می‌خواهید در یک جمله از وضعیت همین امروز رقابتهای انتخاباتی آمریکا با خبر شوید؟ آن جمله این است: در میان دموکراتها، روزهای خوش کلینتون ادامه دارد، اما در میان جمهوریخواهان، «مساله ترامپ» برای استخوان‌خرد کرده‌ها، لاینحل باقی مانده!
دو و ماه نیم قبل از اولین رای‌گیری درون حزبی در آمریکا برای انتخاب نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، رقابتهای درون حزبی دموکراتها و جمهوریخواهان از هر زمان دیگری بیشتر به یک رقابت واقعی تبدیل شده است.
در جریان رقابتهای درون حزبی همیشه هستند کسانی که با انگیزه‌هایی غیر از برنده شدن به میدان وارد می‌شوند؛ بعضی‌ها فقط می‌خواهند یک موضوع مشخص را رسانه‌ای کنند یا کسانی که فکر می‌کنند می‌توانند از شهرت ناشی از اعلام نامزدی، برای رقابتهای سیاسی دیگر (مانند انتخابات سنا یا فرمانداری) بهره ببرند. این گروه این روزها در حال خروج از میدان هستند.
در تقویم انتخابات آمریکا، هر قدر که به روز نخستین گردهمایی و رای‌گیری درون حزبی (اول فوریه، ۱۲ بهمن) نزدیک می‌شویم، نامزدها بیشتر با غربال بی‌رحم رسانه‌ها روبه‌رو می‌شوند و عملا از رقابت جا می‌مانند.
به همین دلیل است که مثلا در حزب جمهوریخواه که هنوز گروه بزرگی مدعی نامزدی هستند در آخرین مناظره که سه شنبه هفته گذشته برگزار شد، شبکه تلویزیونی «فاکس بیزنس» فقط هشت نامزد را به مناظره اصلی دعوت کرد. دست‌اندرکاران مناظره اعلام کردند فقط کسانی به مناظره اصلی راه پیدا می‌کنند که در نظرسنجی‌ها دستکم دو و نیم درصد حامی داشته باشند.
در میان دموکراتها هم بعد از مناظره اول، دو تن از نامزدها قبل از اینکه چنین بلایی به سرشان بیاید، خودشان کنار کشیدند؛ لینکلن چیفی و جیم وب. به همین دلیل در مناظره روز یکشنبه دموکراتها هم فقط سه نفر روی صحنه بودند.
کلینتون یکه‌تاز
دومین مناظره دموکراتها قبل از هر چیز زیر سایه حملات پاریس آغاز شد. قبل از شروع مناظره یک دقیقه سکوت اعلام شد و هیلاری کلینتون و مارتین اومالی، متن آغازین خود را به این مساله اختصاص دادند. اما برنی سندرز که تا امروز هیچ کارش شبیه باقی سیاستمدارها نبوده، این بار هم همه را شگفت زده کرد و در متن آغازین مناظره بعد از اشاره مختصری به پاریس، رفت سراغ مسایل داخلی آمریکا.
از میان سه سیاهی‌لشکر مناظره اول دموکراتها، مارتین اومالی در این مناظره تنها بود. اما او این بار برخلاف مناظره قبلی تمام تلاشش را کرد که از موقعیت سیاهی‌لشکری بیرون بیاید. استراتژی اومالی هم حمله به کلینتون بود.
استدلال مارتین اومالی برای رای‌دهندگان دموکرات ساده بود: ما دموکراتها یک حزب پیشرو هستیم و کلینتون به اندازه کافی پیشرو نیست. او کسی است که کاملا محافظه‌کارانه به جنگ عراق رای مثبت داده، بانکدارهای میلیاردر (که عموما محافظه‌کار هستند) به او مشاوره می‌دهند و در مسایلی مانند کنترل سلاح، تندی یک دموکرات مترقی را ندارد.
کلینتون هم کوتاه نیامد و در یکی به دو با مارتین اومالی با توپ پر از خودش دفاع کرد. او که بر خلاف سال ۲۰۰۸، در کمپین بارها به زن بودن خودش اشاره می‌کند، اینبار هم با این کارت گفت که اگر رئیس جمهور شود، برای مدافعان حقوق زنان یک پیروزی بزرگ به دست می‌آید و او در چالش‌هایی مانند مساله سقط جنین، مواضع کاملا پیشرویی اتخاذ خواهد کرد.
او جمهوریخواهان را متهم کرد که در مسایلی مانند حقوق مدنی، برابری، حقوق همجنسگرایان و حقوق زنان می‌خواهند آمریکا را به گذشته ببرند و تنها راه‌حل این است که کاخ سفید در کنترل دموکراتها باقی بماند.
این میان برنی سندرز هم مانند همیشه، پرشور و با صدای بلند از مواضع لیبرالی‌اش دفاع کرد و بعد از مناظره از سوی هواداران بیشمارش در شبکه‌های اجتماعی، پیروز بلامنازع مناظره معرفی شد.
اما کماکان نظرسنجی‌ها می‌گویند که کلینتون در رقابتهای درون حزبی دموکراتها حرف اول و آخر را می‌زند و اگر اتفاق خارق‌العاده‌ای تا روز ۱۲ بهمن (نخستین رای‌گیری درون‌حزبی) رخ ندهد، احتمال نامزد شدنش از دو رقیبش بسیار بیشتر است.
بازگشت ترامپ!
در میان چمهوریخواهان دونالد ترامپ دوباره به صدر نظرسنجی‌های این حزب برگشته و کماکان این بحث در رسانه‌های آمریکایی داغ است که معنای صدرنشینی ترامپ چیست و نکند او واقعا دیگران را شکست بدهد!
او بعد از اینکه هفته گذشته در برنامه طنز پربیننده «Saturday Night Live» حاضر شد موفق شد مقام اولی نظرسنجی‌ها را از بن کارسون پس بگیرد و این وضعیت بعد از سومین مناظره تلویزیونی جمهوریخواهان ادامه پیدا کرد.
مونولوگ ترامپ در آغاز برنامه Saturday Night Live را اینجا ببینید:
در آخرین مناظره جمهوریخواهان که به مسایل اقتصادی اختصاص داشت، ترامپ کماکان با زبان ساده و بیان همه فهمش، مدعی شد که اگر رئیس جمهور شود، همه مشکلات آمریکا را حل خواهد کرد و در مرزهای آمریکا و مکزیک، دیوار خواهد کشید و همه ۱۱ میلیون مهاجر غیرقانونی در آمریکا را از این کشور اخراج خواهد کرد.
همه این ادعاها که با شدت بسیار و گاه لحن تحقیر‌آمیز از سوی باقی نامزدها نقد شدند، ضربه قابل ملاحظه‌ای به وضعیت او در نظرسنجی‌ها وارد نکردند.
در رده دوم هم بن کارسون ایستاده که این روزها با موجی رسانه‌ای از اتهام دروغگویی در خاطراتش روبه‌رو است.
اما برای کله‌گنده‌های حزب جمهوریخواه، مارکو روبیو کماکان نشان داد که پتانسیل خوبی برای پیروزی دارد. او بار دیگر با سخنوری سعی کرد که به جای حرفهای کلی، دل رای‌دهندگان را به دست آورد و کماکان برخی ناظران معتقدند که روبیو، یکی از بختهای مهم آدمهای بانفوذ حزب جمهوریخواه برای شکست دادن دونالد ترامپ است.
جب بوش کمابیش زیر سایه روبیو دفن شده و وضعیتش در نظرسنجی‌ها تغییر چشمگیری نکرده است.
این میان نکته‌ای که احتمالا جمهوریخواهان زیادی را به وحشت می‌اندازد این است که در اکثر نظرسنجی‌ها، در رقابت خیالی ترامپ با کلینتون، کلینتون برنده نهایی است. به بیان دیگر اگر کلینتون از سوی دموکراتها انتخاب شود، جمهوریخواهان با ترامپ بخت کمتری برای پیروزی خواهند داشت.
و همین استدلال است به مارکو روبیوی جوان و خوش سر و زبان این فرصت را می دهد که در مقالات و تحلیلهای نشریات محافظه‌کار بدرخشد. برخی از مفسران دست راستی معتقدند اگر کسی بتواند هیلاری کلینتون را شکست بدهد، آن شخص مارکو روبیو است، نه دونالد ترامپ.
هم جمهوریخواهان و هم دموکراتها تا روز اولین رای‌گیری درون حزبی، دو بار دیگر در مناظره‌هایی فرصت خواهند داشت تا خود را در چشم هوادار حزبشان، قابل ریاست جمهوری نشان بدهند.