حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، از سکوت دانشگاهیان درباره توافقنامه هستهای ژنو انتقاد کرد و گفت: «چرا یک عده کمسواد که از بخشهایی خاص پول میگیرند باید حرف بزنند اما بزرگان، دانشگاهیان و اساتید ما سکوت میکنند».
خبرگزاریهای مهر و دانشجویان ایران، ایسنا، روز سهشنبه، ۱۵ بهمن، سخنان آقای روحانی در جمع روسای دانشگاهها و مراکز آموزشی و پژوهشی کشور را منتشر کردهاند که گفته است دانشگاهیان باید سکوت خود را بشکنند و در عرصه تحقیقات علمی خطوط قرمز را به رسمیت نشناسند.
وی اظهار داشت: برخی افراد، «دانشگاه، استاد و دانشجو را مسئله میدانند و از همین جاست که ستارگان آسمان و دانشجوی ستارهدار بهوجود میآید، اما این دولت دانشگاه را یک فرصت میداند».
دانشجوی ستارهدار اصطلاحی است که در دوره نخست ریاست جمهوری محمود احمدینژاد رواج یافت و به آن دسته از دانشجویانی اطلاق میشد که به خاطر نظرات انتقادی خود نسبت به دولت وقت یا حکومت ایران با محرومیتهای تحصیلی مواجه شدند، اگرچه آقای احمدینژاد همواره این مسئله را انکار میکرد.
اما اکنون حسن روحانی میگوید که «دانشگاه باید منتقد باشد، اظهار نظر کند و راهحل ارائه دهد».
به گفته او، کار تحقیق «خط قرمزهایی را که امروز در جامعه ما معمول است، نمیشناسد»، بلکه خط قرمز آن تنها «منافع ملی و خواست مردم است».
وی سپس تاکید کرد که علت ناکامی ایران در عرصه علوم انسانی و رشتههایی مانند حقوق، علوم سیاسی، اقتصاد و علوم اجتماعی، «خط قرمزها» هستند در حالی که در عرصههایی مانند ژنتیک و شبیهسازی این خط قرمزها نیستند و بنابراین پیشرفت حاصل میشود.
«دانشگاهیان از چه میترسند؟»
اما بخشی از سخنان روز سهشنبه آقای روحانی حاوی انتقادات شدیدی از مخالفان داخلی توافقنامه هستهای ژنو و کسانی بود که به گفته او خود را «متولی» همه چیز در کشور میدانند و نسبت به همه مردم «مشکوک» هستند.
وی با اشاره به توافقنامه ژنو و لغو برخی تحریمها مانند ارسال پول برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور، گفت که این توافقنامه قبل از هر چیز برای دانشگاهها و دانشجویان راهگشا بود، اما «فقط یک عده که از یک جا تغذیه میشوند و از بخشهایی خاص پول میگیرند حرف زدند».
آقای روحانی سپس اظهار داشت: «چرا فقط یک عده کمسواد صحبت کنند؟ چرا استادان صحبت نمیکنند؟ آینده و تاریخ بر ما نمیبخشد. آنان که در مذاکرات تصمیم گرفتند، دانشگاهی بودند پس چرا استادان نباید خودشان حرفشان را بزنند؟»
توافقنامه هستهای ژنو انتقاد شدید محافظهکاران داخل کشور را در پی داشته است تا جایی که در روز اجرای این توافقنامه برخی از آنان و رسانههای وابسته این جریان به مردم تسلیت گفتند.
پیش از آن نیز فرمانده سپاه پاسداران گفته بود که آنچه ایران از توافقنامه ژنو به دست آورده حداقلی است و آنچه از دست داده حداکثری بوده است.
اما اکنون آقای روحانی از چهرههای دانشگاهی میخواهد که موضع خود را در قبال این توافقنامه به صورت علنی بیان کنند.
وی اظهار داشت: «چرا استادان خاموش هستند؟ از چه میترسید؟ چرا وقتی یک کار بینالمللی می شود استادان به من نامه خصوصی مینویسند؟ چرا حرف نمیزنید؟»
«یک عده به همه مردم مشکوکند»
به گفته آقای روحانی، «یک عده شدهاند متولی و نسبت به همه مردم مشکوکند در حالی که تمام دانشجویان و اساتید ما، انقلاب، کشور، فرهنگ ایرانی و اسلام را دوست دارند».
وی سپس گفت: «شما چهکاره هستید که خود را متولی همه چیز میدانید؟ با یک شعار و چهره و قیافه، مگر آدم متولی میشود؟ به چه مناسبت خود را دلسوزتر از دیگران میدانید؟»
رئیس جمهور ایران اشارهای به نام این کسانی که به گفته او خود را «متولی» میدانند، نکرده، اما اقدامات آنان را نشانهای از رفتارهای «جناحی و حزبی» دانسته است که با مصالح مردم مغایرت دارد.
او گفته است: «چرا به همه شک میکنیم و طرف هرچه قسم میخورد قبول نمیکنیم؟ تمام زندگی طرف را بررسی میکنیم، تمام سخنرانیها و گذشته طرف را بررسی میکنیم. چقدر ما آدم بیکار در کشور داریم که به دنبال یک نقطه ضعف از افراد هستند تا آن نقطه ضعف را پیدا کنند و آن را بزرگ کنند.»
دفاع از وزیر علوم
آقای روحانی در پایان از رضا فرجی دانا، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت خود نیز دفاع کرد.
وی خطاب به منتقدان وزیر علوم گفت: «وزیر علوم از اندیشمندان است و مورد قبول و احترام اکثریت قاطع اساتید دانشگاه. بگذاریم که کار خود را بکند...اگر وزیر مسئول است، باید به مسئولیت خود عمل کند.»
به گفته او، «اشکالی ندارد که گروهی به یک فکر سیاسی خاصی وابسته باشند؛ آنها آزاد هستند ولی دانشگاه باید محیط مدارا شود و زبان علم و عقلانیت در آن گسترش پیدا کند».
منتقدان آقای فرجیدانا که بیشتر آن در مجلس شورای اسلامی هستند، میگویند که او از معترضان سال ۱۳۸۸ جانبداری میکند و کسانی را به عنوان معاون و روسای برخی دانشگاهها منصوب کرده است که در ناآرامیهای سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۷۸ دست داشتهاند.
مجلس شورای اسلامی ایران که اکثریت آن دست محافظهکاران است به همین خاطر به آقای فرجیدانا کارت زرد داده است.