مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش فصلی خود می‌گوید افزایش قیمت کالاهای وارداتی بر اساس ریال، در بهار امسال نسبت به فصل مشابه سال ۹۹، حدود ۵۰۶ درصد رشد داشته است؛ به عبارتی بیش از شش برابر شده است.
در گزارش روز دوشنبه هشتم شهریور این مرکز آمده است که بیشترین رشد قیمت بر اساس ریال در کالاهای وارداتی مربوط به دستگاه‌های اپتیک و عکاسی، ماشین‌آلات و لوازم مکانیکی و برقی، همچنین محصولات صنایع شیمیایی بوده است.
این گزارش توضیح نمی‌دهد چرا قیمت کالاهای وارداتی طی یک سال شش برابر شده، اما بخشی از این رشد چشمگیر مربوط به جهش نرخ ارز بوده است. نرخ دلار در ابتدای بهار پارسال حدود ۱۶ هزار تومان بود، اما در بهار امسال به ۲۵ هزار تومان رسید.
همچنین مهدی میراشرفی رئیس گمرک ایران ۲۸ اردیبهشت امسال گفته بود تحریم‌ها باعث شده است هزینه ترانزیت کالاهای وارداتی ۲۰ درصد افزایش یابد.
از سوی دیگر، دولت ایران اختصاص ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی برای بسیاری از کالاها را متوقف کرده است؛ موضوعی که به جهش قیمت کالاهای وارداتی بر اساس ریال منجر شده است.
از طرفی آمارهای رسمی چین نشان می‌دهد که این کشور در بهار سال جاری مستقیما از ایران نفت وارد نکرده است. این در حالی است که آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد ایران در بهار امسال روزانه ۶۵۰ هزار بشکه صادرات نفت داشته است.
خبرگزاری‌های رویترز و بلومبرگ قبلا گزارش داده بودند که بخش عمده نفت ایران توسط واسطه‌های خارجی و تحت عنوان نفت امارات، عمان، عراق، مالزی و اندونزی به چین می‌رسد. این واسطه‌ها، در ازای دریافت نفت ایران، کالاهای مورد نیاز جمهوری اسلامی را خریداری کرده و تحویل می‌دهند. بدین ترتیب، واسطه‌ها می‌توانند یکی از عوامل رشد قیمت‌ها باشند.
گزارش اخیر خزانه‌داری کل کشور نیز نشان می‌دهد در بهار امسال تنها سه درصد بودجه نفتی محقق شده است.
با توجه به دو برابر شدن قیمت نفت در بازارهای جهانی و همچنین دو برابر شدن حجم صادرات نفت ایران نسبت به بهار پارسال، انتظار می‌رفت بودجه نفتی در سه ماهه ابتدایی سال حداقل ۴۰ درصد تحقق یابد، اما تحقق سه درصدی نشان می‌دهد که در ازای بخش عمده‌ای از نفت صادراتی ایران، ارزی وارد کشور نشده و احتمالا نفت با کالا تهاتر شده است.
نکته مهم در گزارش جدید مرکز آمار این است که نه تنها قیمت کالاهای وارداتی ایران بر پایه ریال شش برابر شده، بلکه بر اساس دلار آمریکا نیز حدود ۵۳ درصد رشد داشته است.
این در حالی است که تورم در کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران از چین تا امارات و اروپا حدود سه درصد است و بایستی نهایتا به همین میزان قیمت کالاهای وارداتی ایران بر اساس دلار آمریکا افزایش می‌یافت، اما ۵۳ درصد افزایش یافته است.
این امر نشان می‌دهد حتی بر اساس ارز دلار، هزینه عملیاتی واردات کالا به کشور رشد چشمگیری داشته است.