حسن روحانی روز سه‌شنبه ۴ تیر در تماسی تلفنی با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، پیشنهاد مذاکره دوباره با آمریکا بر سر برجام را رد و هشدار داد که اگر ایران نتواند از فواید توافق هسته‌ای بهره ببرد، تعهدات خود را کاهش خواهد داد.
رئیس جمهوری ایران در این تماس تلقنی اظهار داشت:«ایران هرگز اقدامی غیر قابل بازگشت انجام نخواهد داد و هر زمان اجرای برجام از سوی ۱+۴ بویژه در زمینه حل و فصل روابط بانکی و فروش نفت انجام شود، شرایط به گذشته بازمی‌گردد و تا زمانی که آمریکا همه تحریم‌ها علیه ایران را لغو نکند، شرایط تغییر نمی‌کند.»
دفتر امانوئل مکرون هم این تماس تلفنی را تلاشی برای کاهش تنش‌ها میان ایران و ایالات متحده توصیف کرده که در روزهای اخیر به ویژه با اقدام سپاه پاسداران در سرنگونی پهپاد آمریکایی اوج گرفته است.
رئیس جمهوری ایران در این تماس تلفنی تاکید داشته که پهپاد آمریکایی «پس از نقض حریم هوایی ایران و عدم توجه به چند اخطار مورد هدف قرار گرفت».
آقای روحانی سپس عنوان کرده که «اگر آمریکایی‌ها بخواهند دوباره به آب‌ها و حریم هوایی ایران تجاوز کنند، نیروهای مسلح ایران مأمور به مقابله با آنها بوده و برخوردی قاطع خواهند داشت».
نیروهای سپاه پاسداران ایران پنج‌شنبه گذشته یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی را در تنگه هرمز سرنگون ساختند. ایران می‌گوید هواپیمای آمریکایی وارد محدوده این سرزمین شده بود، اما آمریکا این امر را رد می‌کند.
به دنبال این رخداد دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، اعلام کرد که نیروهای کشورش آماده حمله تلافی‌جویانه به مواضع ایران بودند، اما او در دقایق آخر تصمیم خود را تغییر داده و حمله را متوقف کرده است.
آقای ترامپ همچنین بار دیگر از تمایل خود به مذاکره با ایران سخن گفته، اما همزمان تحریم‌های دیگری را نیز علیه این کشور و مقامات آن از جمله آیت الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی وضع کرده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری ایرنا، حسن روحانی در گفت‌وگوی خود با امانوئل مکرون با اشاره به تشدید تحریم‌ها علیه ایران گفته است آمریکایی‌ها «ثابت کردند که به هیچ وجه خواهان حل و فصل مسائل نیستند.»
وی سپس تاکید کرده که ایران «تحت هیچ شرایطی برای توافقی که در نتیجه دو سال مذاکره به دست آمده، مذاکره مجدد نخواهد کرد».
دونالد ترامپ واشینگتن را از توافق هسته‌ای با ایران خارج کرده و می‌گوید در پی توافقی دیگر است که برنامه موشکی ایران و نقش این کشور در منطقه را نیز شامل شود، امری که ایران تاکنون به آن تن نداده.
ایران هم‌اکنون تحت تحریم‌های شدید آمریکاست و به دیگر طرف‌های برجام هشدار داده که اگر این روند ادامه پیدا کند و امکان بهره‌مندی از توافق هسته‌ای برای آن وجود نداشته باشد، «بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش می‌دهد».
آقای روحانی این هشدار را در گفت‌وگو با رئیس جمهوری فرانسه تکرار کرد و گفت: «پایبندی ایران در برجام پس از خروج آمریکا بر مبنای وعده طرف‌های اروپایی برای تضمین منافع اقتصادی از جمله حل وفصل مسائل مربوط به روابط بانکی و فروش نفت بود که متأسفانه هیچ یک از آنها در مقام عمل تحقق پیدا نکرده است.»
اروپا از ایران خواسته که همچنان به توافق هسته‌ای پایبند بماند. در این راستا قدرت‌های اروپایی ساز و کاری مالی به نام اینس‌تکس برای امکان ادامه تجارت با ایران تدارک دیده‌اند، اما این ساز و کار هنوز اجرایی نشده است.
منابع: خبرگزاری ایرنا، رادیو فردا؛ س.ن