وقتی در آخرین روزهای خردادماه، دونالد ترامپ، میلیاردر نیویورکی از آسانسوری در «برج ترامپ» پایین آمد تا در جمع گروه کوچکی از کارمندانش، قصد خود را برای تصدی پست ریاست جمهوری آمریکا اعلام کند، جب بوش در اروپای شرقی در حال دیدار با رهبران عالیرتبه این کشورها و مذاکرات دیپلماتیک بود!
در آن روز، جب بوش، برادر کوچکتر جرج دبیلو بوش رئیسجمهور سابق، پسر یک جرج بوش دیگر، آن هم رئیسجمهور سابق، فرماندار سابق ایالت فلوریدا و بخت اصلی جمهوریخواهان برای تصدی مقام ریاست جمهوری بعد از باراک اوباما محسوب میشد.
و در آن زمان اگر کسی پیشبینی میکرد که جب بوش، فقط سه هفته در مبارزات درون حزبی جمهوریخواهان دوام میآورد، و در عوض این ترامپ است که پیشتاز خواهد بود، خیلیها فکر میکردند طرف دیوانه است!
جب بوش حتی تا اواخر تیرماه در تمام نظرسنجیها محبوبترین نامزد این حزب بود و همزمان برخی درباره اثرات مخرب آنچه «دموکراسی موروثی» میخواندند، هشدار میدادند.
اما وقتی روز شنبه نتایج انتخابات مقدماتی ایالت کارولینای جنوبی اعلام شد، کمر کمپین جب بوش چنان شکست که او با بغض در برابر دوربینهای تلویزیونی گفت که از رقابت کنار میکشد.
در واقع مهمترین نتیجه انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان در ایالت کارولینای جنوبی همین کنارهگیری جب بوش بود. وگرنه پیروزی قاطع دونالد ترامپ، همان بود که از تیرماه در نظرسنجیها تکرار میشد. ترامپ همیشه با فاصله قابل توجهی در ایالت کارولینای جنوبی از رقبایش پیش بود.
(اگر میخواهید بدانید که چرا این ایالت برای جب بوش تا این حد مهم بود و بعد از نتیجه نامناسب، از رقابت کنارهگیری کرد، مطلب قبلی من را در این وبلاگ بخوانید که پیش از انتخابات این ایالت نوشته بودم.)
دومین نتیجه مهم انتخابات روز شنبه، دوم شدن مارکو روبیو بود؛ کسی که در تلاش است تا بین کمپین خودش و کمپین بیل کلینتون در سال ۱۹۹۲، تشابهاتی پیدا کند و مانند او به دنبال لقب «The comeback kid» است. (بیل کلینتون در رقابتهای درون حزبی دموکراتها در سال ۹۲ در ابتدای کار در هیچ ایالتی اول نشد، اما آرام آرام بعد از سهشنبه بزرگ موفق شد آرای بیشتری را جلب کند و در نهایت نه تنها به نامزد حزبش تبدیل شد، بلکه رقیب حزب مقابل را هم در انتخابات اصلی شکست داد و رئیسجمهور شد.)
مارکو روبیو با دوم شدن در کارلینای جنوبی، بیش از هر زمان دیگری این بخت را دارد که به نامزد محبوب کلهگندههای حزب جمهوریخواه تبدیل شود و بخش اصلی حمایت مالی حامیان حزب را نیز از آن خود کند.
در میان گروهی که از سوی اعضای تثبیت شده حزب جمهوریخواه حمایت میشوند، به جز روبیو تنها جان کیسیک باقی مانده که در کارولینای جنوبی، پنجم شد. ولی آقای کیسیک اصولاً قید کمپین در کارولینای جنوبی را زده بود و این روزها در ایالتهایی بود که در روز سهشنبه هفته آینده، انتخابات درون حزبی در آن به شکل همزمان برپا خواهند شد.
یکی از مهمترین امیدهای نامزدی مانند مارکو روبیو این است که طرفداران بوش از اینجا به بعد به او رأی بدهند و بدین ترتیب آرای او آنقدر افزایش پیدا کند که بتواند از ترامپ پیشی بگیرد.
هر چند که ترکیب جمعیتی ایالتهای پیشرو، شباهتی به یکدیگر و ایالتهای پیشین ندارند، اما هنوز برخی ناظران معتقدند که کنارهگیری نامزدهای مورد حمایت هسته اصلی جمهوریخواهان، به نامزد نهایی (که تا الآن یا ربیو خواهد بود یا کیسیک) کمک خواهد کرد.
تد کروز، نامزد محبوب لایههای مذهبی حزب جمهوریخواه نیز سایه به سایه روبیو در کارولینای جنوبی رأی آورد و سوم شد. و او نیز نشان داد که هنوز در این رقابت مدعی است و تا کنارهگیری راه درازی در پیش دارد.
حالا چشم جمهوریخواهان به ایالت نواداست. در این ایالت، نامزد مورد نظر از طریق برپایی گردهماییهای حزبی در روز سهشنبه هفته جاری برگزار خواهد شد. در نظرسنجیهای این ایالت نیز دونالد ترامپ اول است. اما حالا همه منتظرند تا نتیجه کنارهگیری جب بوش و موفقیت مارکو روبیو را در این آرا ببینند. بعد از نوادا، نبرد بزرگ در سهشنبه بزرگ (۱۱ اسفند) رخ خواهد داد.
نفس راحت کلینتون
شور فوقالعاده کمپین برنی سندرز در ایالت نوادا در روز شنبه، به در بسته رأیدهندگان سیاهپوست و لاتین برخورد کرد و هیلاری کلینتون در این ایالت پیروز شد.
البته کلینتون برای ماهها در نظرسنجیهای این ایالت با فاصله اول بود، اما ناگهان بعد از پیروزی سندرز در نیوهمشایر، ورق نظرسنجیها برگشت و سندرز صعود کرد.
کار به جایی رسیده بود که حتی دستاندرکاران کمپین کلینتون نیز در شبکههای اجتماعی از دشواریهای کمپینشان در ایالت نوادا سخن میگفتند و اینکه رقابت در آنجا نزدیک است.
اما در نهایت وقتی که تکلیف نتایج گردهماییهای حزبی روشن شد، کمپین کلینتون نفس راحتی کشید. آنها بردند.
این میان پیروزی در نوادا برای کلینتون، یک موفقیت بزرگ نیست. چرا که همه انتظارش را میکشیدند. اما اگر او در آنجا شکست میخورد، آن وقت همه از یک شکست بزرگ حرف میزدند.
ایستگاه بعدی حزب دموکرات، انتخابات مقدماتی ایالت کارولینای جنوبی است که در روز شنبه هفته آینده برگزار خواهد شد و وضعیت آن ایالت نیز کمابیش شبیه به نواداست. یعنی همه انتظار دارند که کلینتون در آنجا پیروز شود.
او اگر پیروز شود، انتظارات را برآورده کرده. اما اگر به هر دلیلی در این یک هفته ورق برگردد و او شکست بخورد (که احتمالش کم است)، آن وقت یک شکست بزرگ در کارنامهاش ثبت میشود.
با توجه به اینکه انتخابات دموکراتها در کارولینای جنوبی تنها سه روز قبل از سه شنبه بزرگ برگزار میشود، چنین شکستی میتواند تبعات سهمگینی برای کمپین کلینتون به دنبال داشته باشد.
تا اینجای کار تکلیف سه ایالت برای هر دو حزب روشن شده است. و نتیجه نهایی درباره اینکه چه کسی میماند و چه کسی میرود، هنوز تفاوت خارقالعادهای با نخستین انتخابات ندارد.
فردای آن انتخابات، پنج نفر خودشان را به عنوان بختهای اصلی نامزدی انتخابات ریاست جمهوری تثبیت کردند: ترامپ، روبیو و کروز از حزب جمهوریخواه. کلینتون و سندرز از حزب دموکرات. هنوز هر پنج نفر این گروه این بخت را دارند که در نهایت نامزد انتخابات ریاست جمهوری و بعد هم رئیسجمهور بعدی آمریکا بشوند.