شماری از مادران و پدران دادخواه و اعضای خانوادههای معترضان کشته شده شهرهای سنندج، دهگلان و دیواندره که روز جمعه برای حضور بر آرامگاه مهسا امینی و دیگر معترضان کشته شده سقز در آرامستان آیچی شهر سقز حضور یافته بودند، هنگام بازگشت به شهرهای خود به شکل دستهجمعی بازداشت شدند.
بازداشت دهها تن از اعضای خانوادههای دادخواه در حالی صورت گرفت که آنها روز جمعه نوزدهم خرداد ماه با حضور در آرامستان آیچی شهر سقز، بر مزار دانیال پابندی و در تولد این نوجوان کشته شده حضور یافتند و پس از آن بر مزار دیگر معترضان مدفون در این آرامستان حضور یافته و به آنها ادای احترام کردند.
خانوادههای دادخواه شهرهای سنندج، دهگلان و دیواندره همچنین به اتفاق خانوادههای دادخواه سقز، با حضور در کنار آرامگاه مهسا امینی در آرامستان آیچی، با سردادن شعارهایی چون «شهید نمیمیرد» و «زن، زندگی، آزادی» به حملات انجام شده و اقدامات حکومتی برای ایجاد محدودیت برای آرامگاه مهسا امینی و تخریب سنگهای مزار کشته شدگان اعتراض کردند.
بیشتر در این باره: تخریب آرامگاه سه معترض کشته شده در اعتراضات سراسریساعتی بعد از حضور در آرامستان آیچی اما این خانوادههای دادخواه در حال بازگشت به شهرهای خود توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی و به شکل دستهجمعی بازداشت شدند.
شبکه حقوق بشر کردستان در همین ارتباط شامگاه جمعه نوزدهم خرداد ماه از «بازداشت جمعی از خانوادههای دادخواه شهرهای دهگلان، سنندج و دیواندره» خبر داد و افزود این خانوادهها که برای حضور بر مزار کشتهشدگان اعتراضات مردمی بوکان و سقز به این شهرها سفر کرده بودند هنگام بازگشت «توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکانی نامعلوم» منتقل شدهاند.
این گزارش تاکید کرد که تعداد اعضای بازداشت شده خانوادههای دادخواه دستکم «۳۰ تن از جمله چند کودک» است.
فرهاد محمودی، برادر فریدون محمودی معرضی که روز ۲۸ شهریور ماه ۱۴۰۱ در آغازین روزهای اعتراضات زن، زندگی، آزادی در سقز به دست نیروهای حکومتی کشته شد، در توییتی خبر بازداشت شماری از اعضای خانوادههای دادخواه را تایید کرد.
برادر فریدون محمودی نوشت: «خانوادههای دادخواه سنندج، دهگلان، و دیواندره» که روز جمعه «برای دیدار و حضور بر سر مزار جاویدنامها» در آرامستان آیچی سقز به این شهر آمده بودند «در راه برگشت دو تا مینی بوس بودند که بازداشتان کردند.»
فرهاد محمودی با تاکید بر اینکه تا ساعات پایانی شامگاه جمعه هنوز «هیچ خبری» از خانوادههای دادخواه بازداشت شده در دست نیست، از فعالان حقوق بشر و کاربران شبکههای اجتماعی خواست که «صدای خانوادههای دادخواه کردستان» باشند.
امجد حسینپناهی، برادر رامین حسینپناهی زندانی سیاسی اعدام شده در شهریور ۱۳۹۷، نیز در صفحه توییتی خبر داد که «دو مینی بوسی کە حامل خانوادەهای معترضان کشته شده شهر سنندج و دیواندرە و دهگلان بود از سوی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدهاند.
امجد حسینپناهی با تاکید براینکه شمار اعضای خانوادههای دادخواه بازداشت شده «بیش از چهل مادر و پدر و دیگر اعضای خانواده معترضان کشته شده است، نوشت: «مادرم دایه شریفه]مادر رامین حسینپناهی زندانی سیاسی اعدام شده[ نیز توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده است.»
در همین حال سایت حقوق بشری ههنگاو نیز با اشاره به اینکه در میان اعضای خانوادههای دادخواه بازداشت شده «چهار کودک به نامهای هیرا عبدالهی ۴ ساله، یونا مرادی ۶ ساله، باران منبری ۱۲ ساله و کیا مرادی ۱۶ ساله» وجود دارند، نوشت که تعداد بازداشت شدگان «بیش از سی نفر از خانوادههای معترضان کشته شده در سنندج، دیواندره و دهگلان است.
این سایت حقوق بشری همچنین اسامی شمار دیگری از خانوادههای دادخواه بازداشت شده استان کردستان را اعلام کرد که شامل «شریفه میرزایی، کوهسار منبری، هانا منبری، هاشم ساعدی، عبدالرحمان نصری به همراه همسرش لیمو و فرزندش مائده نصری، حسن امینی برادر محمد امینی با مادر و دیگر اعضای خانوادە، احمد رحیمی پدر یحیی رحیمی، صدیق بهمنی پدر شاهو بهمنی و دیگر اعضای خانوادەاش» هستند.
دیگر بازداشت شدگان «مادر مومن زندکریمی و اعضای خانوادهاش، خواهران و برادران آرام حبیبی، هاشم ساعدی پدر سارینا ساعدی، خواهران داریوش علیزادە، فرشید عبدالهی پدر هومن عبدالهی با اعضای خانوادە از جمله فرزند چهارسالهاش هیرا عبداللهی، رادا فاتحی خواهر رامین فاتحی، عدنان فتحی، دلنیا بهمنی خواهر شاهو بهمنی» همگی از اعضای خانوادههای معترضان کشته شده در سال ۱۴۰۱ و همچنین خواهر ابراهیم لطفالهی دانشجویی است که سال ۱۳۸۵ حین بازداشت کشته شد.
به نوشته سایت حقوق بشری ههنگاو، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی همچنین دو تن از رانندگان مینیبوسهای مسافری حامل خانوادههای دادخواه سنندج، دهگلان و دیواندره را نیز بازداشت کردهاند.
حمله به آرامگاه و تخریب سنگ مزار معترضان کشته شده در چند هفته اخیر در مناطق مختلف ایران تشدید شده است و همزمان دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی بر شدت فشارها بر خانوادههای معترضان کشته شده افزودهاند؛ شماری از خانوادههای دادخواه احضار شدهاند.
شماری از اعضای خانوادههای دادخواه از جمله فواد چوبین دایی آرتین رحمانی پیانی نوجوان کشته شده در ایذه و کمال لطفی پدر رضا لطفی معترض کشته شده در کامیاران که در فروردین ماه بازداشت شدهاند همچنان تحت بازداشت قرار دارند.
جمهوری اسلامی از سالهای دهه ۶۰ خورشیدی تاکنون سوابق متعدد و طولانی از آزار، بازداشت و زندانی کردن خانوادههای زندانیان سیاسی اعدام شده و معترضان کشته شده دارد چنانکه در حال حاضر ناهید شیرپیشه مادر و منوچهر بختیاری پدر پویا بختیاری معترض کشته شده در اعتراضات آبان ۹۸ همچنان زندانی هستند.
همچنین در مواردی برخی از بستگان معترضان کشته شده و اعضای خانوادههای دادخواه با «مرگ مشکوک» جان خود را از دست دادهاند که جدیدترین مورد آن جان باختن صدیقه تورانی مادر دادخواه فرهاد مجدم، که دهم شهریور ماه هنگامی برای شرکت در دادگاه پرونده جدید منوچهر بختیاری عازم قزوین بود در اثر انچه «واژگونی» خودرو عوان شد، جان باخت.