکت بی پی در خليج مکزيک را مورد بررسی قرار دادند.

اتحاد استراتژيک

مناسبات دوستانه دو کشور آمریکا و بريتانيا بی ترديد نمونه نزديک ترين روابط ممکن میان دو کشور بزرگ در سراسر جهان محسوب ميشود. ميزان همکاری های استراتژيک، اتحاد و اشتراک نظامی در قبال بحرانهای جهانی و آمادگی متقابل سياسی برای دفاع از مواضع يکديگر در صحنه بين المللی هواره در در اندازه ای بوده که تغيير حزب حاکم در بريتانيا و يا قرار گرفتن نامزد هر يک از دو حزب دموکرات يا جمهوری خواه در کاخ سفيد به طبيعت اين همکاری ها آسيبی وارد نياورده است.

جنگ در افغانستان و عراق را جورج بوش رييس جمهور جمهوری خواه آمریکا با همکاری و مشارکت تونی بلر نخست وزير حزب کارگر بريتانيا آغاز کردند و اينک اوباما نامزد پيروز حزب دموکرات آمریکا و ديويد کامرون نخست متعلق به حزب محافظه کار بريتانيا جنگ را در هر دو جبهه ادامه ميدهند.

روابط بخصوص و دوستانه رييس جمهور آمریکا با نخست وزير وقت بريتانيا در دورانهای مختلف تنها به نزديک تر شده اين مناسبات ياری داده است. نامزدهای اصلی رياست جمهوری آمریکا از هر دو حزب اصلی، در جريان فعاليتهای انتخاباتی خود بدون استثنا از لندن بازديد ميکنند و روسای دولتها در لندن نيز هرگز فرصت ديدار از واشنگتن و ملاقات با رهبران آمریکا را بعد از انتخاب شدن از دست نميدند.

شايد مناسبات بريتانيا و آمریکا در جريان جنگ دوم جهانی با حضور چرچيل در وست مينيستر و روزولت در کاخ سفيد از نزديکی تاريخی خاص برخوردار بود، ولی بدليل مناسبات دوستانه رونالد ريگان و مارگارت تاچر در دهه ۸۰ مناسبات واشنگتن با لندن از گرمی خاص برخوردار شد.

به شهادت اسناد تاريخی، خانم تاچر و ارتش بريتاتنيا بدون حمايت نظامی آمریکا و پشتيبانی رونالد ريگان، قادر به پيروزی در جنگ موسوم به فالکلند در سال ۱۹۸۳ نميبودند. جنگ فالکلند را نيروی دريايی بريتانيا ۱۰.۰۰۰ کيلومتر دورتر از خاک اصلی، عليه ارتش آرژانتين تدارک ديد و در آن پيروز شد.

بحران نفتی

با وجود همه اين نزديکی ها انفجار يک چاه نقت متعلق به شرکت بريتنيايی بی پی در خليج مکزيک مناسبات دو کشور را در مرحله ای بسيار دشوار قرار داد. در نتيجه انفجار چاه ياد شده در عمق ۳۰۰۰ کيلومتری خليج مکزيک تاکنون ۷۵ ميليون ليتر نفت خام در دريا رها شده است. اين ميزان دوبرابر حجم نفت خامی است که در نتيجه فاجعه شکستن نفت کش اکسان ولديز در سال ۱۹۸۹ به آبهای آزاد ريخته شد.

انفجار چاه نفت خليج مکزيک تاکنون ۴۰% از آبهای ساحلی و مردابهای ايالت لوئيزيانا را آلوده ساخته است. فراسوی آبهای ساحلی دولت آمریکا از روز دوم ماه ژوئن جاری ماهيگيری در ۳۷% از آبهای خليج مکزيک ممنوع ساخته است. اين سطح از آب معادل ۲۲۸.۰۰۰ کيلومتر مربع است. در اين منطقه تاکنون هزاران ماهيگير از ادامه کار متعارفی خود باز مانده اند.

ميزان مناطق ممنوع برای ماهيگيری بدليل ادامه نشت نفت از روز ۱۸ ماه مه گذشته تاکنون به دوبرابر افزايش يافته است. با توجه به عدم موفقيت اقدامات بی پی در کنترل کامل نشت نفت انتظار ميرود اين ميزان تا ماه اوت آينده بسرعت افزايش يابد.

ميزان زيانهای ناشی از اين رويداد اينک به ميليارد ها دلار رسيده و شرکت بی پی که از سوی رييس جمهوری آمریکا مسئول تامين هزينه های کنترل چاه نفت ياد شده معرفی شده، تاکنون دهها ميليارد دلار از ارزش سهام خود را در بورس از دست داده است.

بيش از ۱۵% از غذاهای دريايی آمریکا از خليج مکزيک بدست ميايد. بعلاوه زندگی ۱۴ ميليون ساکنان آمریکا در پنج ايالت ساحلی که در مسير جريان آبهای خليج مکزيک قرار دارند درمعرض مخاطرات ناشی از الودگی های نفتی ياد شده قرار دارد. اين امار به تنهايی گويای حساسيت رويداد ياد شده و اهميت آن در نگاه مردم آمریکا است.

در معرفی بی پی بعنوان مسئول نهايی رويداد مزبور از سوی رهبران سياسی آمریکا، نسبت آن با بريتانيا همواره منظور نظر قرار گفته است. اگرچه بی پی اسما يک شرکت بريتاتنيايی است وبيش از هر شرکت ديگری به دولت بريتانيا ماليات مستقيم ميپردازد، با اين وجود، آمریکا نيز در مالکيت بی پی دارای سهم بزرگی است.

سهم آمریکا

در حال حاضر ۳۸ در صد از سهام بی پی متعلق به آمریکا و ۴۰ در صد آن متعلق به بريتانيا است. با وجود پرداخت ماليات به بريتانيا، تعداد کسانی که بی پی در آمریکا به استخدام درآورده بمراتب بيش از کارکنان آن در بريتانيا هستند. از اين رو شکست بی پی نه تنها بازار جهانی نفت را بابحرانی بسيار جدی روبرو خواهد ساخت که اقتصاد در حال خروج از بحران آمریکا را نيز ميتواند با مشکلی تازه مواجه سازد.

تلاش برای سازش

وجود اين نقاط مشترک است که رهبران آمریکا و بريتانيا را بعد از بالاگرفتن جنگ لفظی مابين روسای دو دولت در کاخ سفيد و وست مينيستر، ساعاتی پيش از آغاز مسابقه فوتبال بين آنها، به انجام يک مکالمه تلفنی طولانی بر سر تعيين حدود مسئوليتهای بی پی واداشت.

بی پی هم اکنون به پاکسازی پاره ای از مناطق ساحلی آمریکا مشغول شده است و لی نشت نفت خام در بهترين شرايط تا ماه اوت ادامه خواهد يافت. بعد از نا کام ماندن سه تلاش فنی پر هزينه، بی پی مشغول حفر دو چاه نفتی برای اتصال به چاه منفجر شده و انتقال فشار آن است. حفر اولين چاه در دوم ماه مه و دومين چاه در ۱۶ ماه مه آغاز شد و انتظار ميرود تا ماه اوت به عمق ۴۵۰۰ کيلومتری زير آبهای خليج مکزيک رسيده و به چاه اصلی متصل شوند.

در صورت موفق بودن اين تلاشهای، بحران عظيم جاری که حدود آن از مرزهای آلودگی ابها گذشته و رنگ غليظ سياسی گرفته است، در ماه اوت آينده تحت کنترل در خواهد آمد. تلاش رهبران دو کشور آمریکا و بريتانيا پيش گيری از تاثير گذاری اين بحران بر مناسبات و همکاری های نزديک دو کشور است.

فارغ از تلاشهای سياسی اوباما و کامرون در جهت دور نگاه داشتن بحران جاری نفتی از مسير مناسبات دو کشور، مطبوعات بريتانيا بخصوص روزنامه های پر خواننده و کمتر عميق مانند سان، مسابقه فوتبال مابين دو تيم آمریکا و انگليس را از حدود يک مسابق عادی ورزشی خارج و در سطح يک نبرد جدی قرار داده اند. پيروزی انگليس بر تيم ملی آمریکا در شهر روستنبرگ آفريقای جنوبی از نگاه آنها، پاسخگويی به انتقادات شديد اوباما از شرکت بريتانيايی بی پی تلقی شده است.