روزنامه بریتانیایی گاردین از یک نویسنده معروف ادبیات کودک خواسته که ۱۰ کتاب محبوب خودش را بنویسد و او هم اولین این کتاب‌ها را «ماهی سیاه کوچولو» نامیده، اثر جاودانه صمد بهرنگی.
Your browser doesn’t support HTML5
گزارش احسان عابدی از انتشار قصه‌های کودک فارسی در بریتانیا
ماهی سیاه کوچولو چند ماهی‌ست سر و کله‌اش در بازار کتاب بریتانیا پیدا شده آن هم با نقاشی‌های فرشید مثقالی که دهه ۱۹۷۰ جایزه هانس کریستین اندرسن را به‌خاطر آن برد. اما این بار مترجم و ناشر و گرافیک کتاب فرق کرده.
مطلبی که دیوید کاجی در روزنامه گاردین نوشته به نسخه انتشارات «تاینی اُول» (Tiny Owl) از کتاب «ماهی سیاه کوچولو» ارجاع داده که ژانویه امسال منتشر شده، با ترجمه انگلیسی آزیتا راثی.
کتاب جزوی از مجموعه گسترده‌ای‌ست که «تاینی اُول» آنها را از میان کتاب‌های کودک و نوجوان فارسی نشان کرده تا با ترجمه انگلیسی آنها مخاطبی ورای مرزهای ایران برایشان پیدا کند.
با یک ماهی کوچولو...
احمدرضا احمدی نام بزرگ دیگری‌ست که در این مجموعه به چشم می‌خورد همراه با نویسندگان و هنرمندان شناخته‌شده‌ای مانند پرویز کلانتری و آناهیتا تیموریان.
از میان آثار کلاسیک فارسی نیز شعر بلند «طوطی و بازرگان» مولوی دستمایه کار هنری مرجان وفاییان شده تا با نقاشی‌های خود به این سروده قدیمی جلوه دیگری ببخشد. گرچه کار مرجان وفاییان به همین محدود نمی‌شود، بلکه تبدیل روایت به قصه‌ای کوتاه با خلق شخصیتی به نام «ماه جهان» کار اصلی اوست. در حقیقت این‌بار بازرگان مولوی را نه یک مرد بلکه یک زن می‌بینیم که از ایران تا هندوستان را زیر پا می‌گذارد.
در فهرست آثاری که «تاینی اُول» در این چند ماه از ادبیات کودک ایران منتشر و توزیع کرده، چهار کتاب «ماهی سیاه کوچولو» صمد بهرنگی، «بچه همه» و «موش باهوش» از آناهیتا تیموریان و «چوپان دروغگو» با نقاشی‌های ماهنی تذهیبی دیده می‌شود که اسم انگلیسی برخی از آنها با اسم اصلی آنها در زبان فارسی فرق دارد. مثلا کتاب «بچه همه» آناهیتا تیموریان در نسخه انگلیسی «تاینی اُول» عنوان «پرنده‌ای شبیه خودش» (A Bird Like Himself) را دارد. یا «چوپان دروغگو» عنوان The boy who cried wolf را گرفته است.
چهار کتاب دیگری که «تاینی اُول» وعده انتشار آنها در طول این سه ماه پیش روی را داده، یکی همین «طوطی و بازرگان» است، یکی «پرنده زیبای تهمینه» که خالق داستان و نقاشی‌هایش پرویز کلانتری است و دو کتاب هم از احمدرضا احمدی.
«چراغ‌ها روشن می‌شود»، اثر احمدرضا احمدی، یک شعر ناب است که زیباترین مفاهیم را با ساده‌ترین واژه‌ها بیان می‌کند، مفاهیمی مثل امید، صلح، روشنایی، گندم و باران، اگرچه شکل و شمایل اثر چیزی‌ست بین شعر و داستان، اما واژه در قلم کسی مثل احمدرضا احمدی همیشه به شعر پهلو می‌زند.
عنوان نسخه انگلیسی این کتاب با نسخه اصلی فرق دارد، مثل کتاب دوم احمدرضا احمدی که در فارسی «سفر» نام دارد و در نسخه «تاینی اُول» Alive Again. نسخه انگلیسی «چراغ‌ها روشن می‌شود» نیز عنوان When I coloured in the world را دارد. این دو کتاب هم با نقاشی‌های ناهید کاظمی و احسان عبداللهی همراه هستند.
و اما نقل قولی از دیوید آلموند، نویسنده شهیر بریتانیایی که گفته: «کتاب‌های تاینی اُول [از ادبیات کودک ایران] زیبا هستند و استحقاقش را دارند که در این کشور مخاطب پیدا کنند. معرفی چنین نویسندگان و هنرمندان خوبی به ما عالی‌ست.»