گویا در جریان انتخابات امسال در درون هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه قرار است دعوا بیخ پیدا کند! نه هیلاری کلینتون در حزب دموکرات و نه دونالد ترامپ در حزب جمهوریخواه به رغم اینکه در شمارش آرا پیشتازند و آرای بیشتری را تا اینجا به دست آوردهاند، هنوز نمیتوانند با آسودگی بر روی کاناپه لم بدهند و خود را پیروز نهایی بدانند. چرا که هر دو آنها هنوز در درون حزبشان با مقاومت سرسختانه رقبا روبهرو هستند.
ضمن اینکه همچنان از نظر عدد و رقم، در هر دو حزب ممکن است که در نهایت کسی به جز کلینتون یا ترامپ به عنوان نامزد این دو حزب به رقابت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وارد شود.
بعد از آخرین دور رایگیریها در روز سهشنبه، در میان جمهوریخواهان در ۲۳ ایالت (همراه با پورتوریکو) و در میان دموکراتها در ۲۲ ایالت٬ نتیجه رایگیری درون حزبی روشن شد. و رایگیری در دیگر نقاط آمریکا، در روزها و هفتههای پیشرو، آرام آرام دنبال خواهد شد.
دموکراتها
آخرین دور انتخابات درون حزبی دموکراتها در دو ایالت میشیگان و میسیسیپی برگزار شد. در میشیگان، برنی سندرز برنده شد و در میسیسیپی کلینتون.
اما نکتهای که طرفداران سندرز را به وجد آورد این بود که در نظرسنجیهای ایالت میشیگان، هیلاری کلینتون برای ماههای متوالی با فاصله زیاد پیشتاز بود. هر چند که از آغاز رایگیریها و پیروزیهای جسته و گریخته سندرز، وضعیت او در نظرسنجیهای این ایالت مهم، روز به روز بهتر شد، اما در نهایت برآیند نظرسنجیها این بود که کلینتون در میشیگان پیروز خواهد شد.
فارغ از مسئله پیشبینیها و انتظارات، نتیجه انتخابات میشیگان نشان داد که کلینتون همچنان در به دست آوردن آرای مستقلها، با مشکل روبهرو است. در این ایالت، انتخابات درون حزبی دموکراتها به شکل «باز» برگزار میشود. این بدان معناست که در آنجا برای شرکت در انتخابات درون حزبی دموکراتها ضروری نیست که رایدهنده به عنوان «دموکرات» ثبتنام کرده باشد و عموم مردم آزادند که در رایگیری شرکت کنند. سندرز نشان داده که همواره در چنین ایالتهایی بهتر نتیجه میگیرد. و هفته آینده نیز، انتخابات ایالتهای ایلینوی و میسوری که در مجموع ۲۲۷ فرستاده حزبی دارند، به شکل آزاد برگزار خواهد شد.
در مقابل، رای بالای مستقلها به سندرز در میشیگان و نقش بالای آنها در پیروزی وی نشانه آن است که اگر این انتخابات مانند برخی از ایالتهای دیگر، به رای دهندگان دموکرات محدود بود، کلینتون به راحتی در آن پیروز میشد. هفته آینده انتخابات ایالت فلوریدا با ۲۱۴ فرستاده حزبی، از جمله ایالتهایی است که در آن فقط دموکراتها میتوانند رای بدهند.
در ادامه رقابتهای درون حزبی دموکراتها نیز بیشتر ایالتها رایگیری را به شکل بسته یا نسبتا بسته برگزار خواهند کرد.
اما فارغ از شکل رایگیری، طرفداران سندرز امیدوارند که اصولا پیروزیهایی شبیه به آنچه در میشیگان رخ داد، شور و انرژی لازم را برای پیروزی نهایی مهیا کند و در نهایت، این فضای هیجانآور (شبیه به آنچه که برای باراک اوباما در سال ۲۰۰۸ رخ داد)، نتیجه را رقم بزند.
جمهوریخواهان
در پایان روز سهشنبه، برد دونالد ترامپ در ایالتهای میشیگان، میسیسیپی و هاوایی نشان داد که تا اینجای کار تلاشهای همهجانبه جمهوریخواهانِ با نفوذ و استخوانخرد کرده برای متوقف کردن ترامپ به نتیجه نرسیده و موتور کمپین او هر بار دور بیشتری میگیرد و سرعتش تندتر میشود.
برخی ناظران حتی پیروزی تد کروز را در ایالت آیداهو قابل پیشبینی توصیف کردند چون در این ایالت، عموما محافظهکارترین نامزدهای جمهوریخواهان آرای بیشتری به دست میآورند.
با همه اینها کماکان گروههای جمهوریخواه بسیاری با جدیت در حال تبلیغ علیه ترامپ هستند و نامزدی او در انتخابات ریاستجمهوری، با مقاومت سرسختانه هسته مرکزی حزب جمهوریخواه و اعضای با سابقه آن روبهرو است.
اما بازنده بزرگ روز سهشنبه، مارکو روبیو بود. او در ایالتهای میشیگان و میسیسیپی حتی نتوانست به اندازه جان کیسیک رای بیاورد و چهارم شد. و در پایان این روز حتی یک فرستاده حزبی یا delegate هم نصیب روبیو نشد.
این در حالی است که کمپین روبیو حتی قبل از انتخابات روز سهشنبه و به رغم پیروزی قاطع در پورتوریکو با بحران مرگ و زندگی روبهرو شده بود. پرسش کلیدی پیش پای روبیو، انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان در ایالت فلوریداست. این انتخابات از چند جنبه برای روبیو اهمیت حیاتی دارد.
اول اینکه انتخابات در این ایالت بدین شکل برگزار میشود که هر کس بیشترین آرا را به دست بیاورد و اول شود، تمام فرستادگان حزبی یا delegateها را از آن خود میکند. تعداد فرستادگان در این ایالت ۹۹ تاست و می تواند برنده را حسابی تقویت کند.
نکته دوم و مهمتر این است که مارکو روبیو خود سناتور ایالت فلوریدا در مجلس سنای آمریکاست. به همین دلیل او مدام تاکید میکند که تنها کسی است که میتواند از پس ترامپ در این ایالت بر بیاید.
اما آنچه که موجب شد تا کمپین روبیو در آستانه انتخابات فلوریدا وارد بحران شود، گزارشی بود که از منبعی ناشناس از درون کمپین روبیو منتشر شد و و بر مبنای آن، برخی مشاوران روبیو به او گفتهاند که باید قبل از انتخابات فلوریدا از رقابت کنار بکشند. آنها میگویند باخت در فلوریدا میتواند به عمر سیاسی روبیو پایان دهد و بر انتخاب دوبارهاش برای سنا تاثیر بگذارد. روابط عمومی کمپین روبیو این گزارشها را تکذیب کرده است.
اما به هرحال انتخابات فلوریدا مانند شمشیر دو لبه است که میتواند کمپین روبیو را به کما بفرستد و نقطه پایان مبارزه او برای کاخ سفید باشد. روبیو هنوز مصر است که به رغم پیشتازی ترامپ در نظرسنجیها در فلوریدا، پیروز خواهد شد. که اگر نشود یکی از آخرین امیدهای رهبران جمهوریخواهان برای متوقف کردن ترامپ نیز نقش برآب خواهد شد. آنها امیدوارند که در نهایت، دستکم چند باخت اساسی برای ترامپ (مثلا در فلوریدا) موجب شود تا او نتواند به حد نصاب ۵۰ درصد برای نامزدی حزب دست پیدا کند.
اگر سهشنبه آینده، ترامپ کماکان برنده نهایی باشد، احتمالا سرسختترین مخالفان جمهوریخواه او نیز ناچار میشوند شمشیرها را غلاف کنند و آرام آرام به فکر اتحاد حزبشان در مبارزه نهایی در برابر دموکراتها باشند و با واقعیت نامزدی دونالد ترامپ کنار بیایند.