«فیسبوک» میگوید، یافتههای این شبکه اجتماعی حاکیست به گروهی از «اوباش اینترنتی» حامی دولت روسیه، که پیش از انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته در آمریکا، افکار عمومی رایدهندگان را هدف قرار داده بودند، آگهی فروختهاست.
الکس استاموس، مدیر امور امنیتی «فیسبوک»، ۱۵ شهریور ماه، در وبلاگ خود نوشتهاست که این شبکه اجتماعی، با بازرسان در کنگره و وزارت دادگستری، در این زمینه همکاری کردهاست.
کمیتههای تحقیقاتی کنگره و پلیس فدرال آمریکا در حال حاضر سرگرم انجام تحقیقات در مورد دخالتهای روسیه در جریان انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال گذشته، هستند. مسکو اتهام دخالت در انتخابات آمریکا را رد کردهاست.
روزنامه واشینگتنپست به نقل از منابع آشنا با روند تحقیقات گزارش دادهاست که فیسبوک صد هزار دلار فضای تبلیغاتی و آگهی به گروهی از «ترولهای» مبلغ سیاستهای کرملین فروختهاست.
ترولها یا اوباش اینترنتی، افراد یا گروههایی هستند که با پخش اخبار جعلی، ایجاد فضای هیجانی، جنجال، تحریک و اقداماتی شبیه این، در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی فعالیت میکنند.
الکس استاموس میگوید شبکه اجتماعی فیسبوک در عین حال فروش ۵۰ هزار دلار آگهی دیگر با اهداف کاملا سیاسی را شناسایی کردهاست، که آن هم احتمالا با دولت روسیه در ارتباط است.
عمده آگهیها و تبلیغات مجازی، کاربران را به سوی ۴۷۰ «حساب جعلی» هدایت میکردند که هدف آنها ایجاد فضا، جنجال و دودستگی در مورد مسائلی مانند مهاجرت، حق مالکیت سلاح، تبار و نژاد و یا حقوق همجنسگرایان و دگرباشان بود.
به گفته مدیر امور امنیتی «فیسبوک» این تبلیغات از تابستان ۲۰۱۵ آغاز شده و بخش بزرگی از آن نیز در همان سال مورد استفاده قرار گرفتهاست تا سال ۲۰۱۶ که زمان انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بود. استاموس اظهار داشته تنها قسمت کوچکی از فضاسازیها بهطور مستقیم از دونالد ترامپ یا هیلاری کلینتون، رقیب او از حزب دمکرات، نام بردهاند و بیشتر آنها متمرکز بر اشاعه گفتمان تفرقهانگیز در میان گروههای مختلف عقیدتی بودهاست.
فیسبوک حسابهای کاربری جعلی یافتهشده را مسدود کرده و میگوید اقدام مشابهی نیز در فرانسه، آلمان و کشورهای دیگر، که آنها نیز در ماههای گذشته محل برگزاری انتخابات بوده و خواهند بود، انجام دادهاست.
شبکههای اجتماعی و غولهای اینترنتی، از جمله -و به طور مشخص- فیسبوک و گوگل، بهخاطر پخش اخبار جعلی و گزارشهای نادرست با اهداف سیاسی و یا برای جهتدهی به رایدهندگان شدیدا تحت فشار و انتقاد قرار گرفتهاند. گوگل و فیسبوک در پی این فشارها در آبانماه سال گذشته علام کردند سایتهایی که اخبار جعلی تولید میکنند دیگر نمیتوانند از سرویسهای تبلیغاتی آنها استفاده کنند.
تحقیقاتی از طرف پرفسور مایک کافیلد، در دانشگاه ایالتی واشینگتن، بخشی از اخبار جعلی که در جریان تبلغیات انتخاباتی آمریکا در سال گذشته بهطور گستردهای بازتاب پیدا کردند، را یافتهاست. برای نمونه: خبری جعلی در این مورد که پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک، از دونالد ترامپ حمایت کرده، و یا خبر جعلی دیگری که جسد مامور مسئول تحقیقات در ایمیلهای هیلاری کلینتون پیدا شدهاست.
تحقیقات پرفسور کافیلد نشان میدهد این اخبار «هزار برابر» اخبار واقعی روزنامهها و نشریات سرشناس پخش شدهاند. برای مثال بینندگان گزارش اصلی نشریاتی مانند واشینگتنپست، بوستونگلاب، شیکاگو تریبون و لسآنجلستایمز، در مقایسه با بینندگان یک خبر جعلی، تنها پنج درصد بودهاست.